Uw zoekacties: Raad van Verzet en Radiodienst Raad van Verzet

185 Raad van Verzet en Radiodienst Raad van Verzet ( NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

  • Kenmerken van het archief
  • Inleiding op het archief
  • Inventaris of plaatsingslijst
  • Eventueel bijlagen
  • De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

    De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

    De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

    Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

    beacon
     
     
    Openbaarheid
    Het archief is sinds 1 januari 2020 vrijwel volledig openbaar.

    Alleen de inventarisnummers 22 en 99 zijn slechts raadpleegbaar na verkregen schriftelijke toestemming van de directeur van het NIOD. Onderzoekers kunnen zich daartoe schriftelijk wenden tot de directeur van het NIOD.

    Inventarisnummers 21, 76, 98, 104-106 zijn slechts raadpleegbaar na verkregen toestemming van de directeur van het NIOD. Voor bezoekers die deze toestemming willen hebben, is ter plekke bij balie van de studiezaal van het NIOD een archiefverklaring verkrijgbaar. Direct na ondertekening kunt u de stukken aanvragen en inzien.
    Inleiding
    De Raad van Verzet werd gevormd kort voor de April-Mei-staking in 1943 en bestond vooreerst uit een groep mensen, die op verschillende terreinen van het verzet reeds een leidende rol gespeeld hadden (o.a. Gerrit van der Veen en Paul Guermonprez). Het initiatief tot de oprichting werd genomen door Jan Thijssen, hoofd van de Radio-dienst van de OD, doch ontevreden over zijn werk, daar, naar zijn zeggen, "de OD een dood ding was." Het lag niet in zijn bedoeling de bestaande groeperingen in de RVV te incorporeren; wat hij beoogde was een doeltreffende samenwerking, die het zelfstandig voortbestaan der gebundelde groepen niet in de weg behoefde te staan. Als doel van de RVV stelde hij zich voor ogen: "coördinatie van het daadwerkelijke verzet in Nederland door centrale vastlegging van de tijd, de plaats, de methode en de aard van het verzet." Toch ontwikkelde de RVV zich niet overeenkomstig zijn oorspronkelijke bedoeling. Het kwam er op neer, dat de RVV een nieuwe organisatie werd met groepjes medewerkers in de meeste provincies, een organisatie. niet boven de bestaande uit, maar daarnaast. Van een klein comité groeide de RW spoedig uit tot een landelijk wijdvertakte organisatie. De meeste regionale en plaatselijke groepen, de zgn. brigades, bleven zeer zelfstandig, waardoor een minder hecht verband bestond, dan in bijvoorbeeld de LKP. Van betekenis waren de groepen op de Veluwe, in de Zaanstreek, in Twente, Zuid-Limburg, delen van Noord-Brabant en Rotterdam; in de drie noordelijke provincies en in Zeeland was van RVV-werk geen sprake. Van september 1944 af geschiedde het optreden van de RVV in NBS-verband. De activiteiten van de RVV bestonden uit: sabotage van industrie en verkeersmiddelen, vernieling van voor de vijand bestemde voorraden, spionage (vooral industriële), liquidaties, vervalsingen, overvallen, etcetera.
    De RVV had de beschikking over een Radiodienst (RD) - dit was oorspronkelijk de Radiodienst van de OD geweest - die een zelfstandig bestaan bleef voeren, maar toch als onderdeel van de RVV werd beschouwd. D.m.v. deze dienst bezat de RVV relatief goede contacten met Londen. Naast de Radiodienst had de RVV een eigen Inlichtingen Dienst (ID), die van 1944 af het inlichtingenwerk voor de RVV verzorgde.
    Met de andere verzetsorganisaties, zoals de KP en de OD, had de RVV een zekere mate van contact. De verhouding RVV-OD was echter niet goed: vaak verweet de RVV de OD een eigenmachtig optreden.
    Met groepen van de LKP ontstond hier en daar een nauwe band (bijv. in het zuiden van het land). In september 1944 kwam men, in een poging om de samenwerking tussen RVV, OD en KP te bevorderen, tot de vorming van de zgn. "Driehoek" (="Delta"). zulks in het kader van de vorming van de Nederlandsche Binnenlandsche Strijdkrachten. Het ontstaan van deze organisatie veroorzaakte een aantal moeilijkheden, welke in november tot gevolg hadden, dat de commandant van de RVV, Jan Thijssen, die zich niet wenste aan te passen aan de nieuwe organisatie, door de commandant NBS werd ontslagen. Deze zaak had verder geen belangrijke gevolgen, daar Thijssen korte tijd later werd gearresteerd (9 november). Zijn plaats als commandant van de RVV werd toen ingenomen door Freek (Gerben Wagenaar). Evenals enkele andere verzetsgroepen was de RVV begin '44 vertegenwoordigd in de Kern (contactorgaan van vertegenwoordigers van een aantal grote landelijke organisaties, die wekelijks bijeenkwamen voor het plegen van overleg over de problemen van het actieve practische verzet) en in de Groote Advies Commissie (linkersectie). Wat het politiek milieu van de RVV betreft: vrij veel joden waren links-georiënteerd, voor het overige was men a-politiek of enigszins rechts.
    In Londen had men (ten onrechte) de indruk, dat de RVV door communisten beheerst werd.
    Tot de belangrijkste medewerkers van de RVV behoorden:
    Jan, Lange Jan, Lange Karel, Jan Thijssen
    Freek, Ed, Gerben Wagenaar
    Erfgoedstuk
    Richard, J. van der Gaag (hier tijdens een radiotoespraak in mei 1945)
    Erfgoedstuk
    Johan, J. Engel
    Henk, Johan H. Doorn
    Marinus, M. Couvée
    Frits, Gerrit van der Veen
    Erfgoedstuk
    Bart, Menno, Paul Guermonprez
    Alex (RD), dr. Dirk Eskes
    Evert, kapt. A.F.Lancker (Twente)
    Piet van de Veluwe, Berend Dijkman
    Wim, van Hoorn Alkema
    Tiny, mevr. C. van Hoorn Alkema-Schadd
    Tinka, mevr. C.M. Thijssen-van de Weijer
    Karel (RD), mr. J. den Daas
    Roel (RD), ir. T.W. la Rivière
    Anton, Dries, A. Ausems
    Nico, H. Lenstra
    Fop (Konijn), G.B. Buunk
    Ab, Sally, A. van Straaten
    Bart, P. Veenendaal
    Leonard, P. van Ommeren
    Harm, Horlings
    Dirk, Klaas, C. Hage jhr
    Roelof, R. van Valkenburg
    Gerrit, E.H.M. Hoogeweegen
    Oom Jan, J.F.C. Linthorst
    Tom (RD), mr. T. Schadd
    Zie voor nadere gegevens omtrent de RVV:
    B. Marinus, De Raad van Verzet in het Koninkrijk der Nederlanden (Amsterdam 1962)
    Th. Boeree, De geschiedenis van het verzet op de Veluwe
    Het archief van de LO-LKP
    De toegang is in juli 1974 vervaardigd door mejuffrouw P. Micheels.

    In juli 2022 is een aanvulling op deze toegang geordend en beschreven door A.E.M. van den Berg. Deze is te vinden onder rubriek 4.3 en 4.4.
    Verwante collecties
    Voor vervolgonderzoek kunt u het volgende dossier raadplegen:
    Collectie krantenknipsels I Personen, naoorlogs (dossier R. Wolthuis, no. 8576)
    Inventaris
    aanvraaginstructie

    Archiefstukken uit dit archief kunnen in de studiezaal van het NIOD worden aangevraagd
    onder vermelding van: archief 185, inv.no. ...
    Het inventarisnummer is vermeld in numeriek oplopende volgorde,
    links naast de beschrijving van de stukken
    2. Radio Dienst (RD)
    185 Raad van Verzet en Radiodienst Raad van Verzet
    Inventaris
    2.
    Radio Dienst (RD)

    Kenmerken

    Datering:
    1940-1949
    over het archief:
    De Raad van Verzet (RVV) werd kort voor de April-Meistaking in 1943 gevormd door Jan Thijssen, hoofd van de Radiodienst van de Ordedienst. De leiding was in handen van enkele vooraanstaande figuren uit het verzet, onder wie Gerrit Van der Veen en Paul Guermonprez. Het doel was het verzet te coördineren en te sturen. De RVV had de beschikking over een eigen radiodienst.
    Openbaar vanaf:
    01-01-2020
    verwante archieven:
    Het archief van de Ordedienst wordt beheerd door het Centraal Archieven Depot van het ministerie van Defensie.
    Openbaarheid:
    Enkele inventarisnummers van dit archief zijn beperkt openbaar. Details staan vermeld in de rubriek "openbaarheid".
    Omvang:
    0,9 meter (133 inventarisnummers)
    Status:
    NIOD-KNAW collectie
    Trefwoorden:
    Categorie: