Uw zoekacties: Ministeriële Commissie Terugkeer Nederland

218a Ministeriële Commissie Terugkeer Nederland ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

  • Kenmerken van het archief
  • Inleiding op het archief
  • Inventaris of plaatsingslijst
  • Eventueel bijlagen

    • De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

    De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

    De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

    Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

    beacon
    We ondervinden wat problemen met de bestandsserver, weergaves van afbeeldingen of bestanden kunnen moeilijk laden of missen.
    Excuses voor het ongemak.
     
     
    Naar boven om te zoeken
    218a   Ministeriële Commissie Terugkeer Nederland
    Openbaarheid
    Het archief is in zijn geheel beperkt openbaar. Het is slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, is ter plekke bij balie van de studiezaal van het NIOD een archiefverklaring verkrijgbaar. Direct na ondertekening kunt u de stukken aanvragen en inzien.
    laatste wijziging 15-03-2020
    74 beschreven archiefstukken
    Inleiding
    titel archief
    archiefvormer
    omvang
    citeer- en aanvraaginstructie
    periode van ontstaan
    beheersgeschiedenis/overbrenging naar het niod
    aard van de archiefbestanddelen
    selectie, vernietiging en bewerking
    aanvullingen
    wettelijke status
    reproductiebeperkingen
    taal van de archiefbescheiden
    materiële staat
    bewerking
    laatste wijziging 15-03-2020
    74 beschreven archiefstukken
    Geschiedenis
    Van de vele problemen, waarvoor de Nederlandse regering in Londen zich geplaatst zag, vormden de zgn. terugkeervraagstukken een belangrijk onderdeel. Ten einde die problemen, welke onder meer betrekking hadden op de voorbereiding van de wetgeving voor het herstel na de bevrijding zo nauwgezet mogelijk te bestuderen, kwam in de vergadering van de Raad van Ministers van 27 mei 1941 voor het eerst de vraag aan de orde of hiervoor een afzonderlijke ministeriële commissie moest worden ingesteld. Hoewel op deze datum geen formeel besluit genomen werd betreffende de instelling van een "Commissie Terugkeer", vond evenwel op 25 augustus 1941 een eerste vergadering van de commissie plaats. Minister-president Gerbrandy meende zich te herinneren dat in eerste instantie enige ministers bij elkaar kwamen om over die problemen te spreken, terwijl pas in een later stadium de commissie formeel werd samengesteld. Van de Ministeriële Commissie Terugkeer Nederland hebben deel uitgemaakt: minister-president Gerbrandy en de ministers Albarda, Van Angeren, Van den Tempel, Van Heuven Goedhart (deze volgde Van Angeren op), Furstner, Van Lidt de Jeude, Van Boeyen, Kerstens en Burger. Prins Bernhard, die regelmatig de vergaderingen bijwoonde, zou een adviserende stem gehad hebben. De commissie had geen officiële status. Zoals het aanvankelijk werd voorgesteld was het de bedoeling zich uitsluitend bezig te houden met de voorbereiding van administratieve maatregelen en had de commissie verder generlei bevoegdheid. Gaandeweg heeft de Commissie Terugkeer het als haar taak beschouwd zich in het bijzonder bezig te houden met de voorbereiding van de bestuursorganisatie.
    laatste wijziging 15-03-2020
    74 beschreven archiefstukken
    Inventaris
    aanvraaginstructie
    Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
    onder vermelding van: archief 218a, inv.no. ...
    Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
    links naast de beschrijving van de stukken
    1 Lijsten van personele wijzigingen in het landsbestuur ten tijde van de bezetting van Nederland door de Duitsers, 5 september 1941 - 7 december 1943.
    2 Stukken betreffende het benoemen van ambtenaar van het Ministerie van Handel, Nijverheid en Scheepvaart mr. H. van Blankenstein tot contactpersoon van de Nederlandse regering, die bij een geallieerde invasie meteen naar Nederland moet terugkeren om informatie te verzamelen over de economische toestand en die in dat kader een officiersrang wordt verleend, 17 september 1941 - 4 maart 1942.
    3 Stukken betreffende het bespreken van de nota Herstel van het Parlementaire Stelsel van minister van Waterstaat J.W. Alberda, 20 september 1941 - 12 juni 1944.
    4 Agenda's, notulen, uitnodigingen en geleidebrieven van de commissie, 26 november 1941 - 9 juni 1944.
    5 Stukken betreffende het opstellen van financiële regelingen voor uitgezonden ambtenaren en militairen die door oorlogshandelingen invalide raken of om het leven komen, 6 - 17 december 1941.
    6 Besluit tot instelling van het Bureau Voorbereiding Terugkeer onder leiding van luitenant-kolonel der mariniers M.R. de Bruyne, 6 januari 1942.
    7 Brief van minister van Binnenlandse Zaken H. van Boeijen aan minister-president P.S. Gerbrandy betreffende de maatregelen die door zijn departement genomen moeten worden na de bevrijding, 14 juli 1942.
    8-34 Stukken betreffende het tot stand komen van besluiten regelende het voorlopig bestuur van Nederland na de bevrijding, 1942 - 1945.
    218a Ministeriële Commissie Terugkeer Nederland
    Inventaris
    8-34
    Stukken betreffende het tot stand komen van besluiten regelende het voorlopig bestuur van Nederland na de bevrijding, 1942 - 1945.
    Datering:
    1942 - 1945.
    Omvang:
    2 pakken, 22 omslagen en 5 stukken
    Organisatie: NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies
    laatste wijziging 13-07-2018
    35 Stukken betreffende het ontvangen van informatie over de opvattingen van de Engelse en Amerikaanse regeringen over het herstel van het Nederlandse gezag in Nederland en het voeren van overleg met Engelse en Amerikaanse autoriteiten daaromtrent, 28 september 1942 - 23 augustus 1944.
    36 Nota Staatkundige Toestand gedurende de Overgangstijd van minister van Waterstaat J.W. Albarda, 2 november 1942.
    37 Nota van minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart, Landbouw en Visserij P. Kerstens met een voorstel tot instelling van een Raad voor Coördinatie en Advies inzake Terugkeervraagstukken, 12 november 1942.
    38 Nota van luitenant ter zee eerste klasse M.W. Mouton over het uitoefenen van wetgevende macht door de Raad van Bijstand en Overleg, 18 december 1942.
    39 Concept-brief aan W.A. Visser 't Hooft, met antwoorden op een aantal vragen die hij stelde over de situatie in bezet Nederland, [1942].
    40 Overzicht van de werkzaamheden van de commissie over 1941 en 1942, [1942].
    41 Overzicht van te nemen maatregelen en uit te voeren werkzaamheden gedurende de periode meteen na de bevrijding van Nederland, [1942].
    42 Redevoering van de regering over de toestand in Nederland en het beschuldigen van Mussert van landverraad, [1942].
    43 Stukken betreffende het te zijner tijd inzetten van Nederlandse militairen en niet dienstplichtigen in Nederlands-Indië, 11 januari 1943 - 4 april 1944.
    44-46 Stukken betreffende het opzetten van de militaire organisatie tot herstel van het wettig gezag in Nederland, 1943 - 1944.
    47 Correspondentie van de minister van Oorlog met de minister van Justitie over de opsporing en berechting van oorlogsmisdadigers in Nederland, 22 - 31 maart 1943.
    48 Brief van minister van Handel, Nijverheid en Scheepvaart P. Kerstens aan minister voor Algemene Oorlogvoering van het Koninkrijk ir. O.C.A. van Lidth de Jeude betreffende de mobilisatie van het Nederlandse leger na de bevrijding, 29 maart 1943.
    49 Stukken betreffende het inzetten van vrouwen bij de hulpverlening in Nederland na de bevrijding, 13 april - 23 september 1943.
    50 Teksten van redevoeringen van de koningin, 24 april 1943 - 10 mei 1944.
    51-55 Stukken betreffende het behandelen van problemen bij de terugkeer naar Nederland, 1943 - 1944.
    56 Radiobericht van Radio Oranje van donderdag 27 mei 1943 met onder meer de waterhoogten, een beursoverzicht en een binnenlands weekoverzicht van J. Hollander, 27 mei 1943.
    57 Nota's van de ministers van Oorlog en van Handel, Nijverheid en Scheepvaart betreffende de taak van het Ministerie van Handel, Nijverheid en Scheepvaart ten tijde van de terugkeer van de regering naar Nederland, 11 - 22 juni 1943.
    58 Memoranda van de Radio-Commisie Terugkeer voor de minister voor Algemene Oorlogvoering van het Koninkrijk betreffende de aanschaf en het gebruik van radiomaterieel, 26 juli 1943.
    59 Stukken betreffende het instellen van een technische commissie voor de aanschaf van telegraaf-, telefoon- en radiomaterieel voor het herstel van de telegraaf-, telefoon- en radioverbindingen na de bevrijding, 9 augustus 1943.
    60 Stukken betreffende het voordragen voor benoeming bij Koninklijk Besluit van personen die bij de bevrijding van Nederland en de opbouw van het bestuur een rol zullen spelen, 10 augustus - 24 september 1943.
    61 Nota Toestanden en gebeurtenissen in Nederland medio augustus 1943, [15] augustus 1943.
    62 Nota van een aantal uit Nederland overgekomen jongeren met een vooraanstaande positie jhr.mr. Six, jhr.mr. Van der Wijck, mr. Van Houten en mr. Pot aan de voorzitter van de Raad van Ministers, minister van Algemene Oorlogvoering van het Koninkrijk betreffende de bevindingen van een zestal Engelandvaarders over de heersende opinie in bezet Nederland over de te volgen staatkundige koers na de bevrijding, 19 oktober 1943.
    63 Stukken betreffende het zuiveren van semi-publiekrechtelijke lichamen en particuliere bedrijven en instellingen die voor de overheid een belangrijke rol vervullen, 25 november 1943 - 2 februari 1944.
    64-66 Stukken betreffende het organiseren van de terugkeer van de ministeries en het personeel naar Nederland, 1943 - 1944.
    67 Czechoslovak News Letter, publicaties van de Afdeling Informatie van het Tsjechoslowaaks Ministerie van Buitenlandse Zaken, 17 december 1943 - 5 mei 1944.
    68 Stukken betreffende het leveren van voedsel, goederen en diensten aan geallieerde legers die in Nederland gestationeerd worden, 7 - 17 maart 1944.
    69 Wet Medewerking Verdedigingsvoorbereiding 1939 en de Algemene Vorderingswet 1939, 25 april 1944.
    70 Overeenkomst tussen de regeringen van Tsjecho-Slowakije en de Sovjet-Unie over de betreding van Tsjechoslowaaks grondgebied door Sovjet-militairen, 11 mei 1944.
    71 Nota van het Ministerie van Oorlog betreffende het verschaffen van werk voor gedemobiliseerden wier laatste woonplaats zich voor hun opkomst in het leger buiten Nederland bevond, 24 mei 1944.
    72 Nota van de minister van Algemene Zaken betreffende de registratie en repatriëring van gedeporteerde personen, 9 juni 1944.
    73 Nota's betreffende de staatkundige vernieuwing die na de bevrijding gewenst is, 14 juli 1944.
    74 Nota van reserve-majoor J.C. Grootenhuis betreffende de evacuatie van het personeel van de ministeries in Londen, 11 augustus 1944.
    laatste wijziging 15-03-2020
    74 beschreven archiefstukken

    Kenmerken

    Datering:
    1941-1950
    over het archief:
    De Ministeriële Commissie Terugkeer Nederland is op initiatief van minister-president Gerbrandy in 1941 opgericht om administratieve maatregelen voor te bereiden voor het herstel na de bevrijding. In de praktijk hield de Commissie zich bezig met de voorbereidingen van bestuursorganisatie. De Commissie had geen officiële status en geen bevoegdheden. Naast minister-president Gerbrandy maakten de volgende bewindslieden deel uit van de Commissie Terugkeer: de ministers Albarda, Van Angeren, Van de Tempel, Van Heuven Goedhart, Fürstner, Van Lidt de Jeude, Van Boeyen, Kerstens en Burger. Prins Bernhard bezocht regelmatig de vergaderingen en had een adviserende functie.
    Openbaarheid:
    Deze stukken zijn beperkt openbaar. Zij zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, ligt een formulier bij de balie van de studiezaal van het NIOD.
    Omvang:
    0,4 meter (74 inventarisnummers)
    Status:
    Bruikleencollectie Nationaal Archief
    Trefwoorden:
    Categorie:
    laatste wijziging 15-03-2020
    74 beschreven archiefstukken