Mijn Studiezaal (inloggen)
3834 Van Alsteinpolder, 1851-1965 ( Zeeuws Archief )
3834
Van Alsteinpolder, 1851-1965
Inleiding
1. Ligging en omvang
2. Geschiedkundig overzicht
3834 Van Alsteinpolder, 1851-1965
Inleiding
2.
Geschiedkundig overzicht
In het jaar 1852 bedijkten enkele geïnteresseerden, na verkregen toestemming van de Nederlandse regering de vóór de polders Louisa, Nieuw-Kieldrecht, Willem Hendriks en Melo liggende schorregronden.
Deze aanslibbingen hadden zich gevormd op de plaats waar eertijds de zgn. "Crane Weije", de Veense- en Hulsterse moeren, de Westpolder en de Hofpolder (beide vóór 1231 ingedijkt), alsmede de Nieuw-Franckendijk of Nieuwlantpolder (1269) lagen. *
Dit uitgestrekte gebied, waarvan het noordelijk deel onder de Heerlijkheid Saeftinge ressorteerde, verdween bij de stormvloeden van 1530 en 1574 en door de militaire inundaties van 1584 in de golven en ging daarna de geschiedenis in als "Het verdronken Land van Saeftinge". *
Het document, waarmee de toestemming tot de bedijking verleend is en de eerste rekeningen zijn helaas niet meer in het archief aanwezig, zodat niet met zekerheid te zeggen is wie de bedijkers geweest zijn en hoe groot hun aandeel in de onderneming is geweest.
Aan de hand van de eerste geschotheffing uit het jaar 1855 kan echter wel een en ander achterhaald worden. Aangezien de schotbare grootte van de landerijen in de nieuwe polder nog niet was vastgesteld, werd door de vergadering van ingelanden besloten, "dat opgemeld geschot zal worden gedragen naar de maatstaf overeenkomstig welke tot nu toe alle uitgaven des polders zijn gedragen".
Het blijkt nu, dat in de totale uitgaaf van fl. 5321,-- in het jaar 1855 de families Teenaert te Graauw fl. 800,-- en Schuerman te Hulst ca. fl. 1100,-- of samen ca.f. 1900,-- bijdroegen of ca. 35%. Het bezit van beide families stamde of van Petronella Teenaert uit Graauw.
Deze aanslibbingen hadden zich gevormd op de plaats waar eertijds de zgn. "Crane Weije", de Veense- en Hulsterse moeren, de Westpolder en de Hofpolder (beide vóór 1231 ingedijkt), alsmede de Nieuw-Franckendijk of Nieuwlantpolder (1269) lagen. *
Dit uitgestrekte gebied, waarvan het noordelijk deel onder de Heerlijkheid Saeftinge ressorteerde, verdween bij de stormvloeden van 1530 en 1574 en door de militaire inundaties van 1584 in de golven en ging daarna de geschiedenis in als "Het verdronken Land van Saeftinge". *
Het document, waarmee de toestemming tot de bedijking verleend is en de eerste rekeningen zijn helaas niet meer in het archief aanwezig, zodat niet met zekerheid te zeggen is wie de bedijkers geweest zijn en hoe groot hun aandeel in de onderneming is geweest.
Aan de hand van de eerste geschotheffing uit het jaar 1855 kan echter wel een en ander achterhaald worden. Aangezien de schotbare grootte van de landerijen in de nieuwe polder nog niet was vastgesteld, werd door de vergadering van ingelanden besloten, "dat opgemeld geschot zal worden gedragen naar de maatstaf overeenkomstig welke tot nu toe alle uitgaven des polders zijn gedragen".
Het blijkt nu, dat in de totale uitgaaf van fl. 5321,-- in het jaar 1855 de families Teenaert te Graauw fl. 800,-- en Schuerman te Hulst ca. fl. 1100,-- of samen ca.f. 1900,-- bijdroegen of ca. 35%. Het bezit van beide families stamde of van Petronella Teenaert uit Graauw.
Een groep personen, aangeduid als 'J.F.A. van Alstein en mede-eigenaren' (Jean Ferdinand Eduard van Alstein (1795-1870), inspecteur-generaal van 's Rijks schatkist in België, woonachtig in Brussel), droeg als tweede in rang fl. 1312,74 of ca. 24% in de uitgaaf bij. Genoemde van Alstein werd op persoonlijke titel aangeslagen voor fl. 122,52.
Vorenstaande gegevens zouden als achtergrond kunnen dienen bij de voorstellen tot naamgeving aan de nieuwe polder. Om aan het verzoek van de Gedeputeerde Staten van Zeeland, de polder zo spoedig mogelijk een naam te geven, te voldoen, stelde de in de vergadering van ingelanden in 1854 benoemde dijkgraaf voor de polder te noemen 'Petronellapolder', wellicht geïnspireerd op vorengenoemde Petronella Teenaert. Dit voorstel kon bij de meerderheid van de ingelanden geen genade vinden. Met negen stemmen tegen en zeven vóór werd het verworpen.
De ingelanden de Maiere uit Enschede, stammende uit een Belgische familie, stelde de naam 'Van Alsteinpolder' voor. Dit voorstel had de instemming van negen ingelanden, waarschijnlijk dezelfden die 'Petronellapolder' van de hand hadden gewezen en werd aangenomen.
Vorenstaande gegevens zouden als achtergrond kunnen dienen bij de voorstellen tot naamgeving aan de nieuwe polder. Om aan het verzoek van de Gedeputeerde Staten van Zeeland, de polder zo spoedig mogelijk een naam te geven, te voldoen, stelde de in de vergadering van ingelanden in 1854 benoemde dijkgraaf voor de polder te noemen 'Petronellapolder', wellicht geïnspireerd op vorengenoemde Petronella Teenaert. Dit voorstel kon bij de meerderheid van de ingelanden geen genade vinden. Met negen stemmen tegen en zeven vóór werd het verworpen.
De ingelanden de Maiere uit Enschede, stammende uit een Belgische familie, stelde de naam 'Van Alsteinpolder' voor. Dit voorstel had de instemming van negen ingelanden, waarschijnlijk dezelfden die 'Petronellapolder' van de hand hadden gewezen en werd aangenomen.
Tot het jaar 1854 had de polder geen directie of polderbestuur. De zaken waren tot dan toe in handen van een bedijkingscommissie.
Op dringend verzoek van Gedeputeerde Staten kozen de ingelanden in hun vergadering van 2 november 1854 als dijkgraaf Pieter Lemsen, wethouder te Graauw, als gezworen Andries Bogaert, landbouwer, wonende te Graauw en als ontvanger-griffier Ludovicus van Waesberghe, winkelier te Hulst (inv.nr 3).
Op dringend verzoek van Gedeputeerde Staten kozen de ingelanden in hun vergadering van 2 november 1854 als dijkgraaf Pieter Lemsen, wethouder te Graauw, als gezworen Andries Bogaert, landbouwer, wonende te Graauw en als ontvanger-griffier Ludovicus van Waesberghe, winkelier te Hulst (inv.nr 3).
De zeer vruchtbare polder werd in januari 1906 door een grote ramp getroffen. Evenals bij verschillende andere polders in Zeeland brak als gevolg van een hevige storm en een abnormaal hoge waterstand de dijk door, met als gevolg, dat de hele polder onder water kwam te staan. Niet het minst door de grote voortvarendheid van de toenmalige dijkgraaf Jos Seydlitz uit Hulst, kon nog in hetzelfde jaar de dijk hersteld en de polder drooggemaakt worden.
In november 1930 deden storm en hoog water weer een aanslag op de polder. Doordat in genoemd jaar in 1929 de dijk verhoogd en versterkt was, bleef de schade beperkt (inv.nr 4).
In november 1930 deden storm en hoog water weer een aanslag op de polder. Doordat in genoemd jaar in 1929 de dijk verhoogd en versterkt was, bleef de schade beperkt (inv.nr 4).
Op 31 december 1964 kwam er een eind aan de zelfstandigheid van de Van Alsteinpolder en droeg het toenmalige bestuur bestaande uit dijkgraaf mr.W.E.M. Seydlitz (notaris te Hulst, gezworene) A.J.M. Verdurraen en A.F.M. van de Vijver (beiden landbouwers te Graauw) en ontvanger-griffier A.J.M. Rottier (administrateur te Sint-Jansteen) het beheer over de polder aan het op 1 januari 1965 opgerichte waterschap Hulster Ambacht te Hulst over (inv.nr 5).
laatste wijziging 25-05-2022
102 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 25-05-2022
102 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1851-1965
Andere namen:
Polder Van Alstein
Regio:
Oost Zeeuws-Vlaanderen
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1973
Titel publicatie:
T.T.A.B.M. van der Aalst en P.J. Brand, ‘Inventaris van het archief van de polder Van Alstein, 1851-1965’, in: Gebundelde inventarissen van de oude archieven van het Waterschap Hulster Ambacht 1609-1972 (Hulst : Waterschap Hulster Ambacht, 1979) 315-324
Inzage:
Studiezaal, in origineel
Raadpleegvestiging:
Terneuzen, Kennedylaan
Collectie:
Waterschap Scheldestromen
Categorie:
laatste wijziging 25-05-2022
102 beschreven archiefstukken
