Uw zoekacties: Waterschap Koegors c.a., (1631) 1685-1965

3726 Waterschap Koegors c.a., (1631) 1685-1965 ( Zeeuws Archief )

Hulp bij uw onderzoek.
De informatie in deze website is zeer divers en bedoeld voor mensen met een belangstelling voor historisch of genealogisch onderzoek.
Wij trachten de informatie zo eenvoudig mogelijk te houden, maar beseffen ook dat de aard van de informatie soms wel enige studie of historische inzicht vereist.

Zoeken en bladeren

  • Bladeren
    De meest eenvoudige manier van werken is het zoeken te starten zonder zoekterm. U kunt dan bladeren door alle aanwezige toegangen.
  • Eenvoudig zoeken
    Wilt u een specifieker resultaat dan adviseren wij u te starten met één zoekterm. Het resultaat dat u krijgt voldoet aan de zoekterm. U kunt het resultaat verder verkleinen door meerdere zoektermen op te geven.
  • Uitgebreid zoeken
    Kiest u voor uitgebreid zoeken dan kunt u afhankelijk van de situatie meerdere zoekvelden invullen, waarna het resultaat zal voldoen aan de specifieke zoekactie. In iedere veld kunnen meerdere zoektermen worden ingevuld.
  • Zoektermen combineren
    Zoektermen worden gecombineerd De zoekfunctie voegt automatisch "en" toe tussen de verschillende zoekmogelijkheden die worden gebruikt. Zo kunnen 'zoeken met alle woorden' en 'zoeken met één van de woorden' worden gecombineerd.
  • Booleaanse operatoren
    Normaal worden meerdere zoektermen altijd gecombineerd met AND. U kunt bij het zoeken in een zoekveld ook gebruik maken van de Booleaanse operatoren: NOT en OR. De zoekacties met NOT beperken het zoekresultaat, terwijl OR veel meer resultaten oplevert.
    OR wordt vooral geadviseerd bij een bekende variatie op de schrijfwijze, bijvoorbeeld:
    - Den Haag OR ’s-Gravenhage
    - Vereeniging OR Vereniging
  • Woordcombinatie
    Wilt u zoeken met een woordcombinatie in een vaste volgorde (bijv. Vereniging tot behoud van natuurmonumenten), zet deze woorden dan "tussen aanhalingstekens".

Verfijnen
In de meeste gevallen zal naast het zoekresultaat een mogelijkheid tot verfijnen worden aangeboden. Verfijnen kan bijvoorbeeld op materiaalsoort, maar in andere gevallen op plaats en straat. Dit is afhankelijk van het archiefmateriaal dat geselecteerd is.

Sorteren
De resultaten staan gesorteerd in een standaard sortering. Dit kan per toegang verschillend zijn. In de meeste gevallen kan voor een andere sortering worden gekozen.

Digitaliseren op verzoek
Zie http://www.zeeuwsarchief.nl/over-ons/tarieven

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
3726   Waterschap Koegors c.a., (1631) 1685-1965
Inleiding
Dit waterschap bestaat uit de Koegorspolder, de Nieuwe Zevenaarpolder en de Nieuwe Eglantierpolder.
Ligging : Gemeenten Axel en Terneuzen
Kadastrale grootte : totaal : 1092 ha.
Koegors en Nieuwe Zevenaar : 959.94.48 ha. Nieuw Eglantier : 132.78.79 ha.
Belastbare oppervlakte : 1068.95.34 ha.
Hoogteligging : Koegors en Nieuwe Zevenaar : 0,5 M.-N.A.P. tot 1,5 M. + N.A.P. Nieuw Eglantier : 1,0 M.-N.A.P. tot 1,4 M. + N.A.P. Bedijkt : Koegors en Nieuwe Zevenaar : 1648
: Nieuwe Eglantier : 1648.
De Magistraten van Axel en Terneuzen gaven op 2 augustus 1572 alle schorren gelegen in beide ambachten uit aan zeven "voorname en vermogende heren". De steden zouden echter het recht van jacht, visserij, vogelarij en het molenrecht behouden *  . In 1598 vond de eerste bedijking plaats op grond van een octrooi verleend door de Staten-Generaal in 1595. Op grond hiervan werd de Oude Zevenaarpolder bedijkt *  .
Op 1 november 1631 gaven de Staten-Generaal aan Samuel Duyn, burger uit Middelburg, opdracht te onderzoeken welke nog onbedijkte schorren, gelegen tussen Axel en Terneuzen, nog onbeheerd waren. De schorren waarvan de rechtmatige eigenaren niet meer te achterhalen waren zouden toekomen aan Duyn. Aan hem werd ook opgedragen de schorren te bedijken en als hij daarmee klaar zou zijn, dan zou hij jaarlijks aan de Staten-Generaal per morgen land twee schellingen Vlaams recognitie betalen *  . Pas in 1648 vond de bedijking plaats. De in juli 1586 geïnundeerde polder Nieuw Eglantier werd door de aanleg van een ringdijk meebedijkt. Dit werd gedaan om de kosten van de totale bedijking te verminderen *  .
De west- en zuidzijde van de polder werden meerdere malen zwaar aangetast door stormvloeden. De zeedijk was een beschermende buffer voor het land van Axel en Terneuzen. In 1705, 1714 en 1715 werd de dijk zwaar beschadigd door stormvloeden *  . In 1718 werd er een inlaag voor de zeedijk aangelegd om deze te beschermen *  . In een brief aan de Staten van Zeeland in 1719 beschreef het waterschapsbestuur de toestand van de zeedijk; herstel-kosten zouden op een bedrag van fl. 58.000,-- komen. Het waterschap vroeg om vrijstelling van de extra-ordinaire belasting *  . Vanaf 1751 was het waterschap gedurende lange tijd calamiteus *  .
In 1820 werd de zeedijk nog eens verhoogd "ter bevrijdinge van overstroo-mingem bij onstuimig weder en extra hooge vloeden" *  .
In de eerste decennia van de negentiende eeuw speelde een langdurige kwestie over het eigendomsrecht van de schorren gelegen ten zuiden van het waterschap in het Axelse Gat. Er was met de Domeinen en het Amortisatie Syndicaat verschil van mening over de Koegorsschorren. Het waterschapsbestuur was van mening dat de schorren aan het waterschap toekwamen, want in het octrooi van 1631 was aan Samuel Duyn opgedragen niet alleen de schorren van Koegors en Pereboom op eigendomsgerechtigden te onderzoeken, "als ook verscheidene andere daar omtrent of aanliggende schorren die t' zijne tijd zullen bedijkt worden". Die bedijking had echter nog steeds niet plaatsgevonden *  . Met de Compagnie Blémont te Gent was er verschil van mening over de Smitsschorren.
De Compagnie had deze schorren in 1820 van de polder Beoosten en Bewesten Blij gekocht en deze weer verpacht *  . Het meningsverschil met het waterschap betrof de scheiding van de eigendomsrechten *  . In 1826 werden de schorren in het Axelse Gat bedijkt. Dit was nodig voor de aanleg van het kanaal van Gent naar Terneuzen *  . Hierdoor werd ook een groot gedeelte van de zeedijk van het waterschap van de zee afgesneden *  . De penningmeester werd opgedragen ook de administratie bij te houden van de bedijkte schorren. Twee ingelanden werden belast met het beheer en toezicht over de "culture" van de schorren *  . Na de inrichting van de bedijkte schorren gingen de eigenaren zelf hun belangen in georga-niseerd verband behartigen *  . In 1846 verkochten de eigenaren hun bezit en vanaf 1850 vormde het Koegorsschorre samen met de Smitsschor-repolder en de Emmapolder het waterschap Smids- Koegorsschorre ca. *  . In de Koegors- en Nieuwe Zevenaarpolders ligt het zuidelijke deel van het industrieterrein van Terneuzen en het industrieterrein van Sluiskil.
De afwatering van de Koegors- en Nieuwe Zevenaarpolders vond plaats naar het Axelse Gat via een sluis ter hoogte van het huidige Sluiskil. De Nieuwe Eglantierpolder loosde via de Spuisluis op de Zaamslagpolder *  . In 1749 en 1828 werd de sluis van de Koegors- en Nieuwe Zevenaarpolders vernieuwd *  . Met de polders Buth en Sparks was er een suatiecontract voor de afwatering van deze polders *  . In 1826 werd de afwatering van de polders Zaamslag en Beoosten Blij Benoorden door de Koegors- en Nieuwe Zevenaarpolders gevoerd naar het kanaal van Gent naar Terneuzen. De polder zelf kon nu ook op het kanaal lozen *  . In 1827 ging de Nieuwe Eglantierpolder via een nieuwe verbindingsduiker in de Koegorspolder op het kanaal lozen *  . In 1844 ging het waterschap meedoen aan de afwatering via de Rijkswaterleidingen. Het gedeelte ten oosten van het kanaal sueerde via de Oostelijke Rijkswaterleiding; het gedeelte ten westen sueerde via de Westelijke Rijkswaterleiding *  .
De aard van het waterschap is vrij, niet-waterkerend. De 90 ha. grond, gelegen ten westen van het kanaal kwam in tegenstelling tot de rest van de polder in 1965 niet bij het Waterschap Axeler Ambacht, maar bij het Waterschap De Verenigde Braakmanpolders.
Het archief van het waterschap is als redelijk compleet te beschouwen. Er is één oude archief inventaris *  .
Voor de inventarisatie besloeg het archief een lengte van 3,9 M. Na inventarisatie en selectie tot vernietiging bleef er 2,3 M. over.
laatste wijziging 26-05-2018
182 beschreven archiefstukken

Kenmerken

Datering:
(1631) 1685-1965
Andere namen:
Koegorspolder / Polder Koegors, Nieuwe Zevenaarpolder /Polder Nieuwe Zevenaar, Nieuwe Eglantierpolder / Polder Nieuwe Eglantier
Regio:
Midden Zeeuws-Vlaanderen
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1989
Titel publicatie:
L.M. Hollestelle, ‘Inventaris van het archief van de Waterschap Koegors c.a., (1631) 1685-1965’, in: Gebundelde inventarissen van de archieven van de polders en waterschappen van het voormalige Waterschap Axeler Ambacht, 1595-1965 (Terneuzen : Waterschap De Drie Ambachten, 1989) 171-190
Inzage:
Waterschap Scheldestromen, kantoor Terneuzen (op afspraak)
Raadpleegvestiging:
Terneuzen, Kennedylaan
Collectie:
Waterschap Scheldestromen
Categorie:
laatste wijziging 26-05-2018
182 beschreven archiefstukken