3025 Rechterlijk Archief van de Klaarbank Bergh, 1454-1675 ( Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers )
3025
Rechterlijk Archief van de Klaarbank Bergh, 1454-1675
Inleiding
De archiefvormer
3025 Rechterlijk Archief van de Klaarbank Bergh, 1454-1675
1. Inleiding
De archiefvormer
Een verdachte kon gebruiken van het recht van appèl. Het hoger beroep was mogelijk bij de zogenaamde klaring of klaarbank, die de landsheer of diens plaatsvervanger voorzat. Klaren betekent rechtspreken in hoger beroep.
De oorsprong van de Klaarbank Bergh ligt vermoedelijk in de tweede helft van de veertiende eeuw. Oorspronkelijk bestond het land van Bergh uit het territoir van de kerspelen 's-Heerenberg, Zeddam en Netterden. In dit gebied functioneerde een gerecht. Door de eenvoudige vorm van rechterlijke organisatie was de eenheid van rechtstoepassing gewaarborgd. Door het verlenen van stadsrechten aan 's-Heerenberg, ten gevolge waarvan in 's-Heerenberg een eigen bestuurlijke en rechterlijke organisatie ontstond, verloor de heer zijn rechtstreekse invloed op de rechterlijke en bestuurlijke aangelegenheden binnen het stadsgebied van 's-Heerenberg. Er kwam behoefte aan een hoger gerecht, waartoe men zich in tweede instantie kon wenden, staande boven het stedelijk gerecht van 's-Heerenberg en het gerecht van het landdrostambt Bergh. Het ontstaan van de klaarbank zou daarom tussen 1379 (verlening stadsrechten) en 1422 (eerste vermelding van de klaarbank) kunnen liggen.
Een opmerkelijk facet van de klaarbank van het land van Bergh is, dat zijn competentie niet beperkt is tot het hoger beroep van geschillen uit het eigenlijke territoir, maar zich ook uitstrekt over de aan de heren van Bergh toebehorende heerlijkheden.
Een opmerkelijk facet van de klaarbank van het land van Bergh is, dat zijn competentie niet beperkt is tot het hoger beroep van geschillen uit het eigenlijke territoir, maar zich ook uitstrekt over de aan de heren van Bergh toebehorende heerlijkheden.
Vanaf het jaar 1665 * ontbreken de registers van het verhandelde tijdens de klaring. Vooral de invoering van de 'Odonnantie op de Appèllen' in 1676, waarbij van alle gerechten in het gewest hoger beroep op het Hof van Gelre en Zutphen werd opengesteld, vormde een belangrijk element in de ondermijning van de zelfstandige rechtsprekende bevoegdheden van de graven van Bergh. Protesten van de graven van Bergh waren hiervan het gevolg. Na 1702 wordt van de Berghse Klaring niet meer vernomen.
laatste wijziging 12-03-2021
9 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 12-03-2021
9 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1454-1675
Toegang:
Inventaris
Gemeente:
Montferland
Omvang:
0,125
Licentie:
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
Information obtained from our archives can not be used without crediting the source and our archive must be mentioned at least once in full without abbreviations.
VOLLEDIG/Full:
Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers, Doetinchem. Toegang 3025 Rechterlijk Archief van de Klaarbank Bergh, 1454-1675
VERKORT/Thereafter:
NL-DtcSARA 3025
Information obtained from our archives can not be used without crediting the source and our archive must be mentioned at least once in full without abbreviations.
VOLLEDIG/Full:
Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers, Doetinchem. Toegang 3025 Rechterlijk Archief van de Klaarbank Bergh, 1454-1675
VERKORT/Thereafter:
NL-DtcSARA 3025
Trefwoorden:
Categorie:
laatste wijziging 12-03-2021
9 beschreven archiefstukken