Mijn Studiezaal (inloggen)
5106 Vereniging van burgemeesters, wethouders en secretarissen op Schouwen-Duiveland en Sint Philipsland, 1889-1981 ( Zeeuws Archief )
5106
Vereniging van burgemeesters, wethouders en secretarissen op Schouwen-Duiveland en Sint Philipsland, 1889-1981
Inleiding
Geschiedenis van de archiefvormers
5106 Vereniging van burgemeesters, wethouders en secretarissen op Schouwen-Duiveland en Sint Philipsland, 1889-1981
Inleiding
Geschiedenis van de archiefvormers
Op 27 juni 1889 werd in Zierikzee opgericht de Vereniging van Burgemeesters en Secretarissen op SchouwenDuiveland1. Het was een vereniging voor de burgemeesters, de secretarissen én de ontvangers van de gemeenten op Schouwen-Duiveland. Statutair stelde de vereniging zich ten doel de kennis van het Nederlandsch administratief recht, inzonderheid wat het bestuur der gemeenten betreft, onder de leden der Vereeniging te bevorderen en de gemeenschappelijke belangen te behartigen (inv.nr. 1). De doelggroepen waren zowel ‘de gemeenten waarover de Vereeniging zich uitstrekt’ als ‘de leden der Vereeniging of van een bepaald onderdeel hunner’ (inv.nr. 24).
De vereniging begon met 25 leden (inv.nr. 33). Naderhand waren vrijwel alle Schouwen-Duivelandse gemeenten vertegenwoordigd. De contributie bedroeg meestal twee gulden per lid per jaar (inv.nr. 30). Als voorzitter fungeerde veelal de burgemeester van Zierikzee. Het bestuur werd in de meeste gevallen gecompleteerd door een secretaris en een penningmeester. Per jaar werden twee of meer ledenvergaderingen gehouden. De deelnemende gemeenten wierpen zich bij toerbeurt op als gastheer. Het kwam voor dat iemand verstek moest laten gaan, omdat hij te ver weg woonde. Na afloop van de vergadering was er een diner (inv.nrs. 1-23).
Aan de verwezenlijking van het eerstgemelde doel (de kennis van het Nederlandsch administratief recht) werd in de beginperiode vooral hard gewerkt door het lid Aling Sevenhuijsen. Hij was een vraagbaak op administratief gebied (inv.nrs. 4, 18, 21). De tweede doelstelling (gemeenschappelijke belangenbehartiging van de gemeenten) komt duidelijk naar voren in de jarenlange briefwisseling met de Rotterdamsche Tramwegmaatschappij (RTM) over de reddingsmiddelen aan boord van de stoomboten op het traject Zijpe-Numansdorp (inv.nrs. 18-22). Ook de laatste doelstelling (gemeenschappelijke belangenbehartiging van de leden ‘of van een bepaald onderdeel hunner’) werd niet vergeten. De vereniging voerde bijvoorbeeld actie voor een salarisverhoging van ‘haar’ burgemeesters, wethouders en ontvangers (inv.nrs. 4, 20-21).
Tegen 1923 bleek het ledenbestand echter merendeels te bestaan uit burgemeesters en wethouders. Dezen hadden weinig oog voor de belangen van de leden-ambtenaren. In de buitengewone ledenvergadering van 27 maart 1923 werd dan ook besloten tot opheffing van de vereniging: de tegenstelling tussen de belangen van de leden-ambtenaren en de leden-niet-ambtenaren was te groot geworden (inv.nr. 5).
Op 18 april 1923, dus vrijwel onmiddellijk na de opheffing van de eerste vereniging, werd in Zierikzee een tweede Vereniging van Burgemeesters, Secretarissen en Ontvangers op Schouwen-Duiveland opgericht (inv.nrs. 34-35). Van deze vereniging konden dus uitsluitend burgemeesters, secretarissen en ontvangers lid worden. Het automatisme dat de burgemeester van Zierikzee haast immer koppelde aan het voorzitterschap van een regionaal samenwerkingsverband werd nu voorgoed losgelaten; vanaf de oprichting tot 1939 was de burgemeester van Bruinisse de voorzitter van ‘de tweede vereniging’ (inv.nrs. 34, 38). In de jaren dertig was ook Sint Philipsland vertegenwoordigd in de vereniging (inv.nrs. 54, 57, 61).
In de oorlogsjaren kwamen de leden tot niet meer dan vier vergaderingen. De behandeling van politieke onderwerpen was taboe. Wel werd gesproken over onontplofte projectielen, afstammingsverklaringen voor personeel van gesubsidieerde instellingen en afgifte van persoonsbewijzen. In 1942 werd de vereniging geliquideerd. De laatste vergadering vond plaats op 5 oktober 1942 (inv.nrs. 39, 64). Direct na de oorlog vergaderden eerst alleen de burgemeesters met de militaire commissaris. Op 11 september 1945 vergaderden de secretarissen weer mee. In deze vergadering betoogde de voorzitter dat de opheffing van de vereniging in 1942 krachtens het Koninklijk Besluit Bezettingsmaatregelen van 17 september 1944 geacht moest worden niet te hebben plaats gehad. Op voorstel van de voorzitter werden de ontvangers voortaan uitgesloten (inv.nrs. 39, 66).
Thans, zonder de ontvangers en met de wethouders én met andermaal de gemeente Sint Philipsland (inv.nr. 91), gaat de vereniging door het leven als de Vereniging van Burgemeesters, Wethouders en Secretarissen op Schouwen-Duiveland en Sint Philipsland. Volgens de statuten van 1980 stelt zij zich ten doel: ‘het voeren van onderling overleg over zaken, de gemeente betreffende, wanneer dit door de leden nodig of wenselijk wordt geacht’, ‘het bevorderen van de gemeenschappelijke belangen’ en ‘het bevorderen van de samenwerking tussen de gemeenten op Schouwen-Duiveland en Sint Philipsland’(inv.nr. 80).
Na de oorlog heeft de vereniging diverse commissies ingesteld. Van de commissies heeft de Verkeerscommissie Schouwen-Duiveland het langst en het krachtigst aan de weg getimmerd; zij begon in 1950 en functioneert tot op heden. Haar overleggingen inzake het openbaar vervoer met de Rotterdamse Tramwegmaatschappij, later de NV Zuid-West Nederland, zijn legio geweest (inv.nr. 39, 135, 193-209).
Over tal van regionale zaken die op de gemeenten afkomen wordt in de ledenvergaderingen van de Vereniging van Burgemeesters, Wethouders en Secretarissen informeel (voor)overleg gepleegd. Dit geldt bijvoorbeeld voor de subsidiëring van regionaal werkzame instellingen door de deelnemende gemeenten (inv.nrs. 95-99). In een recent verleden speelde de vereniging onder meer ook een initiërende rol ten aanzien van de Algemene Politieverordening voor de gemeenten op Schouwen-Duiveland, het gecoördineerd bejaardenwerk, de Stichting Samenlevingsopbouw Schouwen-Duiveland, de Stichting Jeugd Schouwen-Duiveland, het streekarchivariaat en de welzijnsplanning (resp. inv.nrs. 108, 163, 170, 178, 180 en 184).
Geschiedenis van de archieven
Verantwoording van de bewerking
laatste wijziging 17-12-2021
217 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 17-12-2021
217 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1889-1981
Vestigingsplaats:
Zierikzee
Omvang:
3,04 m.
Openbaarheid:
Gedeeltelijk beperkt (50 jaar)
Toegankelijk:
Inventaris (oud nr 106)
Jaar bewerking:
1986
Inzage:
Studiezaal, in origineel
Raadpleegvestiging:
Zierikzee, Laan van St. Hilaire
Collectie:
Gemeente Schouwen-Duiveland
Categorie:
laatste wijziging 17-12-2021
217 beschreven archiefstukken
