Uw zoekacties: Rooms-katholieke Parochie van de H. Calixtus en de H. Maria ...

0141 Rooms-katholieke Parochie van de H. Calixtus en de H. Maria Moeder Gods te Groenlo, 1750-1980 ( Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers )

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de datering, omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere. Als de datering jaartallen tussen haakjes bevat, betekent dat dat er zich stukken in het archief bevinden die buiten de datering van het 'archiefblok' vallen.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Geschiedenis van de rooms katholieke parochie Groenlo
0141 Rooms-katholieke Parochie van de H. Calixtus en de H. Maria Moeder Gods te Groenlo, 1750-1980
Inleiding
Geschiedenis van de rooms katholieke parochie Groenlo
NB:
(beperkt tot de periode die dit archief omvat)
Rond het jaar 1700 deed pastoor H.O. van Munster dienst in het buiten de stad Groenlo gelegen zogenaamde "Pannemanshuis". Deze huiskerk werd slechts korte tijd gebruikt. Nadat het huis door brand was verwoest, werd enige tijd de mis opgedragen in het huis Laarberg. Korte tijd daarna, in 1702, werd de katerstede Rijckenberg gekocht en ingericht als kerk. Deze schuurkerk bleef tot 1784 dienst doen als kerk voor de katholieken van Groenlo en omgeving.
Pastor Herman Otto van Munster bleef in functie tot 1744 en werd opgevolgd door L.A. Aleman, die bijna 63 jaar pastoor zou blijven en in 1806 afstand deed.
In 1784 kregen de Grolse katholieken permissie om binnen de stad een nieuwe kerk te bouwen. De kerk verrees op de plaats waar vroeger het oude klooster stond. Dat is in de buurt van de tegenwoordige Calixtuskerk.
De inval van de Fransen in 1795 betekende ook voor de katholieken in Groenlo officiële gelijkstelling met andere godsdiensten. Pogingen om de oude Calixtuskerk van de gereformeerden terug te krijgen liepen op niets uit.
Pastoor Aleman werd in 1806 opgevolgd door G.H. Borchert.
In 1823 werden verschillende Nederlandse parochies in het bisdom Münster, waaronder Groenlo, toegewezen aan de zogenaamde Hollandse Zending. De door paus Pius VII uitgevaardigde bul "De salute animarum" bepaalde namelijk dat bisdomsgrenzen en rijksgrenzen voortaan samen zouden vallen. Het gebied van de Hollandse Zending kende geen indeling in bisdommen en miste daardoor een efficiënt bestuurssysteem.
Dit betekende een enorme achteruitgang. Deze situatie zou tot 1853 voortduren, toen Groenlo werd ingedeeld bij het bisdom Utrecht.
In 1836 werd begonnen met de bouw van de zogenaamde Waterstaatskerk, zo genoemd omdat het ontwerp van dit type kerkgebouwen afkomstig was van ingenieurs van Rijks- waterstaat. De kerk verrees op de plaats van de oude kerk- schuur uit 1784 aan de Lange Wal. De kerk werd in 1842 ingewijd.
Na het overlijden van pastoor Borchert in 1843 werd deze opgevolgd door J.W. Boschker. Onder zijn pastoraat verrees in 1846 het St. Josephgesticht. Boschker overleed in 1866 en werd opgevolgd door pastoor Hoogveld, die tot 1886 in functie bleef. Tijdens het pastoraat van Bosman, dat duurde van 1886 tot 1899, werd het St. Vincentiusgasthuis gesticht. De Waterstaatskerk was inmiddels danig in verval geraakt en pastoor Van Hagen (1899-1905) trof voorbereidingen voor de bouw van een nieuwe kerk, die werd gerealiseerd tijdens het pastoraat van Th. A. Smit. De nieuwe St. Calixtuskerk was een ontwerp van J. Cuypers en J. Stuyt en werd in 1908 in gebruik genomen. Smit bleef pastoor tot 1921 en werd opgevolgd door B.M. Brom (1921-1928). Zijn opvolger was J.P.P.Oosterbaan en diens pastoraat duurde van 1928 tot 1942. J.H. Hooyman was pastoor van 1942 tot 1953 en hij werd opgevolgd door M.J. van Dam, die de parochie diende tot 1969. Van de St. Calixtusparochie werd in 1964 afgescheiden de parochie van de H. Maria Moeder Gods. Een nieuw kerkgebouw verrees aan de Ruurloseweg en de eerste pastoor was J.H. Kievitsbosch.
W.P.Th. Mali volgde M.J. van Dam op als pastoor van de St. Calixtusparochie in 1969. Deze werd in 1973 opgevolgd door J. Bruggeman die in 1982 werd opgevolgd door Th. Escher.
Pastoor Kievitsbosch van de parochie van de H. Maria Moeder Gods werd in 1984 opgevolgd door W. Bekke die pastoor bleef tot de samenvoeging van de twee Groenlose parochies in 1999. De uit de twee samengevoegde parochies ontstane parochie zou in het vervolg gaan heten: Parochie van de H. Calixtus en H. Maria Moeder Gods. Het voormalige kerkgebouw aan de Ruurloseweg kreeg een bestemming als cultureel centrum.
Bronnen:
Thielen, Th.A.M., Geschiedenis van de enclave Groenlo Lichtenvoorde, Zutphen, 1966
Smit, V., 75 jaar Calixtuskerk In: Groenlo in de verte, Groenlo, [1993]
Archief R.K. Parochie van de H. Calixtus en H. Maria Moeder Gods te Groenlo
Mondelinge informatie W. Lansink, Groenlo
Gelderse Bode/Groenlose Gids, gemeentearchief Groenlo
Het dekenaat Groenlo
De archieven en de inventarisarie
Lijst van archivistische termen

Kenmerken

Datering:
1750-1980
Auteur:
H.G. Nijman
Toegang:
inventaris
Beperking:
Openbaar na 50 jaar. Bij publicatie van namen van personen in de archiefstukken vermeld, dient vooraf toestemming aan het parochiebestuur te worden gevraagd. Dit met uitzondering van namen van personen die staan vermeld in de doop- huwelijk- en overlijdensboeken.
Gemeente:
Oost Gelre
Omvang:
3,50
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
Information obtained from our archives can not be used without crediting the source and our archive must be mentioned at least once in full without abbreviations.
VOLLEDIG/Full:
Erfgoedcentrum Achterhoek en Liemers, Doetinchem. Toegang 0141 Rooms-katholieke Parochie van de H. Calixtus en de H. Maria Moeder Gods te Groenlo, 1750-1980
VERKORT/Thereafter:
NL-DtcSARA 0141