Het archief is openbaar. Alleen de inventarisnummers 6-18, 20, 33 en 34 zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD.

Voor vervolgonderzoek raadplege men de volgende literatuur en bronnen:

"De kinderen van Truus" in Nieuw Israelitisch Weekblad augustus 2017

Stadsarchief Amsterdam: archief 934 G. Wijsmuller Meijer

Aan het Amsterdamse Bachplein staat een beeld van Tante Truus.

Geertruida "Tante Truus" Wijsmuller-Meijer bood al voor de oorlog hulp aan gevluchte joodse kinderen, waarbij ze in contact kwam met Adolf Eichmann. Eind jaren dertig regelde zij kindertransporten waardoor duizenden joodse kinderen uit Duitsland en Oostenrijk via Nederland overzee in veiligheid werden gebracht. Tijdens de bezetting zorgde "Tante Truus" er voor dat joden die in Westerbork, Theresienstadt en Bergen-Belsen zaten, voedselpakketten ontvingen. Voor haar steunverlening aan gevangen landgenoten is zij door Yad Vashem uitgeroepen tot Righteous Among the Nations.

"Tante Truus" liet zich niet makkelijk uit het veld slaan: ze maakte stampei als dat nodig was, paaide spoorwegbeambten met kleine presentjes en hief het glas met Duitse officieren als ze daarmee een kind in veiligheid kon brengen. Om joodse kinderen vrij te krijgen moest ze onderhandelen met Eichmann, eenmaal mocht ze direct zeshonderd joodse kinderen meenemen. Met kunst- en vliegwerk kreeg Truus Wijsmuller het voor elkaar. Binnen een paar dagen bracht ze de vluchtelingetjes naar Hoek van Holland, vanwaar vijfhonderd van hen direct doorreisden naar Groot-Brittannië. Hierna werden de transporten gestructureerder en werd een maximum van 150 kinderen per keer afgesproken. Een paar maal per week toog "Tante Truus" naar Duitsland om ze op te halen, totdat de bezetting een einde maakte aan het grootschalige reddingswerk. Op de dag van de capitulatie wist ze nog zeshonderd kinderen via IJmuiden weg te krijgen.

Tijdens de bezettingsjaren zette ze haar reddingswerk grotendeels illegaal voort. Voor het Nederlandse Rode Kruis bracht zij pakketten met medicijnen, kleding en levensmiddelen naar vluchtelingenkampen in Zuid-Frankrijk. Als het even kon, nam ze joodse kinderen mee en smokkelde hen naar Vichy-Frankrijk of Spanje. In 1942 zat ze kortstondig vast in de Euterpestraat. De Gestapo verdacht haar - terecht - van betrokkenheid bij een operatie om tientallen joden naar Zwitserland te krijgen, maar kon niets bewijzen. Naarmate de oorlog vorderde, richtte "Tante Truus" zich steeds meer op het organiseren van de voedselvoorziening. Ze stuurde duizenden pakketten naar kampen als Westerbork en Theresienstadt en bezorgde wekelijks eendeneieren aan rusthuizen in Amsterdam.

Mevrouw G. Wijsmuller-Meijer legt op 7 januari 1951 een krans bij het monument bij de Spieghelschool aan de Marnixtraat in Amsterdam. Op deze plek werden in januari 1945 zes verzetsmensen gefusilleerd.

Tijdens de hongerwinter bleek ze van onschatbare waarde voor de ondervoede kinderen in de Randstad. Ze bracht velen met schepen over het IJsselmeer naar Groningen, Friesland, Overijssel en Drenthe om aan te sterken. Na de oorlog was zij politiek werkzaam (gemeenteraadslid voor de VVD) en was zij o.a. betrokken bij de oprichting van werkplaatsen voor gehandicapten. De tekst van de rouwadvertentie na haar overlijden luidt: "Moeder van 1001 kinderen, die het redden van joodse kinderen tot haar levenstaak heeft gemaakt".

aanvraaginstructie
Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
onder vermelding van: archief 299, inv.no. ...
Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
links naast de beschrijving van de stukken