Uw zoekacties: Gemachtigde voor de Prijzen

216n Gemachtigde voor de Prijzen ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

  • Kenmerken van het archief
  • Inleiding op het archief
  • Inventaris of plaatsingslijst
  • Eventueel bijlagen
  • De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

    De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

    De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

    Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

    beacon
     
     
    Openbaarheid
    Het archief is in zijn geheel openbaar.
    Inleiding
    titel archief
    archiefvormer
    omvang
    citeer- en aanvraaginstructie
    periode van ontstaan
    beheersgeschiedenis/overbrenging naar het niod
    aard van de archiefbestanddelen
    selectie, vernietiging en bewerking
    aanvullingen
    wettelijke status
    reproductiebeperkingen
    taal van de archiefbescheiden
    materiële staat
    bewerking
    Geschiedenis
    Reeds in mei 1940 werden, zowel van Nederlandse als van Duitse zijde, in verband met de te verwachten prijsstijgingen, maatregelen genomen in de vorm van afkondiging van een prijsstop: de prijzen mochten niet hoger worden gesteld dan die welke golden op 9 mei 1940, behoudens na verkregen vergunning. Deze vergunningen werden verleend door de secretaris-generaal van het betrokken departement, die de bevoegdheid in vele gevallen weer delegeerde aan de onder hem ressorterende Rijksbureaus. Aanvankelijk ontbrak aan het prijzenbeleid de nodige eenheid en in verband hiermede stelde Hirschfeld voor mr. H.C, Schokker, administrateur aan het Departement van Handel en Nijverheid, tot Gemachtigde voor de Prijzen te benoemen. Op 30 november 1940 werd deze benoeming een feit en hiermede werd de eerste steen gelegd voor de Dienst van de Gemachtigde voor de Prijzen, die gedurende de oorlog tot één der grootste ambtelijke bureaus zou uitgroeien en nog na de oorlog gedurende vele jaren als Dienst van de Prijsbeheersing zou blijven bestaan.
    De taak van de Dienst van de Gemachtigde voor de Prijzen was tweeledig: enerzijds de regeling van de prijzen voor alle goederen en diensten en anderzijds de handhaving van deze prijzen. Krachtens de Organisatiebeschikking Prijsbeheersing van 20 januari 1941 werd aan de bestaande afdelingen van de Dienst van de Gemachtigde voor de Prijzen, die van prijsvorming en opsporing, een derde, die zich met de berechting belast zag, toegevoegd, genaamd de Afdeling voor de Prijsbeheersing. Dat de invloed van de bezettende macht op de prijsbeheersing tenslotte slechts negatief was en zij zich ook met de prijsvorming maar weinig heeft ingelaten was te danken aan Dr. Trabold, hoofd van de Abt. Preisbildung, die door de Rijkscommissaris met het toezicht op de Dienst van de Gemachtigde voor de Prijzen was belast. In vele opzichten heeft hij de leiding van de Prijsbeheersing tegen Duits ingrijpen behoed.
    In het midden van 1943 ontstond er een ernstig geschil tussen de prijsbeheersing en de Duitse autoriteiten over de prijsvaststelling van goederen die naar Duitsland werden uitgevoerd. Dit conflict, dat leidde tot de ontslagneming van een aantal hoofdambtenaren, en het massa-ontslag in de zomer van 1944 hebben tot gevolg gehad dat er de laatste jaren van de bezetting weinig constructief werk meer door de dienst is verricht.
    Inventaris
    aanvraaginstructie

    Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
    onder vermelding van: archief 216n, inv.no. .
    Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde
    links naast de beschrijving van de stukken

    Kenmerken

    Datering:
    1940 - 1945
    over het archief:
    Deze dienst, die uitgroeide tot een van de grootste ambtelijke bureaus, was enerzijds belast met de vaststelling van prijzen voor alle goederen en diensten en anderzijds met de handhaving van deze prijzen. Op 30 november 1940 werd mr. H.C. Schokker tot Gemachtigde voor de Prijzen benoemd. Toezicht op de Gemachtigde hield K. Trabold, hoofd van de Abteilung Preisbildung van het Generalkommisssariat für Finanz und Wirtschaft.
    Openbaarheid:
    Volledig openbaar
    Omvang:
    0,2 meter (30 inventarisnummers)
    Status:
    Bruikleencollectie Nationaal Archief
    Trefwoorden:
    Categorie: