226a Minister van Oorlog ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )
226a
Minister van Oorlog
Openbaarheid
Het archief is in zijn geheel openbaar.
laatste wijziging 15-03-2020
14 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Inleiding
laatste wijziging 15-03-2020
14 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Geschiedenis
de oorlogskabinetten
Tijdens de Tweede Wereldoorlog verblijft de Nederlandse regering in ballingschap in Londen. De meeste leden van het tweede kabinet-De Geer vertrekken op 13 mei 1940, evenals Koningin Wilhelmina, naar Londen.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog verblijft de Nederlandse regering in ballingschap in Londen. De meeste leden van het tweede kabinet-De Geer vertrekken op 13 mei 1940, evenals Koningin Wilhelmina, naar Londen.
Er zijn drie kabinetten geweest in deze periode. Het tweede kabinet-De Geer dient op 26 augustus 1940 zijn ontslag in, nadat Koningin Wilhelmina het vertrouwen in de op vredesbesprekingen met Duitsland aansturende minister-president De Geer had opgezegd. Prof.mr. P.S. Gerbrandy wordt aangesteld als formateur. Op 3 september 1940 treedt het eerste kabinet-Gerbrandy aan. Dit kabinet valt op 12 juni 1941 als gevolg van een conflict tussen de koningin en minister Dijxhoorn over diens beleid inzake het Bureau Bijzondere Aangelegenheden.
Het tweede kabinet-Gerbrandy treedt aan op 27 juli 1941. Een radiorede gehouden door minister Burger en de daaropvolgende ontslagprocedure ingesteld door Gerbrandy, leidt tot de val van dit kabinet op 23 februari 1945. Op 23 februari 1945 treed het derde kabinet-Gerbrandy aan.
Dit kabinet regeert nog vanuit Londen, maar enkele ministers, onder wie Dr. L.J.M. Beel, bevinden zich in het bevrijde deel van Nederland. Dit kabinet dient op 5 mei 1945 zijn ontslag in. Op 24 juni 1945 wordt dit ontslag verleend.
De regering houdt zich, naast de strijd tegen Duitsland, vooral bezig met het voorbereiden van het naoorlogse bestuur. Er worden plannen gemaakt voor de berechting van 'foute' Nederlanders, het herstel van de democratie en van de economie. Ook houdt men zich bezig met staatkundige hervormingen in Nederlands-Indië.
Minister van Oorlog
Achtereenvolgens traden op als minister van Oorlog: A.Q.H. Dijxhoorn (1939-1941), H. van Boeijen (1941-1942) en jhr.ir. O.C.A van Lidth de Jeude (1942-1945).
Achtereenvolgens traden op als minister van Oorlog: A.Q.H. Dijxhoorn (1939-1941), H. van Boeijen (1941-1942) en jhr.ir. O.C.A van Lidth de Jeude (1942-1945).
laatste wijziging 15-03-2020
14 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Literatuur en verwante collecties
Verwante collecties
226a Minister van Oorlog
Literatuur en verwante collecties
Verwante collecties
ead-typering:
relatedmaterial
laatste wijziging 11-03-2014
In het Nationaal Archief bevindt zich het archief Algemeene Oorlogvoering van het Koninkrijk (AOK) en Algemene Zaken (AZ): kabinet van de Minister-President (KMP) van 1942-1979.
Daarnaast heeft het Nationaal Archief de archieven van de verschillende Londense departementen en de archieven van individuele ministers.
Bij het NIOD bevindt zich een aantal archieven van Nederlandse instellingen en personen in Londen, waaronder de volgende archiefvormers:
Ministerie van Algemene Oorlogsvoering
218 Minister van Algemene Oorlogvoering van het Koninkrijk, 1943-1945
236 a Gerbrandy, P.S., 1940-1945
218 a Commissie Terugkeer, 1941-1945
226 b Bureau Inlichtingen, 1940-1946
226 e Bureau Inlichtingen; Nederlands binnenlands Duits bestuur; rapporten berichtgeving over de situatie in bezet gebied, 1939-1946
227 Bureau Inlichtingen; Bureau Maastricht / Nijmegen, (1942) 1944-1945
218 Minister van Algemene Oorlogvoering van het Koninkrijk, 1943-1945
236 a Gerbrandy, P.S., 1940-1945
218 a Commissie Terugkeer, 1941-1945
226 b Bureau Inlichtingen, 1940-1946
226 e Bureau Inlichtingen; Nederlands binnenlands Duits bestuur; rapporten berichtgeving over de situatie in bezet gebied, 1939-1946
227 Bureau Inlichtingen; Bureau Maastricht / Nijmegen, (1942) 1944-1945
Ministerie van Binnenlandse Zaken
225 b Minister van Binnenlandse Zaken, 1941-1944
226 Minister zonder Portefeuille, 1943-1944
225 b Minister van Binnenlandse Zaken, 1941-1944
226 Minister zonder Portefeuille, 1943-1944
Ministerie van Buitenlandse Zaken
219 Minister van Buitenlandse Zaken, 1943-1945
219 Minister van Buitenlandse Zaken, 1943-1945
Ministerie van Financiën
225 Netherlands Office for Relief and Rehabilitation (NORR), 1944-1946
228 Buitengewone Algemene Rekenkamer, 1941-1944
225 Netherlands Office for Relief and Rehabilitation (NORR), 1944-1946
228 Buitengewone Algemene Rekenkamer, 1941-1944
Ministerie van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
224 Minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart, 1940-1945
224 Minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart, 1940-1945
Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
222 Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, 1943-1945
222 Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, 1943-1945
Ministerie van Sociale Zaken
223 Minister van Sociale Zaken. 1940-1944
223 Minister van Sociale Zaken. 1940-1944
Ministerraad
221 a Ministerraad, 1942-1945
221 a Ministerraad, 1942-1945
Regeringsvoorlichtingsdienst
220 Regeringsvoorlichtingsdienst, 1940-1945
221 Radio Oranje, (1938) 1942-1943
227 b De Vliegende Hollander, 1944-1945
220 Regeringsvoorlichtingsdienst, 1940-1945
221 Radio Oranje, (1938) 1942-1943
227 b De Vliegende Hollander, 1944-1945
227 a Buitengewone Raad van Advies, 1941-1944
231 Algemene documentatie, 1939-1946
233 Studiegroep voor Reconstructieproblemen, 1941-1944
233 a Gezelschap Nederlandse Juristen, 1941-1943
laatste wijziging 15-03-2020
14 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Inventaris
aanvraaginstructie
Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
onder vermelding van: archief 226a, inv.no. ..
Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
links naast de beschrijving van de stukken
Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
onder vermelding van: archief 226a, inv.no. ..
Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
links naast de beschrijving van de stukken
laatste wijziging 15-03-2020
14 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Kenmerken
Datering:
1940-1944
over het archief:
Tot 27 juli 1941 behield het departement de naam die het in vooroorlogs Nederland had: ministerie van Defensie. Ministers waren Adriaan Quirinus Hendrik Dijxhoorn (tot 12 juni 1941) en Hendrik van Boeyen, die aanbleef toen het departement in het tweede kabinet-Gerbrandy werd hernoemd in ministerie van Oorlog. Op 15 september 1942 werd Otto Cornelis Adriaan van Lidt de Jeude minister van Oorlog. In het derde kabinet-Gerbrandy bekleedden Jim de Booy (tot 4 april 1945) en Jan de Quay deze ministerspost.
Openbaarheid:
Enkele inventarisnummers van dit archief zijn beperkt openbaar. Details staan vermeld in de rubriek "openbaarheid".
Omvang:
0,1 meter (6 inventarisnummers)
Status:
Bruikleencollectie Nationaal Archief
Trefwoorden:
Categorie:
laatste wijziging 15-03-2020
14 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand