Uw zoekacties: Klooster St. Bonifatius te Dokkum

232-06 Klooster St. Bonifatius te Dokkum ( Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum) )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
232-06   Klooster St. Bonifatius te Dokkum
Inventaris
1. Inventaris
2. Regestenlijst
1 Rolef, abt van Aedwert van de Cisterciënzer orde, Syallinghus, abt van Mariengaerde van de Praemonstratenzer orde, Jeltetus, pastoor te Dockum, en Ludolphus Sartor, pastoor te Beyum in Vreesland bij Groningen, scheidsrechters in het geschil tussen Willem, abt van het Praemonstratenzer klooster te Dockm, en Hertetus, abt van Jherusalem of Gherkescloester, beslissen dat het eiland bij Kollum, volgens abt Willem genaamd "der Naech", zal blijven in het bezit van Gheerkescloester. Ghegheven in de jaer uns Heren dusent vierhundert dreendevertich des naesten Donderdaghes voer Ascensiones Domini ta Aedwert int cloester.
2 Gabba in da Tyoghem draagt mede namens zijn broer aan abt en convent van Dockum over de gehele uiterdijk te Edygwerum, onder bepaling dat, als de abt op die dijk iets mocht "fry mackya" (inlossen?), Syppa thy da Sandwey zal beslissen wat zij daarvoor van de abt zullen ontvangen. Da men screeff thusent vyor hundert sauwen ende vyartych up sente Peters dey apostoli.
232-06 Klooster St. Bonifatius te Dokkum
2. Regestenlijst
2
Gabba in da Tyoghem draagt mede namens zijn broer aan abt en convent van Dockum over de gehele uiterdijk te Edygwerum, onder bepaling dat, als de abt op die dijk iets mocht "fry mackya" (inlossen?), Syppa thy da Sandwey zal beslissen wat zij daarvoor van de abt zullen ontvangen. Da men screeff thusent vyor hundert sauwen ende vyartych up sente Peters dey apostoli.
Datering:
29 juni 1447
NB:
N.B. In dorso: Gabba breef in da Tyoghem.; to Engelwerum.; Num XL. Inv. nr. 6; Origineel op perkament; de zegels van Jeltka en Reuloff, vicarii perpetui te Dockum, verloren.GEDRUKT: Charterboek I 530; Sipma I 98;
Organisatie: Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum)
laatste wijziging 18-02-2005
3 de kinderen van Sytghe Hernsema, nl. Eke en zijn vrouw Jouke, Dodo en haar man Take, te weten voor het aandeel dat zij hebben gekocht van hun zuster Reyxke en haar man Jowe, Hentke, Ide, Sespet, Itghe en Jonghe, verkopen aan Johannes, abt, en het convent van Dockum alle Hernsemagoed met het heem, van hun ouders afkomstig, met uitzondering van 6 1/2 pondemaat, aan geestelijken en heiligen toekomend. Int jair ons Heren dusent vierhondert ende tweentneghenticht des Manendaghes nae Onss vrouwen Assumpsien.
4 Mr. Henrick Ludolphi, pastoor te Leuwarden, en Sitthia Ayluwa, Rooms keizerlijk olderman van Dockum, beslissen als scheidslieden het geschil tussen de stad Dockum en haar beide vicarii perpetui aan de ene en abt en convent aldaar aan de andere zijde - dat reeds hangende is geweest voor het Hof van Vrieslandt, doch daar "uth dat recht genomen" - in dier voege dat de preek in St. Mertenkerk, die uiterlijk een half uur na de vroegmis in de St. Bonifatius moet aanvangen, door de kloosterlingen niet mag worden verstoord door klokgelui, processie om het Suderhoff of hoogmis in de St. Bonifatius, dat de abt in geval van besmettelijke ziekte en ambtsverhindering of ziekte van een der vicarii een priester moet afstaan voor het bedienen der sacramenten, dat de abt aan de vicarii moet afstaan 2 van de 16 roeden veen in Dantumme hemrick ter vergoeding van de door hem verbrande bewijsstukken en dat de offergaven als weleer verdeeld zullen worden, met dien verstande dat de vicarii alleen ontvangen die uit St. Marten in de heiligendagen na Kerst-, Pasck-, Pinxter-, Patroens- en Kerwiynghe dach. Gegeven ende screven binnen Dockum int jaer nha Christi gebort unses Heren dusent viffhondert ende drie ende dertich den twintigesten dach des maents Octobris.
5 De abt van Dockum concludeert op het rekest van Menne Eelckez. dat deze, zolang hij nog steeds doet beweiden de 2 fennen nabij Dockum, eertijds in huur bij zijn schoonmoeder Sacke, ondanks gerechtelijke opzegging vanwege de abt tegen Nieuwjaar en ondanks zijn eigen afstandsverklaring bij monde van Sythie Aylwa, olderman te Dokkum, geen aanspraak kan maken op zijn vordering wegens geleverde goederen, groot 213 - 13 goudguldens, overeenkomstig hun afspraak van het vorig jaar, terwijl die som, mocht hij alsnog afstand willen doen van zijn gebruiksrecht, zou moeten worden verminderd met 18 gulden graaspacht voor 9 koeien over dit jaar.
6 Henricus Kessell, abt van Dockum, verzoekt Mr. Peter van Dockum, advocaat bij het Hof van Vrieslandt, zijn belangen te behartigen in zijn proces tegen Menne Eelckezoon betreffende het hem bekende "kartebelle", wiens dagvaarding tegen 23 september d.a.v. hierbij gaat, en raadt hem aan borgstelling voor eventuele betaling van proceskosten te verlangen. Datum Dockum den XXIIen Septembris.
7 Theodoricus Loenen, abt van Dockum, gedaagde, antwoordt op het libel van Peter Vos te Noortwijk in Groningerland, impetrant namens zijn vrouw Aesve(?) Jansd., inzake betaling van achterstallig arbeidsloon van wijlen Hendrick Janz., in leven brouwer- en bakkersknecht in het klooster, en afgifte van 25 Philipsguldens en 2 ossen, die hem hebben toebehoord, dat het arbeidsloon is uitbetaald en dat Hendrick provenier was, zodat zijn eigendom het klooster is toegevallen.
8 (Theodoricus Loenen, abt van Dockum,) gedaagde, dupliceert op de repliek van (Peter Vos) dat Hendrick op zijn sterfbed niet verklaard heeft geen provenier te zijn, en zo ja, dan in strijd met de waarheid; dat het feit dat hij geen ordekleed droeg niets bewijst: dat dragen de proveniers in vele Friese kloosters nooit.
9 (Peter Vos), impetrant, verklaart het in de dupliek van gedaagde (de abt van Dockum) (regest 8) gestelde te ontkennen.
10 Mr. Peter, barbier, procureur van Mynne Eelckez., doet namens deze afstand van de 2 fennen land, door hem gehuurd van het convent van Dockum, mits tegen afrekening tot een bedrag van 113 goudguldens. actum op en generaal rechtdach geholden den XXen January anno XV c XLVIII o
11 Menne Eelckez. Mellema verklaart ontvangen te hebben van Wilhelmus Guylycker, kelner van Dockum, de som van 113 goudguldens van 28 stuiver wegens geleverde goederen en waren. Binnen Dockum den XXVIII in Februario anno XV c XLVIII.
12 De abt van Dokkum geeft verslag van een samenkomst in het klooster te Dokkum omstreeks 11 november 1552, waar een geschil tussen Taede Pierz., kloostermeier, en Sye Zydz. over de ruil van 1 zate te Berch bij Dokkum van het klooster tegen 1 zate van Eeltzie Jaersma te Foudgum werd opgelost.
13 Otte Annez. eist voor het gerecht van Dokkum van de abt van Dokkum in diens kwaliteit van cellerarius, procurator communis of oeconomus, de betaling van 53 goudguldens 19 stuiver wegens levering van 2 koeien, 6 lopen rogge en 150 pond stokvis in 1552 en inkopen te Amsterdam (haring, laken enz.) voor de toenmalige kelner Wilhelmus Juliacensis.
14 Johan van Ligne, graaf van Aremberge, vrijheer van Barbanson, heer van Buyssiere, stadhouder generaal, en president en raden des keizers in Vrieslandt, dagvaarden Henricus Kessel, abt van Dockum, en Gwilhelmus Gulcker, gewezen kelner aldaar en nu sinds vijf weken gekozen pastoor van Roodekerck, die de conventsadministratie aan de abt heeft overgedragen, overeenkomstig het verzoekschrift van Otte Annes te Dockum inzake diens vordering groot 53 goudguldens 19 stuivers wegens levering van koeien en rogge en geleend geld, die blijkens de schuldbekentenis van de tweede gedaagde d.d. 27 februari 1553 in mei d.a.v. had moeten zijn voldaan, om zich op 13 maart in de Cancelrie te komen verantwoorden. Den XVIen February anno XV c vierenvyftich.
15 Otto Annez., impetrant, eist voor het Hof van Henricus Cassel, abt van Dockum, en Wilhelmus Gulcker, pastoor te Roekercke, gedaagden, betaling van 53 goudguldens 19 stuivers wegens geleverde koeien en rogge en geleend geld.
16 Henricus Kessel, abt te Dockum, verklaart in antwoord op het libel van Otto Annez. (regest 15) dat hij niet weet welke vordering deze op hem of Wilhelmus Gulicker, voorheen kelner van zijn klooster en medebeklaagde, zou kunnen hebben, doch dat hij, als impetrant en medebeklaagde de vordering van de impetrant onder ede bevestigen, bereid is deze te voldoen.
17 Weep Tjessens eist, als curator en voogd over Aucke Bunge, voor het Hof dat Henricus Kessel, abt van Dockum, aan zijn pupil van 1/12 van de Keth of Uterdyck te Engwierum, hem met Sijorda zateaangekomen van zijn vader Popke Bunge en afkomstig van zijn grootmoeder Auck Stannie, de vrije eigendom toestaat.
18 Otto Annes, impetrant, repliceert op het antwoord van Henricus Kessel, gedaagde, (regest 16) dat hij zijn eis baseert op een schuldbekentenis van Wilhelmus Gulcker, voorheen kelner van het convent te Dockum, (vgl. regest 14) en dat hij wat de gevraagde eed betreft niet wenst "in alieno facto anceps periurium subire".
19 Henricus Kessel, abt te Dockum, dupliceert op de repliek van impetrant (regest 18) dat hij van hem en medebeklaagde slechts een eed wenst om te verzekeren dat zij niet onder een hoedje spelen en dat er dus voor impetrant geen gevaar bestaat "in alieno facto anceps periurium subire".
20 (Otto Annez.), impetrant, repliceert op het antwoord van (Wilhelmus Gulcker), gedaagde, dat hij de schuldbekentenis waarvan gedaagde het bestaan erkent (vgl. regest 14), kan vertonen en dat hij, aangezien abt Henricus Kessel, medegedaagde, schijnt te willen ontkennen dat de gevorderde som ten bate van het klooster is uitgegeven (zie regest 16), bij zijn eerdere eis (regest 15) blijft.
21 Guilhelmus Guylcker dupliceert op de repliek van Otto Annez.
22 Henricus Kessel, abt van St. Bonifatiusklooster te Doccum, wendt zich tot stadhouder generaal, president en raden in Vrieslandt met het verzoek om, waar zijn voorgangers van oudsher door de bisschoppen van Wtrecht en nu laatstelijk door heer Frederick van Baeden en heer Georgien van Egmondt zijn belast met de geestelijke rechtspraak in schrikkeljaren van de dekenieën Dockum, Holwert en Gaest en hij op hun voorbeeld de koninklijke bekrachtiging van dat recht heeft gevraagd en gekregen en de vereiste borgstelling heeft gedaan, en waar nu desondanks, zelfs na vrijwillige verhoging van die borgstelling, op 27 april 1556 in de kerk van Westergeest Dirck Dirckz., olderman van Doccum en substituut-grietman van Colmerlandt, namens die grietenij, Cop Herckema namens Collum en Sye Buwema namens Westergeest, Oldtwolde en Colmerswaege hebben verklaard zich tegen die jurisdictie te zullen verzetten voorzover betrfet de dekenie Westergeest c.a., genoemde personen daarom te willen dagvaarden.
23 Johan van Ligne etc. gelast, overeenkomstig het verzoekschrift van A (d.i. Henricus Kessel, abt van St. Bonifacius te Doccum) (regest 22), N (d.z. Dirck Dircksz., Cop Herckema en Sye Buwema) te verschijnen (op 18 augustus d.a.v.). Actum den IX in Junio 1556.
24 Johan Verreycken, bode van het Hof, verklaart de vorenstaande dagvaarding (regest 23) te hebben uitgebracht aan Cop Herckema, ten huize van Sye Bouwema en ten huize van Dierick Dierickz. te Dockum, alwaar hij het origineel heeft achtergelaten. Op den IIII n Augusti 1556.
25 Henricus Kessell, abt van Dockum, machtigt Mr. Peter van Dockum, advocaat bij het Hof van Vrieslandt, om voor hem op te treden in het proces dat hij, als deken van Dockum met de beide Dongeradelen en Collum met Collummerlant c.a. in het schrikkeljaar (15)56, voor genoemd Hof voert tegen Dyrck Dyrcksz., substituut van Collummerlant, Syo Buwma en Coppen Harckema, volmachten van die grietenij, inzake de borgtocht die dezen hem tot tweemaal toe in de kerk te Westergeest hebben afgedwongen. Bynnen Dockum upten XIIIIten Augusti anno etc. LVI.
26 Henricus Kessell, abt van Dockum, instrueert Mr. Peter van Dockum in zijn proces tegen de volmachten van Collum en Collummerlant namens hem als borg te stellen, inzake de uitoefening der geestelijke jurisdictie als deken gedurende het schrikkeljaar 1556 krachtens admissie van het Hof en oud privilege, 1 heerd land te Westergeest, groot 45 pondematen, te verklaren dat de abt bereid is zich te onderwerpen aan de wereldlijke rechtsmacht van het gerecht van Kollumerland, beweerde volmachten der tegenpartij behoorlijk te onderzoeken en een rekest in te dienen tot de handhaving van de geestelijke jurisdictie, die ook door vele pastoors in de grietenij zeer wordt verlangd.
27 Frans Jacobsz. en Adriaen van Twickel, vicarissen van Martenskerk te Dockum, wenden zich tot stadhouder, president en raden in Vrieslant met het verzoek dat zij Henricus Kessel, abt aldaar, zullen gelasten in diens kwaliteit als pastoor de bediening der sacramenten om de andere week te vervullen, ten opzichte waarvan hij in gebreke blijft, hoewel hij de daaraan verbonden voordelen geniet, en hem bij weigering zullen dagvaarden.
28 Johan van Ligne, graaf van Aremberge, vrijheer van Barbanson, heer van Buyssiere, stadhouder generaal, en president en raden van de koning van Spaengnen etc. in Vrieslandt gelasten Henricus Kessel, abt van Dockum, te voldoen aan de eis van het ingesloten verzoekschrift (regest 27) of zich bij weigering op 6 jui d.a.v. in de Cancelrie te komen verantwoorden.N.B. Gescreven te Leeuwaerden den IIIIen July anno XV c LVIII.
29 Frans Jacobsz. en Adriaen van Twickel, vicarissen van St. Martens te Dokkum, eisen voor het Hof contra Henricus Kessel, abt van St. Bonifaes aldaar, dat deze de bediening van de sacramenten in de parochie Dokkum voor de helft vervult, aangezien hij ook de daaraan verbonden inkomsten ontvangt.
30 Henricus Kessel, abt van Dockum, bevestigt de destijds door hem namens zijn convent op Peter Rieuwerdtz., advocaat bij het Hof van Vrieslant, gepasseerde volmacht om eisend en verwerend in rechte op te treden voor dat Hof en zijn commissarissen, in het bijzonder in het proces tussen het convent voornoemd, intervenierend voor zijn meiers te Wierum en Ness in Dongeradeel, mitsgaders de abt van Claercamp en de kelner van Syon in gelije kwaliteit en andere gedaagden, en Jan Bwonige, grietman van Dongeradeel, impetrant, e.a. terzake van het herstel en onderhoud van enige roeden en stukken dijk, genaamd Wierummer Smalle Handen. Binnen Dockum optenXVIden Novembris anno XV c vyff end etzestich.
31 Henricus Zutphanie, pastoor te Ee, verklaart ontvangen te hebben van de abt van Dockum de som van 25 1/2 gulden van 28 stuiver in mindering op een bedrag van 100 guldens, door de abt aan de gemeente van het dorp Ee terug te betalen. Actum Dockum anno XV c LXVIIII den lesten Martij.
32 Paulus Breecker, Douwe Syercxz. en Henryck Jansz. beslissen als scheidslieden het geschil tussen Henricus Kessel, abt van Dockum, en Jan van Aelme over de betaling van achterstallige landpacht in die zin dat de abt zal ontvangen, afgescheiden van de huur over het lopende jaar, 100 daalders van 36 stuiver, terwijl er op overtreding van deze uitspraak een boete staat van 12 Caroliguldens, half voor de armen van Doccum, half voor de (scheidsrechters). Actum Doccum den laesten July anno duysent vyffhondet negen ende tzeventich.
33 Henricus Kessel, abt van St. Bonifacius klooster te Dockum, wendt zich tot stadhouder generaal en president en raden van de koning van Spangien in het Hof van Vrieslant met het verzoek dat zij, gezien het feit dat een stukje weiland aan de noordzijde van het klooster van de poort tot aan de Heerewech alsmede een vierkante plaats binnen het convent, tussen de abdij, het brouwhuis, het melkhuis en het bouwhuis, door de jonggezellen, burgers, ambachtsgezellen en schippers worden gebruikt voor kaatsen, kolven en andere spelen, waardoor het gras vertrapt, het vee gehinderd en ruiten ingegooid worden, en hij het stadsbestuur tevergeefs verzocht heeft daartegen maatregelen te doen uitroepen, terzake daarvan olderman, burgemeesters, schepenen, recht, raad en de 16 van de gezworen gemeente zullen dagvaarden.
34 Ubbe Dowessz. verklaart de landerijen die hij van Henricus Kessell, abt van het convent Doccum, gehuurd heeft vrij te zullen geven in strijd met het huurcontract tegen teruggave van een evenredig deel van de huurpenningen, als de abt bij zijn convent zou terugkeren. Anno 1580 den 12 February.
35 Henricus Kessel, abt van Doeckum, verklaart schuldig te zijn aan Coep Coeps, burger te Groenninghen, de som van 24 goudguldens van 28 stuiver ter zake van vertering door zijn conventuaal Bernaerdus Henrici en belooft terugbetaling op 1 mei d.a.v. of zoveel eerder als hij in Vrieslaent mocht terugkeren. Aechtwm Groenninghen den XVIII daech Febrwari aenno Doemini 1581.
laatste wijziging 10-02-2021
56 beschreven archiefstukken

Kenmerken

Datering:
1443-1581
Periode:
1443-1581
Beschrijving:
Klooster St. Bonifatius te Dokkum
Categorie:
laatste wijziging 10-02-2021
56 beschreven archiefstukken