Uw zoekacties: Amersfoort, Polizeiliches Durchgangslager

250f Amersfoort, Polizeiliches Durchgangslager ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

  • Kenmerken van het archief
  • Inleiding op het archief
  • Inventaris of plaatsingslijst
  • Eventueel bijlagen
  • De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

    De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

    De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

    Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

    beacon
     
     
    Openbaarheid
    Het archief is voor een groot deel openbaar. Alleen de inventarisnummers 14, 31, 94, 103, 113, 116, 121-123, 125, 126, 306, 315 en 334 zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD.Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, is ter plekke bij balie van de studiezaal van het NIOD een archiefverklaring verkrijgbaar. Direct na ondertekening kunt u de stukken aanvragen en inzien.
    Meer uitleg over openbaarheidsbeperkingen leest u hier.
    Inleiding
    titel deelcollectie
    collectievormer
    omvang
    citeer- en aanvraaginstructie
    periode van ontstaan
    beheersgeschiedenis/overbrenging naar het RIOD
    aard van de archiefbestanddelen
    ordening van de archiefbestanddelen
    selectie, vernietiging en bewerking
    aanvullingen
    wettelijke status
    reproductiebeperkingen
    taal van de archiefbescheiden
    materiële staat
    gebruikte afkortingen
    Geschiedenis 1939-1971
    Met het oog op een mogelijke mobilisatie liet het Nederlandse leger diverse barakkenkampen bouwen in de omgeving van Amersfoort. In september 1939 werden aan de zuidkant van de stad barakken geplaatst voor eenheden die op de Leusderhei op oefening waren. Het kamp aan Laan 1914 kreeg de naam "De Boskamp" en bestond uit enkele kleine barakken voor de administratie, een eetbarak en vier slaapbarakken die voor ongeveer zeshonderd personen plaats boden. Verder waren er waslokalen en wc-ruimten geplaatst. Tijdens de mobilisatieperiode waren er onderdelen van het 16e Regiment Infanterie gelegerd *  . Na de capitulatie werden de barakken geschikt gemaakt om Duitse soldaten op krachten te laten komen van hun veldtocht tegen België en Frankrijk *  .
    Polizeiliches Durchgangslager Amersfoort
    De eerste periode
    De tweede periode
    250f Amersfoort, Polizeiliches Durchgangslager
    Geschiedenis 1939-1971
    De tweede periode
    Medio mei 1943 werd Kamp Amersfoort wederom in gebruik genomen met de huisvesting van ongeveer 650 joden vanuit Vught en Westerbork. Een maand later arriveerden de eerste gevangenen in het kader van de arbeidsinzet. In augustus 1943 telde het kamp zo'n vierhonderd gevangenen maar tegen het eind van dat jaar was het aantal gestegen tot vierduizend. In deze tweede periode werden circa 26.500 gevangenen ingeschreven waarvan bijna 18.000 naar Duitsland vertrokken.
    Het merendeel van hen bestond uit contractbrekers en arbeidsweigeraars die naar Arbeitserziehungslager en honderden ondernemingen in Duitsland werden gevoerd. Deze mannen waren vanaf juni 1943 opgepakt omdat ze weigerden zich te melden voor de gedwongen tewerkstelling in het kader van de arbeidsinzet. Anderen werden op transport gesteld naar concentratiekamp Neuengamme. Onder deze groep bevonden zich de zeshonderd jongens en mannen uit Putten die waren opgepakt als represaille voor een aanslagop een Duitse militaire auto in de buurt van de Oldenallersebrug, tussen Nijkerk en Putten. *  .
    Vanaf de herfst van 1943 werden regelmatig rodekruispakketten toegelaten in het kamp en verscheen mevrouw L.H.M.A. van Overeem-Ziegenhardt elke vrijdag in het kamp *  . In haar functie van hoofd van de Dienst voor Speciale Hulpverlening van het Rode Kruis wist zij ook tijdens de hongerwinter het kamp te voorzien van voedsel en medicamenten.
    Medewerksters van het Rode Kruis deelden voedselpakketten uit.
    Erfgoedstuk
    In derde week van april 1945 werd een groot deel der gevangenen vrijgelaten, maar ook werden zeventig politieke gevangenen en dertien gijzelaars naar de strafgevangenis van Scheveningen gebracht. Verder gingen ongeveer vijfhonderd gevangenen naar Utrecht om aan Duitse stellingen te werken. Op 19 april maakte de BdS, dr. K.G.E. Schöngarth, bekend dat Kamp Amersfoort overgedragen zou worden aan mevrouw Van Overeem. De volgende avond reed kampcommandant Berg met zijn gehele staf weg en werd de vlag van het Rode Kruis gehesen *  . Vanaf dat moment stond Kamp Amersfoort onder het gezag van het Rode Kruis.
    Op 7 mei 1945 verschenen pantserwagens van het Eerste Canadese Legerkorps in het kamp en konden de gevangenen naar huis terugkeren.
    Bevrijding van Kamp Amersfoort.
    Erfgoedstuk
    Na de bevrijding
    Archieven, literatuur en verwante collecties
    Voor vervolgonderzoek naar het Polizeiliches Durchgangslager Amersfoort raadplege men de volgende literatuur en bronnen:
    Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie
    Nationaal Archief
    Gedenkplaats Kamp Amersfoort
    Literatuur

    Kenmerken

    Datering:
    1942-2004
    over het archief:
    Kamp Amersfoort heeft twee perioden bestaan: van augustus 1941 tot februari 1943 en van juni 1943 tot aan de bevrijding. Van de eerste periode is vrijwel geen materiaal bewaard gebleven. Onder de ruim 35.000 gevangenen bevonden zich onder meer joden, zwarthandelaren, smokkelaars, strafgijzelaars, Jehovah's Getuigen, verzetsmensen en honderd krijgsgevangenen uit de Sovjet-Unie.
    Soort:
    Collectie
    Openbaarheid:
    Enkele inventarisnummers van dit archief zijn beperkt openbaar. Details staan vermeld in de rubriek "openbaarheid".
    Omvang:
    1,8 meter (343 inventarisnummers)
    Status:
    Bruikleencollectie Nationaal Archief
    Trefwoorden: