Uw zoekacties: Obe Postma samling

200-03 Obe Postma samling ( Tresoar (Frysk Histoarysk en Letterkundich Sintrum) )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inventaris
Ynventaris
Erfgoedstuk
Skiednis en ekonomy
200-03 Obe Postma samling
Ynventaris
Skiednis en ekonomy
Taljochting op nrs. 73-199:
De earste fjouwer skriften hat Postma oan de ynhâld te sjen fêst brûkt foar syn lêzing op 15 jannewaris 1901 (hjirfoar, ynventarisnûmer 27). Yn nûmer 4 steane trouwens ek oantekens ûnder de kop "Lezing wet. Afd.". It hjir foar nûmer 4 holden skrift einiget mei oantekens út de Driemaandelijksche Bladen fan 1914 en dy geane foar it earst oer Fryske skiednis. Se binne makke by J. Huizinga syn Hoe verloren de Groningsche Ommelanden hun oorspronkelijk Friesch karakter? Ek al skiednis yn de gebrûklike betsjutting fan it wurd is it úttreksel oer de Renaissance út Pirenne III 2e boek, dat der oan foarôfgiet. It skrift is net fol rekke. Nûmer 5, dat meast op Koarnwert slacht, jout gjin hâldfêst foar datearring. Dêr binne allegearre âldere, meast njoggentjinde-ieuske boeken foar brûkt. It jong boek yn skrift 6 is fan 1916. Dat hat (foar it lêst) ek oantekens dy't net oer Fryske (lânbou-)skiednis geane. Yn nûmer 8 stean de earste argivalyske oantekens. Dy litte har krekt datearje, ek al stiet der gjin datum by want se binne makke út de stikken dy't Postma op 21 maaie 1918 op it Ryksargyf te Grins ynseach. Dy deis kaam er dêr foar it earst (freonlike meidieling fan de Ryksargivaris te Grins). De stikken, oerstjoerd út Ljouwert, gongen oer Wûnseradiel. Postma beheinde him by syn oantekeningen dêrút fierhinne ta Koarnwert. Yn skrift 8 steane ek oantekens dy't er brûkt hat foar syn earste Frysk-histoaryske publikaasjes, opnommen yn it tydskrift Swanneblommen fan 1919.
De folgjende skriften binne net mear stik foar stik te datearjen. De oantekens fan syn twadde registrearre besyk oan it Grinzer ryksargyf op 14 july 1920, doe't er kaam om "friese landmaten en de agrarische toestand", soene wolris yn nûmer 20 stean kinne, wylst "de agrarische toestanden in Westerwolde" fan de earstfolgjende kears - dat wie 13 jannewaris 1921 - beskreaun binne yn de nûmers 22 en 23. Doedestiids hoegden je mar ien kear jiers ynskreaun te wurden by argyfbesyk, dat hy soe der yn dizze jierren faker west hawwe kinne - as der mear bliken west hiene fan argivalyske oantekens.
Skrift 25 jout in úttreksel fan de rede dy't L. J. van Apeldoorn op 13 juny 1921 hold. Yn 29 en 30 folgje dan foar it earst wer argivalyske oantekens, oer Koarnwert in bytsje, út it gemeente-argyf fan Wûnseradiel, mear oer Grins en ek oer Drinte. Dat binne dan ek meiïens de lêsten, want tenei stean der allinnich noch mar úttreksels út boeken yn de rige Geschiedenis. Foar argyfoantekens waarden de nije rigen Groningen (en Drenthe), en Friesland oanlein
Groningen 1, dêr't noch wol oan begûn wêze sil yn 1921, soe ek noch op 19 jannewaris 1922 brûkt wêze kinne, doe't Postma wer ynskreaun waard mei as ûndersyksûnderwerp de ferdieling fan de grûn yn de provinsje Grins. Ek Groningen 2 liket dêr noch oer te gean. Friesland 1 datearret fan febrewaris 1922 sa't it útlienregister fan it Ljouwerter ryksargyf sjen litte kin. De stikken waarden sûnt dy kears altyd deponearre op de Universiteitsbiblioteek. It duorre oant septimber 1922 dat er wer nije stikken krige en fan dat stuit ôf begong it geregelde oerstjoeren om de trije-fjouwer wiken oant syn ferhûzjen nei Fryslân. Mei help fan it Ljouwerter útlienregister is oant dan ta krekt it ûntstean fan de rige Friesland te folgjen. It lêste skrift dat noch yn Grins brûkt waard, is nûmer 110. Dat wie yn april 1934. Fan de oare histoaryske rigen is dat net mooglik, mar op grûn fan de feroarjende etiketten is der wol in foech konkordânsje te meitsjen, dy't ek dêr it ferrin dúdlik makket. Oanfolle mei Taal en literatuur sjocht dy der sa út.
Gesch 31 Gr 1
okt. 1922Fr 2Gesch 39 Gr 4TeL 2
jann. 1924Fr 15Gesch 46 Gr 11
okt. 1925Fr 37Gesch 56 Gr 18OFr 4
jann. 1926Fr 44Gesch 61 Gr 21OFr 11TeL 3
[maaie 1934]Fr 111Gesch 90 Gr 42OFr 37TeL 4

Neitiid ûntbrekt sa'n middel om te datearjen, mar dêr is dan ek minder ferlet fan. Postma feroaret dan net mear fan ûndersyksmêd. Wol komt der yn de twadde helte fan de tritiger jierren noch by it histoarysk-taalkundige wurk fan de ynventarisnûmers 804-817, mar dat lit him allegearre goed folgje yn de list fan syn publikaasjes. It jongste boek yn de rige Geschiedenis dêr't er oantekens út makke is fan M. P. van Buijtenen, De grondslag van de Friese vrijheid út 1952 yn 127.
Erfgoedstuk

Kenmerken

Auteur:
T. van der Veen
Beschrijving:
Ynventaris fan de Obe Postma-samling (oantekenskriften, kaarten en losse papieren)