Mijn Studiezaal (inloggen)
0186 Maatschappij van Weldadigheid ( Drents Archief )
0186
Maatschappij van Weldadigheid
Inventaris
1. Inleiding 
1.1. Voorgeschiedenis 
0186 Maatschappij van Weldadigheid
1. Inleiding
1.1.
Voorgeschiedenis
Aan het begin van de negentiende eeuw heerste er niet alleen in ons land maar in geheel West-Europa een ongekende armoede. Er was onvoldoende werkgelegenheid voor de groeiende bevolking, terwijl er met name in de Franse tijd een sterke vermindering van de bedrijvigheid optrad in de handel, de nijverheid en de scheepvaart. Het aantal behoeftigen in ons land had een omvang, die wij ons nu nauwelijks nog kunnen voorstellen. Uit publicaties uit die tijd blijkt dat er omstreeks 1815 in de toenmalige Noordelijke Nederlanden 190.000 bedeelde armen waren, in de Zuidelijke Nederlanden zelfs 300.000. In 1818 behoorde in Amsterdam en Hoorn een derde deel, in Leiden zelfs de helft van de inwoners tot de bedeelden. Ontstellend groot was het aantal bedelaars en te vondeling gelegde kinderen. Het pauperisme was vooral een stedelijk verschijnsel, maar ook op het platteland verkeerden vele gezinnen in grote armoede * .
Naarstig zocht men naar oplossingen voor het armoedevraagstuk. Men zag in dat bedeling, het geven van aalmoezen en dergelijke liefdadigheidsuitingen, in deze hiertoe niet konden bijdragen. Sommigen zagen de oplossing van de problemen in het streven naar een welvaartspolitiek door nieuwe bronnen van bestaan aan te boren en oude ruimer te laten vloeien. Naast deze indirecte benadering van het vraagstuk stond de opvatting, dat men moest trachten de paupers tot een nieuw zelfstandig bestaan te brengen en hen in de gelegenheid stellen om hun economische krachten, hoe gering soms ook, zoveel mogelijk tot hun recht te laten komen. Deze weg van armenzorg, gericht op het verschaffen van arbeid, heeft de Maatschappij van Weldadigheid ingeslagen * .
De grote initiator achter dit plan was Johannes van den Bosch, een genie-officier met een indrukwekkende staat van dienst in het toenmalige Nederlands Oost-Indië, een man ook met veel kennis van zaken van economie, landbouwkunde en koloniale aangelegenheden. Hij zette zich vanaf 1817 volledig in voor de strijd tegen de armoede. Hij meende dat het diepe verval van de stedelijke volksklasse de kracht van de natie op den duur zou aantasten. Hij zag ook scherper dan de meeste van zijn tijdgenoten de oorzaken: de onevenredige eigendomsverhoudingen, ook wat de grond betreft; het tekort aan werkgelegenheid, mede een gevolg van de buitenlandse concurrentie en de protectionistische politiek van verscheidene mogendheden, en de voortwoekering van het verarmingsproces, zonder dat van overheidswege daartegen iets van betekenis was gedaan * .
laatste wijziging 09-04-2024
4.917 beschreven archiefstukken
740 gedigitaliseerd
totaal 210.651 bestanden
Kenmerken
Datering:
1818-1970
Beschrijving:
Inventaris van de archieven van de Maatschappij van Weldadigheid
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0186 Maatschappij van Weldadigheid
VERKORT:
NL-AsnDA, 0186
VOLLEDIG:
Drents Archief, Assen. Toegang 0186 Maatschappij van Weldadigheid
VERKORT:
NL-AsnDA, 0186
Categorie:
- Zonder categorie
laatste wijziging 09-04-2024
4.917 beschreven archiefstukken
740 gedigitaliseerd
totaal 210.651 bestanden
