Uw zoekacties: Collectie Proces van Neurenberg

458 Collectie Proces van Neurenberg ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

  • Kenmerken van het archief
  • Inleiding op het archief
  • Inventaris of plaatsingslijst
  • Eventueel bijlagen
  • De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

    De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

    De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

    Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

    beacon
     
     
    Openbaarheid
    De collectie is volledig openbaar.
    Inleiding
    titel collectie
    collectievormer
    omvang
    citeer en aanvraaginstructie
    periode van ontstaan
    beheersgeschiedenis/overbrenging naar het RIOD
    aard van de archiefbestanddelen
    ordening van de archiefbestanddelen
    selectie, vernietiging en bewerking
    aanvullingen
    wettelijke status
    458 Collectie Proces van Neurenberg
    Inleiding
    wettelijke status
    ead-typering:
    acqinfo
    Het archief is eigendom van het NIOD.
    reproductiebeperkingen
    taal van de archiefbescheiden
    materiële staat
    bewerking
    Geschiedenis
    Tussen 20 november 1945 en 1 oktober 1946 vond voor het Internationaal Militair Tribunaal het proces plaats tegen de "major war criminals" uit nazi-Duitsland. Het tribunaal was gevestigd in de Duitse stad Neurenberg waar in september 1935 de Neurenberger rassenwetten waren opgesteld waardoor joden hun burgerschap verloren en buiten de maatschappij geplaatst werden.
    Hitler, Himmler en Goebbels konden niet berecht worden omdat zij al zelfmoord hadden gepleegd. Voor het tribunaal stonden 24 prominente nazi’s terecht:
    Martin Bormann (Reichsleiter) - chef van de partijkanselarij (vanaf 1942); secretaris van Hitler (vanaf 1943)
    Karl Dönitz (Großadmiral) - opperbevelhebber van de Duitse marine (vanaf januari 1943); Rijkspresident (vanaf 1 mei 1945)
    Hans Frank - gouverneur-generaal van Polen (1939-1945)
    Wilhelm Frick - minister van Binnenlandse Zaken (1933-1943); Reichprotektor van Bohemen en Moravië (vanaf augustus 1943)
    Hans Fritzsche - chef Radio-afdeling van het Ministerie van Propaganda
    Walther Funk - minister van Economische Zaken (vanaf 1938) en president van de Duitse Rijksbank (vanaf 1939)
    Herman Göring (Reichsmarschall) - opperbevelhebber van de luchtmacht & voorzitter van de Rijksdag
    Rudolf Hess - plaatsvervanger Hitler (tot 10 mei 1941)
    Alfred Jodl (Generaloberst) - chef Wehrmachtführungsstab van het OKW
    Ernst Kaltenbrunner (SS-Obergruppenführer) - chef van de Sicherheitspolizei en SD en hoofd van het Reichssicherheitshauptamt (vanaf januari 1943)
    Wilhelm Keitel (Generalfeldmarschall) - stafchef van het Oberkommando der Wehrmacht
    Gustav Krupp von Bohlen und Hallbach - directeur van het Krupp-concern dat op grote schaal dwangarbeid inzette voor de oorlogsproduktie
    Robert Ley - leider van het Deutsche Arbeitsfront (1933-1945)
    Konstantin von Neurath - minister van Buitenlandse Zaken (1932-1938); Reichsprotektor van Bohemen en Moravië (tot augustus 1943)
    Franz von Papen - rijkskanselier (1932), ambassadeur in Oostenrijk (1934-1938) en Turkije (1939-1944)
    Erich Räder (Großadmiral) - opperbevelhebber van de Duitse marine (tot januari 1943)
    Joachim von Ribbentrop - minister van Buitenlandse Zaken (1938-1945)
    Alfred Rosenberg - minister voor bezette Oostelijke gebieden (vanaf 1941); leider van de roofinstelling Einsatzstab Reichsleiter Rosenberg (vanaf 1940)
    Fritz Sauckel - Generalbevollmächtiger für den Arbeitseinsatz (vanaf maart 1942)
    Hjalmar Schacht - president van de Duitse Rijksbank (1933-1939); minister van Economische Zaken (1934-1937) minister zonder portefeuille (1939-1943)
    Baldur von Schirach - Leider van de Hitlerjugend (1931-1940); Reichsstatthalter van Wenen (1940-1945)
    Arthur Seyss-Inquart - Reichsstatthalter van Oostenrijk (1938-1940); Rijkscommissaris voor de bezette Nederlandse gebieden (1940-1945)
    Albert Speer - rijksarchitect (1934-1945); Reichsminister für Bewaffnung und Munition (vanaf 1942); Reichsminister für Rüstung und Kriegsproduktion (vanaf 1943)
    Julius Streicher - eigenaar en uitgever van het antisemitische weekblad Der Stürmer (1923-1945)
    Drie van de 24 aangeklaagden kwamen niet voor het gerecht:
    * Robert Ley omdat hij op 25 oktober 1945 zelfmoord had gepleegd;
    * Gustav Krupp vanwege zijn zwakke gezondheid;
    * Martin Bormann omdat hij nog voortvluchtig was.
    Na een proces van 315 dagen kregen de 21 overgebleven veroordeelden in de middag van 1 oktober 1946 hun vonnis te horen. Er volgen drie vrijspraken: voor Schacht, von Papen en Fritzsche, die zich later voor een Duitse rechtbank zouden moeten verantwoorden.
    Drie aangeklaagden kregen een levenlange gevangenisstraf opgelegd (Funk, Hess en Raeder); twee hoorden twintig jaar eisen (von Schirach en Speer). Von Neurath kreeg vijftien jaar gevangenisstraf en Dönitz tien.
    In elf gevallen werd de doodstraf door de strop uitgesproken (Frank, Frick, Göring, Jodl, Kaltenbrunner, Keitel, Ribbentrop, Rosenberg, Sauckel, Seyss-Inquart en Streicher). Tien doodvonnissen werden op 16 oktober 1946 voltrokken. Göring pleegde vlak voor zijn executie zelfmoord. Bormann tenslotte werd bij verstek ter dood veroordeeld maar in 1972 bleek dat hij al in 1945 was omgekomen bij een poging het belegerde Berlijn te verlaten.
    Naast deze persoonlijke veroordelingen werden de nazi-partij NSDAP en nazi-organisaties als SA, SD, SS en Gestapo opgeheven en verboden.
    Literatuur en verwante collecties
    Voor vervolgonderzoek raadplege men de volgende archieven en literatuur.
    Literatuur
    Verwante collecties
    Online bronnen
    Inventaris
    aanvraaginstructie
    Documenten uit deze collectie kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
    onder vermelding van: archief 458, inv.no. ...
    Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
    links naast de beschrijving van de stukken

    Kenmerken

    Datering:
    [1920] 1945-1946
    over het archief:
    Tussen 20 november 1945 en 1 oktober 1946 vond voor het Internationaal Militair Tribunaal het proces plaats tegen de "major war criminals" uit nazi-Duitsland. Het tribunaal was gevestigd in de Duitse stad Neurenberg.
    Openbaarheid:
    Volledig openbaar
    Omvang:
    0,37 meter (41 inventarisnummers)
    Status:
    NIOD-KNAW collectie
    Trefwoorden: