Uw zoekacties: Morsebel, polder

1.2.4.14 Morsebel, polder ( Hoogheemraadschap van Rijnland )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiƫrarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiƫrarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1 Stichting, grenzen en onderhoud
1.2.4.14 Morsebel, polder
Inleiding
1
Stichting, grenzen en onderhoud
In het midden van de 16de eeuw waren er op veel plaatsen in Oegstgeest al particuliere poldertjes. In de registers van vergunningen van het hoogheemraadschap van Rijnland komen we bijvoorbeeld tegen: de "Haversack(polder), Jan Janszoon's laagland(polder), bij Rijnsburger poort (polder), bij de Mare (polder)" enzovoort. Maar omdat de locatie primitief is aangegeven, zijn ze moeilijk te traceren.
Het gebied van de polder was gelegen tussen de Ouden Dam, De Scheisloot met een gedeelte van de Achterpoel, de Rijnsburgse Vliet en de Heerweg. We komen een deel van de polder in het archief van Rijnland eerst onder Warmond tegen. Dat is vanwege het feit dat het meest noordoostelijk deel in dat ambacht viel. Er wordt dan, in 1588, gesproken van de "Overpoelse polder" en vervolgens van de "Vooroffse polder". * 
Voorts komen we vergunningen tegen van 12 november 1639 en van 24 mei 1651, waarbij het ingelanden van de "landerijen achter de kerk van Oegstgeest" werd toegestaan de omringdijk te verhogen. *  Hier ging het over het zuidelijk deel van de polder. In Rijnlands morgenboek van 1544 werd de daar gelegen "Nieuwe weg" trouwens al vermeld. *  Deze polderweg liep vanaf de Heerweg oostwaarts de polder in. Een aftakking ervan strekte tot de Achterpoel. De weg staat ook al op de overzichtskaart van Rijnland van 1615. Op die kaart zien we eveneens de Poelsteeg getekend tussen Nieuwe weg en Rijnsburgse Vliet. De watermolen stond aan een kronkelige sloot, die uitkwam in de Achterpoel. De aanleg van de Haarlemmertrekvaart was voor dit meest noordoostelijk deel van Oegstgeest ingrijpend. Vanuit de Achterpoel tot door de Ouden Dam kwam nu diagonaal een brede vaart te liggen.
De "ingelanden van de Vooroffse polder aan de westzijde van de Trekvaart" raakten daarmee de watermolen kwijt. Zij kregen daarom van dijkgraaf en hoogheemraden van Rijnland op 22 september 1657 vergunning om een eigen molen in de buurt van de Trekvaart te bouwen. *  Verder moest dit poldergedeelte opnieuw waterstaatkundig worden ingedeeld. Nieuwe watergangen werden gegraven en kaden verlegd, andere opgehoogd. Tot slot werd de verdeling van het onderhoud opnieuw verdeeld onder de ingelanden. * 
2 Naamgeving en bemaling
3 Verdere werken
4 Archief

Kenmerken

Datering:
1829-1978 (1979)
Onder de gemeente(n):
Oegstgeest
Omvang:
0,40 meter
Inventaris:
J.H.M. Sloof, 1995
Openbaarheid:
Volledig openbaar
Licentie:
CC0 1.0 Publiek Domein Verklaring
Geografische namen: