Uw zoekacties: Collectie Nederlandse regering in Londen

233b Collectie Nederlandse regering in Londen ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

  • Kenmerken van het archief
  • Inleiding op het archief
  • Inventaris of plaatsingslijst
  • Eventueel bijlagen
  • De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

    De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

    De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

    Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

    beacon
     
     
    Openbaarheid
    Het archief is grotendeels openbaar.

    Inventarisnummer 138 is slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, is ter plekke bij balie van de studiezaal van het NIOD een archiefverklaring verkrijgbaar. Direct na ondertekening kunt u de stukken aanvragen en inzien.
    Inleiding
    titel collectie
    omvang
    citeer en aanvraaginstructie
    periode van ontstaan
    aard van de archiefbestanddelen
    ordening van de collectie
    selectie, vernietiging en bewerking
    aanvullingen
    wettelijke status
    reproductiebeperkingen
    taal van de archiefbescheiden
    materiële staat
    bewerking
    Geschiedenis
    De oorlogskabinetten
    Tijdens de Tweede Wereldoorlog verblijft de Nederlandse regering in ballingschap in Londen. De meeste leden van het tweede kabinet-De Geer vertrekken op 13 mei 1940, evenals Koningin Wilhelmina, naar Londen.

    Er zijn drie kabinetten geweest in deze periode. Het tweede kabinet-De Geer dient op 26 augustus 1940 zijn ontslag in, nadat Koningin Wilhelmina het vertrouwen in de op vredesbesprekingen met Duitsland aansturende minister-president De Geer had opgezegd. Prof.mr. P.S. Gerbrandy wordt aangesteld als formateur. Op 3 september 1940 treedt het eerste kabinet-Gerbrandy aan. Dit kabinet valt op 12 juni 1941 als gevolg van een conflict tussen de koningin en minister Dijxhoorn over diens beleid inzake het Bureau Bijzondere Aangelegenheden.

    Het tweede kabinet-Gerbrandy treedt aan op 27 juli 1941. Een radiorede gehouden door minister Burger en de daaropvolgende ontslagprocedure ingesteld door Gerbrandy, leidt tot de val van dit kabinet op 23 februari 1945. Op 23 februari 1945 treed het derde kabinet-Gerbrandy aan.

    Dit kabinet regeert nog vanuit Londen, maar enkele ministers, onder wie Dr. L.J.M. Beel, bevinden zich in het bevrijde deel van Nederland. Dit kabinet dient op 5 mei 1945 zijn ontslag in. Op 24 juni 1945 wordt dit ontslag verleend.

    De regering houdt zich, naast de strijd tegen Duitsland, vooral bezig met het voorbereiden van het naoorlogse bestuur. Er worden plannen gemaakt voor de berechting van 'foute' Nederlanders, het herstel van de democratie en van de economie. Ook houdt men zich bezig met staatkundige hervormingen in Nederlands-Indië.
    Tweede kabinet-De Geer
    Erfgoedstuk
    Tweede kabinet-De Geer (1939-1940):

    Algemene Zaken: minister a.i. Jhr.Mr. D.J. de Geer (CHU)

    Buitenlandse Zaken: minister Mr. E.N. van Kleffens (partijloos)

    Justitie: minister Mr. P.S. Gerbrandy (ARP)

    Binnenlandse Zaken: minister H. van Boeijen (CHU)

    Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen: minister G. Bolkestein (VDB)

    Financiën: minister Jhr.Mr. D.J. de Geer (CHU)

    Defensie: minister A.Q.H. Dijxhoorn (partijloos)

    Waterstaat: minister Ir. J.W. Albarda (SDAP)

    Economische Zaken: minister Mr. M.P.L. Steenberghe
    (RKSP) (10 augustus 1939 - 9 mei 1940)

    Handel, Nijverheid en Scheepvaart: minister Mr. M.P.L. Steenberghe (RKSP) (9 mei 1940 - 3 september 1940)

    Landbouw en Visserij: minister Mr.dr. A.A. van Rhijn (CHU) (9 mei 1940 - 3 september 1940)

    Sociale Zaken: minister Dr. J. van den Tempel (SDAP)

    Koloniën: minister Ch.J.I.M. Welter (RKSP)
    Eerste kabinet-Gerbrandy (3 september 1940 - 27 juli 1941):

    Algemene Zaken: minister a.i. H. van Boeijen
    (CHU)

    Buitenlandse Zaken: minister Mr. E.N. van Kleffens
    (partijloos)

    Justitie: minister Mr. P.S. Gerbrandy
    (ARP)

    Binnenlandse Zaken: minister H. van Boeijen
    (CHU)

    Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen: minister G. Bolkestein
    (VDB)

    Financiën: minister a.i. Ch.J.I.M. Welter
    (RKSP)

    Defensie: minister A.Q.H. Dijxhoorn
    (partijloos) (3 september 1940 - 12 juni 1941)
    en Minister a.i. H. van Boeijen
    (CHU) (12 juni 1941 - 27 juli 1941)

    Waterstaat: minister Ir. J.W. Albarda
    (SDAP)
    Handel, Nijverheid en Scheepvaart: minister Mr. M.P.L. Steenberghe
    (RKSP)

    Landbouw en Visserij: minister Mr.dr. A.A. van Rhijn
    (CHU) (3 september 1940 - 1 mei 1941) en Minister a.i. Mr. M.P.L. Steenberghe
    (RKSP) (1 mei 1941 - 27 juli 1941)

    Sociale Zaken: minister Dr. J. van den Tempel
    (SDAP)

    Koloniën: minister Ch.J.I.M. Welter
    (RKSP)
    Tweede kabinet-Gerbrandy
    Erfgoedstuk
    Tweede kabinet-Gerbrandy (27 juli 1941 - 23 februari 1945):
    Algemene Zaken: minister a.i. H. van Boeijen
    (CHU) (27 juli 1941 - 31 mei 1944) en minister H. van Boeijen (CHU) (31 mei 1944 - 23 februari 1945)

    Algemene Oorlogsvoering: minister Mr. P.S. Gerbrandy (ARP) (21 mei 1942 - 23 februari 1945)

    Buitenlandse Zaken: minister Mr. E.N. van Kleffens
    (partijloos)
    Justitie: minister Mr. P.S. Gerbrandy (ARP) (27 juli 1941 - 21 februari 1942), minister Mr. J.R.M. van Angeren
    (RKSP) (21 februari 1942 - 11 juli 1944) en minister Dr. G.J. van Heuven Goedhart
    (partijloos) (11 juli 1944 - 23 februari 1945)

    Binnenlandse Zaken: minister H. van Boeijen
    (CHU) (27 juli 1941 - 31 mei 1944), minister Mr. J.A.W. Burger
    (SDAP) (31 mei 1944 - 27 januari 1945) en minister a.i. H. van Boeijen
    (CHU) (27 januari 1945 - 23 februari 1945)
    Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen: minister G. Bolkestein
    (VDB)
    Financiën: minister a.i. Mr. M.P.L. Steenberghe
    (RKSP) (27 juli 1941 - 17 november 1941), minister a.i. Ir. J.W. Albarda
    (SDAP) (17 november 1941 - 9 december 1942) en minister Ir. J. van den Broek
    (lib.-partijloos) (9 december 1942 - 23 februari 1945)

    Oorlog: minister a.i. H. van Boeijen
    (CHU) (27 juli 1941 - 15 september 1942) en minister Jhr.Ir. O.C.A. van Lidth de Jeude
    (LSP) (15 september 1942 - 23 februari 1945)

    Marine: minister J.Th. Furstner
    (lib.-partijloos)
    Waterstaat: minister Ir. J.W. Albarda
    (SDAP)

    Handel, Nijverheid en Landbouw: minister a.i. Ir. J. van den Broek
    (lib.-partijloos) (31 mei 1944 - 23 februari 1945)

    Handel, Nijverheid en Scheepvaart: minister Mr. M.P.L. Steenberghe
    (RKSP) (27 juli 1941 - 17 november 1941), minister a.i. Dr. J. van den Tempel
    (SDAP) (17 november 1941 - 8 januari 1942) en minister P.A. Kerstens
    (RKSP) (8 januari 1942 - 31 mei 1944)

    Scheepvaart en Visserij: minister J.M. de Booy
    (lib.-partijloos) (31 mei 1944 - 23 februari 1945)

    Landbouw en Visserij: minister a.i. Mr. M.P.L. Steenberghe
    (RKSP) (27 juli 1941 - 17 november 1941), minister a.i. Dr. J. van den Tempel
    (SDAP) (17 november 1941 - 8 januari 1942) en minister P.A. Kerstens
    (RKSP) (8 januari 1942 - 31 mei 1944)

    Sociale Zaken: minister Dr. J. van den Tempel
    (SDAP)

    Koloniën: minister Ch.J.I.M. Welter
    (RKSP) (27 juli 1941 - 17 november 1941), minister a.i. Mr. P.S. Gerbrandy
    (ARP) (17 november 1941 - 21 februari 1942), minister Mr. P.S. Gerbrandy
    (ARP) (21 februari 1942 - 21 mei 1942) en minister Dr. H.J. van Mook
    (partijloos) (21 mei 1942 - 23 februari 1945)

    Zonder portefeuille
    Minister voor Buitenlandse Zaken Mr. E.F.M.J. baron Michiels van Verduynen
    (lib.-partijloos) (31 december 1941 - 23 februari 1945)
    Minister voor Overzeese Gebiedsdelen: Pangeran Adipati Soejono
    (partijloos) (9 juni 1942 - 5 januari 1943)
    Minister voor terugkeerbeleid: Mr. J.A.W. Burger
    (SDAP) (11 augustus 1943 - 31 mei 1944)
    Derde kabinet-Gerbrandy (23 februari 1945-24 juni 1945):

    Algemene Oorlogsvoering: minister Mr. P.S. Gerbrandy
    (ARP)

    Buitenlandse Zaken: minister Mr. E.N. van Kleffens
    (partijloos)

    Justitie: minister a.i. Mr. P.S. Gerbrandy
    (ARP)

    Binnenlandse Zaken: minister Dr. L.J.M. Beel
    (RKSP)

    Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen: minister G. Bolkestein
    (VDB)

    Financiën: minister Dr. G.W.M. Huysmans
    (RKSP)
    Oorlog: minister a.i. J.M. de Booy
    (lib.-partijloos) (23 februari 1945 - 4 april 1945) en
    minister Dr. J.E. de Quay
    (RKSP) (4 april 1945 - 24 juni 1945)

    Marine: minister J.M. de Booy
    (lib.-partijloos)

    Waterstaat: minister a.i. Ir. F.C.M. Wijffels
    (RKSP) (23 februari 1945 - 4 april 1945) en minister Ir. Th.Ph. Tromp
    (lib.-partijloos) (4 april 1945 - 24 juni 1945)

    Handel, Nijverheid en Landbouw: minister J.H. Gispen
    (ARP)

    Scheepvaart en Visserij: minister J.M. de Booy
    (lib.-partijloos)

    Sociale Zaken: minister Ir. F.C.M. Wijffels
    (RKSP)

    Overzeese Gebiedsdelen: minister Dr. J.I.J.M. Schmutzer
    (RKSP)

    Zonder portefeuille:
    Minister voor Buitenlandse Zaken: Mr. E.F.M.J. baron Michiels van Verduynen
    (lib.-partijloos)
    Zie voor meer informatie over de oorlogskabinetten www.parlement.com

    kabinet-De Geer II (1939-1940)

    kabinet-Gerbrandy I en II (1940-1945)

    kabinet-Gerbrandy III (1945)
    Archieven en Literatuur
    literatuur
    archieven
    Inventaris
    aanvraaginstructie
    Archiefstukken uit deze collectie kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
    onder vermelding van: collectie 233b, inv.no. ...
    Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
    links naast de beschrijving van de stukken

    Kenmerken

    Datering:
    1940-1945
    Openbaarheid:
    Enkele inventarisnummers van dit archief zijn beperkt openbaar. Details staan vermeld in de rubriek "openbaarheid".
    Omvang:
    2 meter (142 nummers)
    Status:
    Bruikleencollectie Nationaal Archief
    Trefwoorden: