Uw zoekacties: Minister van Oorlog

226a Minister van Oorlog ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

  • Kenmerken van het archief
  • Inleiding op het archief
  • Inventaris of plaatsingslijst
  • Eventueel bijlagen
  • De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

    De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

    De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

    Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

    beacon
     
     
    Openbaarheid
    Het archief is in zijn geheel openbaar.
    Inleiding
    titel archief
    archiefvormer
    omvang
    citeer- en aanvraaginstructie
    periode van ontstaan
    beheersgeschiedenis/overbrenging naar het NIOD
    aard van de archiefbestanddelen
    selectie, vernietiging en bewerking
    aanvullingen
    wettelijke status
    reproductiebeperkingen
    taal van de archiefbescheiden
    materiële staat
    bewerking
    Geschiedenis
    de oorlogskabinetten
    Tijdens de Tweede Wereldoorlog verblijft de Nederlandse regering in ballingschap in Londen. De meeste leden van het tweede kabinet-De Geer vertrekken op 13 mei 1940, evenals Koningin Wilhelmina, naar Londen.
    Er zijn drie kabinetten geweest in deze periode. Het tweede kabinet-De Geer dient op 26 augustus 1940 zijn ontslag in, nadat Koningin Wilhelmina het vertrouwen in de op vredesbesprekingen met Duitsland aansturende minister-president De Geer had opgezegd. Prof.mr. P.S. Gerbrandy wordt aangesteld als formateur. Op 3 september 1940 treedt het eerste kabinet-Gerbrandy aan. Dit kabinet valt op 12 juni 1941 als gevolg van een conflict tussen de koningin en minister Dijxhoorn over diens beleid inzake het Bureau Bijzondere Aangelegenheden.
    Het tweede kabinet-Gerbrandy treedt aan op 27 juli 1941. Een radiorede gehouden door minister Burger en de daaropvolgende ontslagprocedure ingesteld door Gerbrandy, leidt tot de val van dit kabinet op 23 februari 1945. Op 23 februari 1945 treed het derde kabinet-Gerbrandy aan.
    Dit kabinet regeert nog vanuit Londen, maar enkele ministers, onder wie Dr. L.J.M. Beel, bevinden zich in het bevrijde deel van Nederland. Dit kabinet dient op 5 mei 1945 zijn ontslag in. Op 24 juni 1945 wordt dit ontslag verleend.
    De regering houdt zich, naast de strijd tegen Duitsland, vooral bezig met het voorbereiden van het naoorlogse bestuur. Er worden plannen gemaakt voor de berechting van 'foute' Nederlanders, het herstel van de democratie en van de economie. Ook houdt men zich bezig met staatkundige hervormingen in Nederlands-Indië.
    Minister van Oorlog
    Achtereenvolgens traden op als minister van Oorlog: A.Q.H. Dijxhoorn (1939-1941), H. van Boeijen (1941-1942) en jhr.ir. O.C.A van Lidth de Jeude (1942-1945).
    Minister van Oorlog jhr.ir. O.C.A. van Lidth de Jeude bezoekt een kamp van het Women's Auxiliary Corps.
    Erfgoedstuk
    Literatuur en verwante collecties
    Literatuur
    Verwante collecties
    226a Minister van Oorlog
    Literatuur en verwante collecties
    Verwante collecties
    ead-typering:
    relatedmaterial
    In het Nationaal Archief bevindt zich het archief Algemeene Oorlogvoering van het Koninkrijk (AOK) en Algemene Zaken (AZ): kabinet van de Minister-President (KMP) van 1942-1979.
    Daarnaast heeft het Nationaal Archief de archieven van de verschillende Londense departementen en de archieven van individuele ministers.
    Bij het NIOD bevindt zich een aantal archieven van Nederlandse instellingen en personen in Londen, waaronder de volgende archiefvormers:
    Ministerie van Algemene Oorlogsvoering
    218 Minister van Algemene Oorlogvoering van het Koninkrijk, 1943-1945
    236 a Gerbrandy, P.S., 1940-1945
    218 a Commissie Terugkeer, 1941-1945
    226 b Bureau Inlichtingen, 1940-1946
    226 e Bureau Inlichtingen; Nederlands binnenlands Duits bestuur; rapporten berichtgeving over de situatie in bezet gebied, 1939-1946
    227 Bureau Inlichtingen; Bureau Maastricht / Nijmegen, (1942) 1944-1945
    Ministerie van Binnenlandse Zaken
    225 b Minister van Binnenlandse Zaken, 1941-1944
    226 Minister zonder Portefeuille, 1943-1944
    Ministerie van Buitenlandse Zaken
    219 Minister van Buitenlandse Zaken, 1943-1945
    Ministerie van Financiën
    225 Netherlands Office for Relief and Rehabilitation (NORR), 1944-1946
    228 Buitengewone Algemene Rekenkamer, 1941-1944
    Ministerie van Handel, Nijverheid en Scheepvaart
    224 Minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart, 1940-1945
    Ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
    222 Minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, 1943-1945
    Ministerie van Sociale Zaken
    223 Minister van Sociale Zaken. 1940-1944
    Ministerraad
    221 a Ministerraad, 1942-1945
    Regeringsvoorlichtingsdienst
    220 Regeringsvoorlichtingsdienst, 1940-1945
    221 Radio Oranje, (1938) 1942-1943
    227 b De Vliegende Hollander, 1944-1945
    227 a Buitengewone Raad van Advies, 1941-1944
    231 Algemene documentatie, 1939-1946
    233 Studiegroep voor Reconstructieproblemen, 1941-1944
    233 a Gezelschap Nederlandse Juristen, 1941-1943
    Inventaris
    aanvraaginstructie
    Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
    onder vermelding van: archief 226a, inv.no. ..
    Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
    links naast de beschrijving van de stukken

    Kenmerken

    Datering:
    1940-1944
    over het archief:
    Tot 27 juli 1941 behield het departement de naam die het in vooroorlogs Nederland had: ministerie van Defensie. Ministers waren Adriaan Quirinus Hendrik Dijxhoorn (tot 12 juni 1941) en Hendrik van Boeyen, die aanbleef toen het departement in het tweede kabinet-Gerbrandy werd hernoemd in ministerie van Oorlog. Op 15 september 1942 werd Otto Cornelis Adriaan van Lidt de Jeude minister van Oorlog. In het derde kabinet-Gerbrandy bekleedden Jim de Booy (tot 4 april 1945) en Jan de Quay deze ministerspost.
    Openbaarheid:
    Enkele inventarisnummers van dit archief zijn beperkt openbaar. Details staan vermeld in de rubriek "openbaarheid".
    Omvang:
    0,1 meter (6 inventarisnummers)
    Status:
    Bruikleencollectie Nationaal Archief
    Trefwoorden:
    Categorie: