De in deze inventaris beschreven stukken zijn afkomstig uit de nalatenschap van Paulus Vet, geb. 17-06-1914 te Ulft. De documenten hebben vrijwel alle betrekking op de tijd dat hij in 1944, 1945 als dwangarbeider in Duitsland doorbracht.

De Ulftenaar Paulus Vet huwde in 1944 met Johanna Maria Frazer (Ankie) en verhuisde vervolgens naar Rotterdam-Zuid waar hij werk gevonden had bij de EMBA. Eind 1944 werd hij bij een razzia opgepakt door de Duitse bezetter en in eerste instantie afgevoerd naar het concentratiekamp te Amersfoort. Uit de groep mannen waartoe Paul Vet behoorde ontvluchtten enige mannen. Deze werden echter weer opgepakt en de volgende dag voor ogen van de leden van hun groep dood geschoten. Paul Vet werd met enkele anderen gedwongen om de kuil waarin de doden lagen, met de hand te dichten. Vervolgens werd Paul Vet gedeporteerd naar Pirna bij Dresden waar hij werk kreeg als technisch tekenaar. Omdat hij op zondag niet werkte werd hij veroordeeld tot veertien dagen strafkamp. Door de zware arbeidsomstandigheden: gaten boren in rotsen voor explosieven, vervolgens buiten de tunnel bezweet wachten op de explosies, gevolgd door rotspuin ruimen, liep hij 'natte pleuris' op en belandde in het ziekenhuis. Hij maakte het bombardement op Dresden mee en werd uiteindelijk door de Russen bevrijd. Een Russische arts wilde hem voor verdere behandeling naar de Krim vervoeren. Hierop vluchtte Paul naar Leipzig dat in de Amerikaanse zone lag.

Vanuit Leipzig werd hij samen met Joden die concentratiekampen overleefd hadden met bussen van het Rode kruis naar Amsterdam teruggebracht. Aanvankelijk mocht hij als niet-jood niet mee en kreeg ook geen voedselpakket. Van een chauffeur die nog een plaats vrij had mocht hij echter meerijden. De bus reed van Amsterdam door naar Delft en Paul, gekleed in een jas van konijnenvellen, werd onderweg bij een tramhalte in Rotterdam Noord afgezet. Omdat hij geen geld had weigerde de conducteur hem mee te nemen. Van een andere passagier kreeg hij een dubbeltje waardoor de tocht naar Zuid (Tuindorp Vreewijk) alsnog kon worden gemaakt. Thuis gekomen kwam hij voor een dichte deur. Zijn vrouw, was vanwege de Hongerwinter naar familie in de Achterhoek vertrokken. Paul stortte daarop emotioneel in. Een vriend van hem die bij de politie werkte (Albert Straatman uit Ulft) zorgde ervoor dat Paul naar Ulft kwam. Daar had hij nog een jaar nodig om te herstellen van zijn in Duitsland opgelopen ziekte.

De in dit archief berustende stukken vormen, afgezien van inventarisnummer 1, de resterende papieren neerslag van het hierboven globaal beschreven verblijf als dwangarbeider in Duitse gevangenschap. De stukken zijn in 2012 door een zoon van Paul Vet geschonken aan het Erfgoedcentrum. Het archief, dat verpakt is in een standaardarchiefdoos meet 12.5 cm. Er zijn geen beperkingen op de openbaarheid.

P. Bresser
september 2012