Het archief is volledig openbaar.

Ab Caransa werd in 1927 in een joods gezin in Amsterdam geboren. Op veertienjarige leeftijd werd hij samen met zijn vader, Joseph Caransa, op transport gesteld naar Westerbork. Van daaruit kwamen beiden terecht in Theresienstadt, vanwaar zij werden doorgevoerd naar Auschwitz. Samen overleefden zij dit vernietigingskamp. Na een lange reis via onder andere Polen, Tsjechië en Frankrijk kwamen zij in 1945 terug in Nederland. Ook zijn moeder, Flora Caransa-Slier, overleefde de oorlog.

In 1981 ging Caransa samen met de KRO-radio voor een reportagereis terug naar Auschwitz, waar hij sinds de oorlog niet meer was geweest. Deze reis maakte hem opnieuw bewust van zijn verleden en sinds die tijd gaf hij lezingen en schreef hij over zijn herinneringen en zijn joodse achtergrond. In 1984 kwam zijn boek ‘Verzamelen op het Transvaalplein: ter nagedachtenis van de Joodse proletariaat van Amsterdam’ uit, over de buurt waarin Caransa opgroeide.

Naast deze activiteiten was Caransa ook enkele jaren secretaris van het Auschwitz-comité en had hij de leiding bij de oprichting van de Stichting Restauratie Joodse Begraafplaats Pyskowice. Deze stichting zette zich in voor het onderhoud van de graven in Pyskowice in Zuid-Polen waar een groep Nederlanders begraven ligt die gedurende de marsen aan het einde van de oorlog waren overleden. Caransa, die veel van deze mensen had zien sterven, had na zijn terugkomst in 1945 tevergeefs geprobeerd deze mensen aan te merken voor de oorlogsgravenvoorziening van het Nederlandse Rode Kruis. Toen hij in de jaren tachtig deze graven bezocht en zag dat deze er vervuild en slecht onderhouden bijlagen, mobiliseerde hij een groep mensen, waaronder de VU-pedagoog prof. Johan van Hulst, om hier iets aan te doen. De stichting verzamelde geld voor de restauratie van de begraafplaats Pyskowice en de verzorging van de graven. Bovendien zorgde de stichting ervoor dat alle graven van een naam werden voorzien.

In 2006 overleed Caransa op 78-jarige leeftijd.

Voor vervolgonderzoek raadplege men de volgende archieven en literatuur.

aanvraaginstructie

Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
onder vermelding van: archief 809, inv.no. ...
Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
links naast de beschrijving van de stukken