Uw zoekacties: Vereniging van Oud-Buchenwalders

815 Vereniging van Oud-Buchenwalders ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

  • Kenmerken van het archief
  • Inleiding op het archief
  • Inventaris of plaatsingslijst
  • Eventueel bijlagen
  • De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

    De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

    De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

    Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

    beacon
     
     
    Openbaarheid
    Het archief is in zijn volledig openbaar, met uitzondering van inventarisnummer 26. Voor dit stuk dient u een archiefverklaring te ondertekenen. Deze zijn verkrijgbaar bij de studiezaalbalie van het NIOD.
    Inleiding
    titel archief
    archiefvormer
    omvang
    citeer en aanvraaginstructie
    periode van ontstaan
    beheersgeschiedenis/overbrenging naar het NIOD
    aard van de archiefbestanddelen
    ordening van de archiefbestanddelen
    selectie, vernietiging en bewerking
    815 Vereniging van Oud-Buchenwalders
    Inleiding
    selectie, vernietiging en bewerking
    Na ontvangst door het NIOD zijn de doubletten vernietigd tijdens de bewerking van het archief.
    aanvullingen
    wettelijke status
    reproductiebeperkingen
    taal van de archiefbescheiden
    materiële staat
    bewerking
    Geschiedenis
    In 1977 nam een aantal oud-gevangenen uit Buchenwald het initiatief voor de oprichting van een vereniging. Het voornaamste doel hiervan was het saamhorigheidsgevoel te bewaren onder hen die in de Tweede Wereldoorlog als verzetsdeelnemer of als vervolgde in Buchenwald gevangen hebben gezeten. Daarnaast ging het om de behartiging van de belangen van de oud-gevangenen en hun nabestaanden, en het in ere houden van de nagedachtenis van hen die in Buchenwald waren omgekomen. In de periode tussen het einde van de oorlog en de oprichting van de vereniging ligt echter een rijke geschiedenis wat betreft het kamp Buchenwald en de herdenkingen aan de verschrikkingen in dat kamp. Buchenwald en de herdenking van de nazi-terreur zijn doortrokken van de Koude Oorlog. Het feit dat Buchenwald in Oost-Duitsland lag en er twee machtsblokken waren in Europa heeft haar reflectie gehad op zowel de internationale als de nationale herdenkingen.
    Omdat Buchenwald één van de eerste kampen van de nazi's was, was een grote groep van haar gevangenen communist. Tijdens - maar vooral na - de oorlog was er sprake van een tweedeling tussen de communisten en de rest van het verzet. Buchenwald werd het symbool van het antifascistische verzet en niet het symbool tegen dictatuur an sich, zoals vele oud-Buchenwalders het graag wilden zien. Vanwege de geografische ligging van het kamp, werd er door het communistisch regime van Oost-Duitsland de nadruk gelegd op de antifascistische verzetsstrijders, iets dat de CPN van harte toejuichte. De tweedeling was ook in Nederland te zien en ook al eerder. In 1949 werd er door de Oorlogsgravenstichting een urn onthuld ter nagedachtenis aan hen die waren overleden in Buchenwald. De doden in Buchenwald werden daar door het voormalige verzet herdacht, maar niet door de communisten. In oktober 1955 werd op de Oosterbegraafplaats in Amsterdam door de communisten die in Buchenwald hadden gezeten een urn onthuld. De tweedeling was niet alleen ideologisch, maar ook fysiek
    aanwezig.
    Tegenwoordig is deze tweedeling tussen communisten en niet-communisten weggeëbd, ook dankzij het verdwijnen van de Koude Oorlog. In de huidige maatschappij wil de vereniging waakzaam zijn tegen elke vorm van neofascisme en deze waakzaamheid overdragen aan de nieuwe generatie. De jaarlijkse herdenking vindt plaats op of omstreeks 11 april, de dag van de bevrijding van Buchenwald, bij het monument op de Oosterbegraafplaats in Amsterdam. Na de herdenking volgt de jaarlijkse reünie: voor veel Oud-Buchenwalders een emotioneel samenzijn. Ook wordt geregeld een herdenkingsreis naar Buchenwald ondernomen. Ondanks het feit dat het ledental van de vereniging sterk is afgenomen, zijn er nog steeds overlevenden die samenkomen. Daarnaast zijn ook nabestaanden en begunstigers aangesloten bij de vereniging.
    Het Buchenwald-monument in Amsterdam.
    Erfgoedstuk
    Literatuur en verwante collecties
    Voor onderzoek naar het concentratiekamp Buchenwald raadplege men de volgende literatuur en verwante archieven.
    Literatuur
    Verwante archieven
    Inventaris
    aanvraaginstructie
    Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
    onder vermelding van: archief 815, inv.no. ...
    Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
    links naast de beschrijving van de stukken

    Kenmerken

    Datering:
    1985-2002
    over het archief:
    De vereniging van Oud-Buchenwalders in opgericht in 1977.
    Openbaarheid:
    Enkele inventarisnummers van dit archief zijn beperkt openbaar. Details staan vermeld in de rubriek "openbaarheid".
    Omvang:
    0,5 meter (28 inventarisnummers)
    Categorie: