Naast een aantal wapens als de infanterie, cavalerie en artillerie kent het Nederlandse leger de afdeling genie. In het wapen der genie werden en worden technische troepen en diensten van uiteenlopende aard samengevat; zo kent men pioniers, pontonniers, mineurs, sappeurs en torpedisten. In Nederland kent het wapen der genie verder een bouwdienst die lange tijd het Korps Ingenieurs werd genoemd; thans heet deze dienst het Directoraat Gebouwen, Werken en Terreinen. Hier heeft men de zorg voor de verdedigingswerken, inundaties, kazernes, legerplaatsen en oefenterreinen. Zo is het nu en zo was het ook vroeger; er is wat dat betreft erg weinig veranderd.

Wat is nu de plaats van de Eerst Aanwezend Ingenieur? Aan het hoofd van de afdeling Genie staat de minister van Defensie. Onder hem ressorteren 3 zgn. geniecommandementen. Elk der drie commandementen is weer onderverdeeld in Eerst-Aanwezendschappen. Het hoofd van een eerst-aanwezendschap is de Eerst- Aanwezend Ingenieur. Deze titel is al zeer oud. In latere tijd kan hij worden beschouwd als eerste plaatsvervanger van het hoofd van dienst van het eerst-aanwezendschap. In dit geval zou dat zijn de plaatsvervanger van de minister van Defensie. De EAI leidt dus een eerst-aanwezendschap. Hij beschikt over een Hoofdbureau, waar alle werkzaamheden worden gecoördineerd. Onder dit bureau staan de dienstkringen, welke zorgen voor onderhoud enz. In deze dienstkringen waren en zijn veelal handwerkslieden werkzaam.

De geschiedenis van de plaats Coevorden wordt beheerst door de positie van de vesting Coevorden. Verscheidene aanduidingen in de Romeinse geschiedenis wijzen al op het bestaan van deze sterkte. In 1046 kwamen deze streken door een schenking van de Duitse keizer Hendrik III aan de bisschop van Utrecht. In 1123 volgden de stedelijke rechten voor de vesting. Rudolf van Coevorden speelde een belangrijke rol in de vrijheidsslag van de Drentse boeren bij het nabij gelegen Ane in 1227. In 1592 was Coevorden weer een omstreden punt (Maurits, Verdugo). In 1672 werd de stad door de Munstersen veroverd. In dat jaar waren regeerders, volk en republiek radeloos, redeloos en reddeloos. Voor Coevorden gold dit wel in het bijzonder. Een na de inspanning van de tachtigjarige oorlog verzwakte vesting ' in 1592 door de Spaanse veldheer Verdugo nog een der sterkste van Europa genoemd ' werd door de Munstersen snel ingenomen. Bij de herovering door Rabenhaupt speelde de schoolmeester Mijndert van der Thijnen, die Rabenhaupt het gewaagde plan hiervoor in handen gaf, een voorname rol. Van 1674 tot november 1813 werd de rust in de vesting niet door oorlogsgeweld verstoord. In 1673 had de bisschop van Munster nog geprobeerd de stad opnieuw te veroveren, doch dit liep op een mislukking uit. Het garnizoen verschafte de middenstand een vaste bron van inkomsten; de rust in Coevorden leek gewaarborgd.

De vesting kwam echter opnieuw in het nieuws en wel in de jaren 1813-1814. Coevorden werd toen een wapen in de handen van de Franse bezetters. Van lange duur was dit echter niet. Op 7 mei 1814 verliet het Franse garnizoen onder luitenant-kolonel Joseph Martin David de vesting Coevorden met volle krijgseer. De Kozakken, de boeren en de Drentse landstorm, die ongeveer een half jaar sinds het Franse gezag in de rest van Drenthe was ineengestort, voor de stad gelegen hadden met hun lichte bewapening, waren niet bij machte geweest de in uitstekende staat verkerende en van geschut, munitie en proviand ruim voorziene vesting te veroveren. Ze hadden slechts een niet al te dicht cordon om de stad kunnen trekken om te voorkomen dat de Franse uitvallen, die vooral ten doel hadden de voedselpositie van het garnizoen op peil te houden, zich al te ver zouden uitstrekken. De ontruiming van Coevorden geschiedde volgens de op 23 april 1814 tussen de verbonden mogendheden en de nieuwe Franse regering gesloten conventie. De vestingen, forten en militaire etablissementen van welke aard ook, gelegen in de provinciën der Verenigde Nederlanden, moesten binnen 10 dagen worden overgegeven.

Nadien werd het aantal manschappen in het garnizoen verminderd en ten slotte werd het garnizoen in 1854 opgeheven. Vergeefs betoogde het stadsbestuur in 1850 aan de Koning en de Staten van Drenthe dat sloop van de vestingwerken de doodsteek voor de welvaart van de stad zou zijn en dat de stad tot volslagen ellende zou worden gebracht. Het duurde tot 1870 voordat met de ontmanteling werd begonnen. In dat jaar werden de poorten afgebroken.

Een nijpend probleem was gedurende een groot gedeelte van de negentiende eeuw hoe de stad op te heffen uit het verval waarin ze door de verdwijning van het garnizoen en de vermindering van de buitenlandse handel was geraakt. Men probeerde het met de aanleg van wegen, kanalen, spoor- en tramlijnen. Pas later werd ook aan de stichting van industrieën gedacht.