Uw zoekacties: Dossier - Heusden

249-0319 Dossier - Heusden ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

  • Kenmerken van het archief
  • Inleiding op het archief
  • Inventaris of plaatsingslijst
  • Eventueel bijlagen

    • De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

    De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

    De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

    Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

    beacon
     
     
    Naar boven om te zoeken
    249-0319   Dossier - Heusden
    Openbaarheid
    Het archief is in zijn geheel openbaar.
    laatste wijziging 23-12-2019
    2 beschreven archiefstukken
    Inleiding
    Tijdens de geallieerde opmars in Noord-Brabant waren er een aantal Duitse Sprengkommando's actief om zoveel mogelijk vernielingen aan te richten. In dat kader werd in de nacht van 4 op 5 november de toren opgeblazen van het stadhuis van het op de zuidelijke oever van de Bergse Maas gelegen Heusden. Op de zolderverdieping van dat stadhuis was tevoren een extra zware, gecamoufleerde lading explosieven geplaatst; de drie leden van het Duitse Sprengkommando die kort na twee uur in de nacht de tijdlonten in werking stelden, bekommerden zich niet om de ca. honderdvijftig Heusdenaren die in de schuilkelder onder het stadhuis veilig meenden te zijn. Om tien minuten voor half drie deed zich de explosie voor; een groot deel van het gebouw meesleurend stortte de toren zich rechtstandig omlaag. 134 burgers kwamen om het leven. Men was er in Heusden, waar men onmiddellijk tot hulpverlening had kunnen overgaan, van overtuigd dat de Duitsers opzettelijk zoveel slachtoffers hadden gemaakt en dat vernamen ook de toegesnelde oorlogscorrespondenten; in de pers in de Geallieerde landen kon men spoedig lezen dat de Duitsers een groot aantal Heusdenaren gewapenderhand bijeengedreven hadden in de kelders van hun stadhuis, dat zij vervolgens dat stadhuis in koele bloeden hadden opgeblazen en dat zij diegene die hulp wilden bieden, met machinegeweren hadden teruggedreven. Dr. P.H. Winkelman die het gebeurde kort na de bevrijding in samenwerking met Z.W. Sneller nauwkeurig onderzocht, stelde de ware feiten in het daglicht, daaraan wél de conclusie vastknopend dat sprake was geweest van een oorlogsmisdaad. Men heeft, na jarenlang onderzoek, in de Bondsrepubliek de schuld van de vermoedelijke daders niet in voldoende mate vastgesteld geacht om een vervolging mogelijk te maken.
    laatste wijziging 23-12-2019
    2 beschreven archiefstukken
    Inventaris
    aanvraaginstructie Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
    onder vermelding van: collectie 249-0319, inv.no. ...
    Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
    links naast de beschrijving van de stukken
    a1 In de Engelse taal gesteld rapport betreffende het opblazen van het Raadhuis van Leusden door Duitse militairen in de nacht van 4 op 5 november 1944, waarbij ongeveer 125 inwoners van Heusden, die onder de toren van het Raadhuis een schuilplaats hadden gezocht tegen de beschietingen van het dorp door geallieerden, om het leven kwamen. Het rapport bevat een aantal getuigenverklaringen omtrent het gebeurde en een lijst van de slachtoffers, 12 oktober 1944 - 9 januari 1945.
    a2 Einstellungsverfügung van de officier van justitie te Darmstadt, die zich in 1969-70 met de zaak Heusden heeft beziggehouden. Met correspondentie tussen mr. Brilman, landelijk officier van Justitie Oorlogsmisdrijven, het streekarchief Land van Heusden en Altena en het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie, 1 september 1994.
    249-0319 Dossier - Heusden
    2. Inventaris
    a2
    Einstellungsverfügung van de officier van justitie te Darmstadt, die zich in 1969-70 met de zaak Heusden heeft beziggehouden. Met correspondentie tussen mr. Brilman, landelijk officier van Justitie Oorlogsmisdrijven, het streekarchief Land van Heusden en Altena en het Rijksinstituut voor Oorlogsdocumentatie, 1 september 1994.
    Ontwikkelingsstadium:
    Kopie
    Organisatie: NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
    laatste wijziging 23-12-2019
    Zie voor aanvullingen op dit dossier : Dossier nr. 249-A0319 - Heusden (aanvullingen)
    laatste wijziging 23-12-2019
    2 beschreven archiefstukken

    Kenmerken

    Openbaarheid:
    Volledig openbaar
    Status:
    Bruikleencollectie Nationaal Archief
    Trefwoorden:
    Categorie:
    Zie ook:
    laatste wijziging 23-12-2019
    2 beschreven archiefstukken