Uw zoekacties: Richterambt Doetinchem, 1661-1811

0885 Richterambt Doetinchem, 1661-1811 ( Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers )

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de datering, omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere. Als de datering jaartallen tussen haakjes bevat, betekent dat dat er zich stukken in het archief bevinden die buiten de datering van het 'archiefblok' vallen.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Het Richterambt Doetinchem
0885 Richterambt Doetinchem, 1661-1811
Inleiding
Het Richterambt Doetinchem
Het middeleeuwse kerspel Doetinchem bestond aanvankelijk uit de Catharinakerk, het Gelderse hofgoed Brewinc en omliggende hoven en woeste gronden. De bebouwing nabij de Catharinakerk op een deel van zijn bezit Brewinc werd in 1236 door de graaf van Gelre verheven tot een stad met eigen rechten. Deze nieuwe stad Doetinchem en een omliggende strook grond, het zg. schependom, werden daarmee bestuurlijk en juridisch losgekoppeld van het overige grondgebied van de Catharina-parochie, het kerspel Doetinchem.
Uit de omliggende hoven en gronden ontwikkelden zich buurtschappen, die gezamenlijk als een afzonderlijk richterambt onderdeel werden van het Landdrostambt Zutphen. Tot het Richterambt Doetinchem behoorden in 1647 volgens het Verpondingskohier de buurtschappen Dichteren, Langerak, IJzevoorde, Oosseld en Gaanderen.

Het Ambt werd bestuurd door de geërfden, afgevaardigd door de inwoners van de buurtschappen, onder voorzitterschap van de richter. De buurtschappen waren onderverdeeld in rotten.
Dichteren: Gasthuysrot, Hueter rot (ook: Averkampsrot, Esseler rot);
Langerak: Heynoorder- of Reynoorder rot, Rosegaards rot;
IJsevoorde: Smeenkrot, Nusselder rot (afgesplitst: Slangenburg, Heydenhoek);
Oosselt: Ooijemansrot, Roskams rot;
Gaander: Kroetsrot en Ter Boeks- of Beuker rot.
De richter maakte gebruik van de rotmeesters bij de vordering van goederen en diensten, het inzamelen van informatie etc. De geërfden konden gelden uit hun aandeel in de Verponding, een gewestelijke belasting op onroerend goed, aanwenden tot algemeen nut, bv. de bouw van een brug. Na goedkeuring door de Landdrost van de Graafschap Zutphen gaf de richter opdracht aan de Beurder der Verponding om de desbetreffende rekeningen te betalen.
Richters hadden vaak tevens een stedelijke functie en woonden dan ook in Stad Doetinchem. Ambtsvergaderingen werden doorgaans in de stad gehouden. Er is soms sprake van een Ambtshuis, echter zonder nadere aanduiding.
Na de Bataafsche Omwenteling kreeg het Ambt Doetinchem in de periode 1795-1798 een burgerlijk bestuur, municipaliteit genoemd. Richter Cremer bleef aan als secretaris. In 1798 bestond het Ambtsbestuur uit 5 leden en een secretaris. Men had in dienst een armenjager (veldwachter), een bode/cipier en een vroedvrouw.
In de periode 1798-1802 werd van hogerhand een nieuwe organisatie ingevoerd met als bestuurder een Officier, geassisteerd door Buurtmeesters. De praktische uitvoering, zoals voorheen door richter en rotmeesters, bleef waarschijnlijk in grote lijnen onveranderd. Algemene vergaderingen werden in deze periode ook belegd bij de rotmeesters aan huis of in de naburige herberg (Vinkenborg, Wiemelink). Het Richterambt Doetinchem hield formeel op te bestaan in 1811, toen het werd ingedeeld bij de gemeente Hummelo.
Richters: t/m ca 1795 Derk Jan Cremer; 1798 - 1802 Hendrik Fredrik Cremer (1775-1837); 1803 Carel Hendrik Verhuell (1764-1845); 1805 Hendrik Ketjen (1764-1834)
Epiloog
Archieven

Kenmerken

Datering:
1661-1811
Auteur:
P. Meerdink
Toegang:
plaatsingslijst
Gemeente:
Doetinchem
Omvang:
1,50
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
Information obtained from our archives can not be used without crediting the source and our archive must be mentioned at least once in full without abbreviations.
VOLLEDIG/Full:
Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers, Doetinchem. Toegang 0885 Richterambt Doetinchem, 1661-1811
VERKORT/Thereafter:
NL-DtcSARA 0885