Uw zoekacties: Uiteindsche- en Middelpolder

2.1.9 Uiteindsche- en Middelpolder ( Hoogheemraadschap van Rijnland )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1 Stichting, gebied en opheffing
2.1.9 Uiteindsche- en Middelpolder
Inleiding
1
Stichting, gebied en opheffing
De Uiteindsche polder is gesticht in het einde van de 16de eeuw. In 1570 verzochten de schout van Ter Aar en een vertegenwoordiger van de ingelanden van het uiteinde (= het zuideinde) van Ter Aar om ongeveer 200 morgen land in te polderen. Tegen dit plan werd bezwaar gemaakt en een vergunningverlening is niet bekend. In 1595 bestond er wel een polder in het uiteinde van Langeraar; hoogheemraden van Rijnland gaven het polderbestuur vergunning om de kosten van een nieuwe molen en van twee verlaten (= schutsluizen) over de ingelanden om te slaan. Waarschijnlijk bestond de polder toen al enige tijd. De oudste bewaard gebleven rekening, over 1598, bevat ook geen aanwijzingen dat de inpoldering kort daarvoor had plaatsgevonden. *  De Middelpolder, aanvankelijk genaamd 'polder in het middelbon van Langeraar', is gesticht in het eerste decennium van de 17de eeuw. Uit de oudste bewaard gebleven rekening, over 1609, blijkt dat in dat jaar de derde en laatste termijn van de bouw van de molen en een verlaat en van het maken van de kade werden betaald. *  De oppervlakte van de 'polder in het zuideinde van Langeraar', sinds 1677 zowel 'Zuideindse polder' als 'Uiteindse polder' en sinds 1718 altijd 'Uiteindse polder' genaamd, bedroeg 245 morgen. *  De belastbare oppervlakte van de 'polder in het middelbon van Langeraar', sinds 1670 'Middelpolder' genaamd, bedroeg aanvankelijk 278 morgen, sinds 1657 twaalf morgen minder. * 
Nadat een klein deel van de polders al verveend was, werd in de jaren 1731-1743 het westelijk gedeelte van beide polders geheel uitgeveend en opgenomen in de na 1736 tot stand gekomen droogmakerij die bekend zou worden als de Vierambachtspolder. Hierdoor werd de oppervlakte van de Uiteindsche polder gehalveerd. Van de Middelpolder bleef minder dan de helft over. * 

Tot 1827 bleven de polders, van elkaar gescheiden door de Kerkweg, bestuurlijk zelfstandig. In de praktijk was echter al lang sprake van één polder. In 1673 en 1674 was de Middelpolder al bemalen door de Uiteindsche polder. Sinds 1685 gebeurde dit permanent en volgens een in 1744 gesloten overeenkomst betaalden beide - inmiddels sterk verkleinde - polders ieder de helft van de onderhoudskosten van de molen, de sluizen, de brug en de Kerkweg. *  Aanbestedingen vonden plaats door schout en poldermeesters van beide polders, die soms werden betiteld als 'Gecombineerde Uiteindsche- en Middelpolders'. *  De fusie van 1827 was de formele bevestiging van een al sinds 1744 bestaande feitelijke toestand.
De polder lag in de gemeente Ter Aar en werd in het noorden begrensd door de Leidse Vaart, in het oosten door het Aarkanaal, in het zuidwesten door de grens tussen de gemeenten Ter Aar en Oudshoorn (sinds 1918 Alphen aan den Rijn) en vervolgens door de ringsloot van de polder Vierambacht. In het zuidwesten van de polder lag de Uiteindsche Droogmakerij, ongeveer 17 hectare groot. Deze droogmakerij was na vervening in de jaren 1797-1838 tot stand gekomen. In 1940 werd de poldergrens gewijzigd. Hierdoor werd het gebied rond de kerk van Ter Aar, dat binnen de ringsloot maar buiten de ringdijk van de polder Vierambacht lag, bij de polder gevoegd. * 

In het kader van de concentratie van polders binnen het hoogheemraadschap van Rijnland werd de polder op 1 januari 1979 opgeheven en opgenomen in het nieuw gevormde waterschap De Aarlanden.
2 Bestuur en benaming
3 Bemaling
4 Archief

Kenmerken

Datering:
(1650 ca) 1827-1978
Onder de gemeente(n):
Ter Aar
Omvang:
2,20 meter
Inventaris:
P.F. Schevenhoven, 2008
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Rechtsvoorgangers:
Uiteindsche polder, Middelpolder, Uiteindsche Droogmakerij (2.1.9.1)
Licentie:
CC0 1.0 Publiek Domein Verklaring
Geografische namen: