Het archief is volledig openbaar.

Een van de doelstellingen van het 'Boy EcuryArchief project' was het opzetten van deze inventaris. Dit project kwam tot stand door het programma "Call for proposals" van het Vfonds (het Nationaal Fonds voor Vrede, Vrijheid en Veteranenzorg) die het jaar 2018 benoemd hebben als "Jaar van Verzet". Dit project is gefinancieerd door het vFonds en mede-gefinancieerd door het Prins Bernhard Cultuurfonds Caribisch Gebied en UNOCA Aruba.

Het project was een initiatief van Fundacion Amigonan di Archivo (ADA) en werdt uitgevoerd in samenwerking met Archivo Nacional Aruba (ANA).

In de inleiding vindt men informatie over het familie Ecury archief en de totstandkoming ervan. De ontwikkeling van de inventaris binnen het archiefproject wordt beschreven.
De inventaris is aangevuld met verwijzing naar archiefstukken binnen het historisch archief die te maken hebben met Boy Ecury. Deze stukken maken deel uit van het overheidsarchief en zijn geen onderdeel van het familie archief.

Het is belangrijk om te onderkennen dat de inventaris geen compleet archief is van Boy of de familie Ecury. Dit is een selectie gemaakt door de familie van wat zij wilden gedenken, bewaren en met het publiek delen. Wat wel of niet tot het archief behoort is door hen bepaald. Er zijn hoogstwaarschijnlijk stukken die niet zijn overgedragen aan de ANA of die vanwege verschillende redenen de tijd niet hebben overleefd.

Een woord van dank gaat uit naar al diegenen die dit project mogelijk hebben gemaakt en steun hebben verleend: Edric Croes, Rudi de Cuba, Shakira Croes, Shanya Geerman, Victor Bikker, Melvin Kock, Raymond Hernandez (als directeur van de ANA), en andere ANA medewerkers die hebben geholpen bij de werkzaamheden.

Daniella Britt
Aruba, november 2018

I. Het Archiefproject Boy Ecury
Archivo Nacional Aruba is al jaren in het bezit van documentatie over Boy Ecury, welke echter niet ontsloten en dus niet toegankelijk voor het publiek was. De familie Ecury werd verschillende malen benaderd door de ANA bij het opzetten van exposities over Boy Ecury en de Tweede Wereldoorlog. Bij deze gelegenheden werd er telkens documentatie aan het archief overgedragen voor behoud en gebruik. In 2017 bood de Fundacion Amigonan di Archivo het 'Boy Ecury Archiefproject' bij het Vfonds aan en kreeg het project goedkeuring voor financiering vanuit het fonds. Als gevolg hiervan zijn gedurende 2018 de stukken uit het archief geïnventariseerd, gerestaureerd en gedigitaliseerd, zodat ze beschikbaar gesteld kunnen worden aan het publiek. Dit familie archief bestaat grotendeels uit stukken over Boy. Het archiefproject houdt daarnaast onder andere een onderwijsprogramma, een onderzoeksgids, en een digitale expositie in. Voor het eerst krijgt het publiek toegang tot foto's, documenten, correspondentie en artefacten die in het persoonlijke bezit waren van Boy en de familie Ecury.

II. De familie Ecury-Ernst
Segundo Jorge Adelberto "Boy" Ecury is bekend vanwege zijn deelname aan het ondergrondse verzet gedurende de Tweede Wereldoorlog en de periode van de Duitse bezetting van Nederland, en door zijn fusillering door de bezetter. Hij werd in 1922 geboren in 'Huize Ecury' aan de Schelpstraat 40-42 en vertrok in 1937 met een broer en een aantal zussen naar Nederland voor studiedoeleinden. Hij woonde en studeerde aan het Instituut St. Louis te Oudenbosch, maar verbleef ook in Voorburg, Den Haag, Oisterwijk en Rotterdam nadat hij zijn diploma's had gehaald. Van deze periode hebben we telegrammen, brieven, foto’s, getuigschriften, en artikelen die in het persoonlijke bezit van Boy waren tijdens de periode dat hij in Nederland woonde. Van de periode van geboorte tot 1937 zijn er maar enkele stukken aanwezig in het archief, namelijk boekjes, enkele foto's en doopkaartjes.

Boy Ecury's vader Segundo Nicasio 'Dundun' Ecury (1888-1967), geboren te Aruba, was een zakenman, consul en president van de Sociedad Bolivariana op Aruba. Dundun is de zoon van Eugenio Candido, geboren in 1860 als een tot slaaf gemaakte persoon. In het koloniaal archief staat hij geregistreerd in het geboorteregister en in het 'register der vrij te maken slaven'. In 1863 kreeg hij de achternaam 'Ecury'. Dundun trouwde in 1911 met Anna Paulina Wilhelmina "Annie" Ernst (1891-1979). Ze kregen samen dertien kinderen en hadden hun woning in het stadsdeel 'Rancho' te Oranjestad. De ouders Ecury-Ernst hebben veel van hun persoonlijke documenten bewaard, bijvoorbeeld brieven en foto's. Maar ook hebben ze veel verzameld, onder andere kranten(knipsels) over Boy en over Dundun. Het merendeel van het archief betreffende de periode na Boy's dood tot heden is afkomstig uit deze collectie.

Stukken die naar familieleden van Boy verwijzen zijn geïnventariseerd onder de titel 'Aanverwanten van Boy Ecury'. Deze betreffen vooral Dundun en zijn rol als koopman, consul en zijn betrokkenheid bij de Sociedad Bolivariana van Aruba. Van de dertien kinderen zijn er ook andere die bekendheid genieten op Aruba. Zo zijn er enkele stukken over Livia Tatiana "Mimi" Ecury (1920-1991). Er is een gebouw naar haar persoon vernoemd en ze komt voor in een postzegelcollectie gewijd aan belangrijke vrouwen op Aruba. Er is een verzameling van stukken over de familie Ecury-Schouten. Deze werden overgedragen door Ted Schouten (zoon van Poppy Ecury-Schouten en neef van Boy). Ted was een producer bij Telearuba en later regisseur van de documentaire 'Boy Ecury, een Antilliaanse jongen in het verzet' in 1984. In 1985 kwam de biografie met dezelfde naam uit, gebaseerd op onderzoek en interviews verricht voor de documentaire. Huize Ecury (Schelpstraat 42) is inmiddels in het bezit van de Arubaanse overheid en heeft de status van een monument. Momenteel is hier het Nationaal Archeologisch Museum van Aruba gevestigd.

III. De geschiedenis van het archief van de familie Ecury op ANA
In 1996 kreeg de ANA contact met Nicky Ecury, broer van Boy, bij het organiseren van een Boy Ecury Expo. Hij gaf toen aan dat zijn ouders veel documenten hadden verzameld en bewaard en dat deze bij hun overlijden verdeeld waren tussen de broers en zussen van Boy. Hij kreeg de meerderheid van deze collectie in zijn bezit en droeg in 1996 een aantal dozen over aan de ANA. Ook met Nydia Ecury die op Curaçao woonde waren er contacten gelegd en zij verschafte kopieën van documenten die in haar bezit waren.

In 2000-2001 werd het Schuttersmonument bij de de ondergrondse dynamietopslag van 1956 onthuld. Er werd een expositie van de Tweede Wereldoorlog en van Boy Ecury georganiseerd waar de ANA aan meewerkte. Het materiaal van 1996 werd herbruikt maar ook kwam er nieuw materiaal bij, deze keer van Poppy Schouten. In dit deel van de collectie bevond zich de Nederlandse vlag waarmee de kist van Boy bij zijn begrafenis in 1947 bedekt was. Deze zou in bruikleen worden tentoongesteld maar bleef uiteindelijk in het bezit van de ANA als schenking.

In de jaren 2005/2007 was de ANA bezig met de voorbereidingen voor een Tweede Wereldoorlog Expo die in 2010 zou plaatsvinden. Voor deze gelegenheid kreeg de ANA materiaal geschonken door Wilhelmus “Wicky” Schouten, de zoon van Poppy Schouten.

IV. Verantwoording van de ordeningsbeslissingen
Doordat de meerderheid van het archief specifiek over Boy Ecury gaat, en ook met deze bedoeling aan de ANA was geschonken, vormt hij de hoofdlijn van de inventaris en de ordening hiervan. Bij de aanvang van het project bestond het archief uit een aantal dozen grotendeels ongeordend materiaal. Stukken betreffende het overlijden van Boy Ecury waren bijvoorbeeld in verschillende dozen en mappen verspreid. Enkele collecties waren samen bewaard gebleven. Dit was vooral het geval bij foto's. Kranten en krantenknipsels waren ook merendeels gebundeld, maar niet chronologisch of per onderwerp geordend. Dit was mogelijk door ANA personeel gedaan. Van de kartonnen dozen waren slechts enkele zuurvrij, de meerderheid van de stukken waren in zuurvrije mappen. Sommige stukken waren nog in de originele dragers van de familie.

Met het ANA personeel werd er nagegaan op welke manier het archief het best geordend kon worden. Omdat de beschikbaarheid voor het publiek de belangrijkste doelstelling was, werd besloten om de ordening daarop te richten. Na bestudering van de biografie van Boy en het verkennen van het archief werd ervoor gekozen om het archiefmateriaal in te delen volgens de levensfasen van Boy Ecury, gebaseerd op verschillende periodes vanaf zijn geboorte, met prioriteit voor belangrijke gebeurtenissen en aandachtspunten gedurende elk periode. Hierdoor is chronologie een bijkomend ordeningskenmerk binnen de inventaris.

Prioriteit bij de ordening van het archief is het gebruik ervan door archiefgebruikers. Het is een archief dat ontstaan is door privé redenen, namelijk om de geschiedenis van en voor de familie Ecury te bewaren. Het belang om dit als collectie aan de ANA te leveren is de historische context rondom de persoon van Boy Ecury. Hij is voor het volk een directe verbinding met de Tweede Wereldoorlog en hij wordt op verschillende manieren in de Arubaanse samenleving erkend. Bij de jaarlijkse dodenherdenking op 4 mei wordt hij herdacht, hij vervult een belangrijke rol in het onderwijs over de Arubaanse geschiedenis, en hij is op fysieke wijze steeds aanwezig met een eigen monument aan de L.G. Smith Boulevard in Oranjestad, waar ook een park naar hem vernoemd werd. Het archief is zodanig georganiseerd dat archiefgebruikers die naar documentatie zoeken over Boy en zijn familie, deze kunnen vinden op basis van belangrijke gebeurtenissen of trefwoorden. Zo is documentatie rondom de onthulling, het eren van en onderhoud van het monument van Boy Ecury samen bewaard en leidt het zoeken naar informatie over het monument naar andere details. Andere voorbeelden van ordeningsbeslissingen zijn: Het samenvoegen van alle documentatie van de periode waar Boy nog op Aruba woonde en het samenvoegen van alle documentatie die vooral de carrière van S.N. Ecury toelicht. Deze herkenbare onderwerpen kunnen archiefonderzoekers helpen om via de documentatie rondom Boy en de familie Ecury de bredere geschiedenis er omheen te ontdekken en te plaatsen.

Monumenten op de Antillen

Interview met J. Oduber die met Boy Ecury in de klas zat.

Klik op het icoon om de door mw. D. Britt samengestelde "Onderzoeksgids van de geschiedenis van Boy Ecury" (Aruba 2018) te lezen.