3233 Sophiapolder, 1774-1895 (1925) ( Zeeuws Archief )
3233
Sophiapolder, 1774-1895 (1925)
Inleiding
Op 13 januari 1774 werd door de Staten van Zeeland octrooi verleend aan de ambachtsheren van Geersdijk en Wissenkerke om 233 gemeten (ca. 98 ha) schorren te bedijken. Na aftrek van de kreken en wegen zou volgens gissing 220 schotbaar land overblijven. In 1775 werd de polder bedijkt.
De suatie geschiedde via de Thoorn-, Geersdijk- en Willempolder. De polder was bij het in 1868 opgerichte waterschap voor de uitwatering van de polder Willem c.a. in Noord-Beveland aangesloten.
De suatie geschiedde via de Thoorn-, Geersdijk- en Willempolder. De polder was bij het in 1868 opgerichte waterschap voor de uitwatering van de polder Willem c.a. in Noord-Beveland aangesloten.
Op 23 januari 1878 richtte het bestuur zich tot de Provinciale Staten van Zeeland om de polder calamiteus te doen verklaren. De financiële middelen van de polder waren ontoereikend om in de stijgende uitgaven in verband met de steeds sterker wordende afneming van de vooroever, te kunnen voorzien. Dit verzoek werd echter van de hand gewezen, omdat het algemeen belang er niet voldoende bij betrokken was en er door de polder niet tijdig genoeg oeververdedigingswerken waren aangelegd.
Herhaalde malen werd een dergelijk verzoek gedaan waaronder één ondertekend door 271 inwoners van Noord-Beveland (10 oktober 1888), maar steeds zonder resultaat.
In 1880 werd in de noordoosthoek van de polder een inlaagdijk gelegd bij de Nol van Ouwelek, die reeds na de storm van 29 oktober 1882 als zeedijk dienst moest doen. De toestand van de polder werd steeds kritiker door verschillende oeverafschuivingen en het einde was spoedig te zien. De stormvloed van 22/23 december 1894 kenmerkte zich door een buitengewoon hoge waterstand en richtte op vele plaatsen in Zeeland belangrijke schade aan. Zo werden ook in de zeedijk van deze polder, die toen nog maar 71 ha groot was, meerdere gaten geslagen.
De polder inundeerde en werd opgegeven.
In 1880 werd in de noordoosthoek van de polder een inlaagdijk gelegd bij de Nol van Ouwelek, die reeds na de storm van 29 oktober 1882 als zeedijk dienst moest doen. De toestand van de polder werd steeds kritiker door verschillende oeverafschuivingen en het einde was spoedig te zien. De stormvloed van 22/23 december 1894 kenmerkte zich door een buitengewoon hoge waterstand en richtte op vele plaatsen in Zeeland belangrijke schade aan. Zo werden ook in de zeedijk van deze polder, die toen nog maar 71 ha groot was, meerdere gaten geslagen.
De polder inundeerde en werd opgegeven.
Gedeputeerde Staten deelden op 26 april 1895 aan het bestuur mede:
"Nu het Algemeen reglement voor de polders of waterschappen niet voorziet in de wijze van beheer van geinundeerde polders, is Uw college, sedert het inlopen van den Sophiapolder, van rechtswege als bestuur van dien polder ontbonden en kunnen de bij het reglement aan de besturen toegekende bevoegdheden niet meer door U uitgeoefend worden.
Het is nietemin voor de afdoening der lopende zaken wenschelijk dat Uw college alsnog eene rekening en verantwoording op de bij het reglement voorgeschreven wijze aflegge".
"Nu het Algemeen reglement voor de polders of waterschappen niet voorziet in de wijze van beheer van geinundeerde polders, is Uw college, sedert het inlopen van den Sophiapolder, van rechtswege als bestuur van dien polder ontbonden en kunnen de bij het reglement aan de besturen toegekende bevoegdheden niet meer door U uitgeoefend worden.
Het is nietemin voor de afdoening der lopende zaken wenschelijk dat Uw college alsnog eene rekening en verantwoording op de bij het reglement voorgeschreven wijze aflegge".
Op 18 januari 1895 hadden Gedeputeerde Staten geschreven, dat het wenselijk was het archief van de polder ter provinciale griffie te doen overbrengen, om het aldaar te bewaren. Aan dit verzoek is geen gevolg gegeven. Een gedeelte van het archief werd op de zolder van het gemeentehuis van Wissenkerke gevonden. Begin november 1958 werd dit gedeelte door de gemeente-ontvanger aan het rijksarchief in Zeeland overgedragen en daar door J. de Kuijper geïnventariseerd.
In maart 1970 werd dit gedeelte aan het waterschap Noord-Beveland overgedragen en verenigd met het gedeelte van het archief van de Sophiapolder dat zich bij het waterschap bevond.
Voor de Nol van Ouwelek, die door de Sophia- en Thoornpolder onderhouden werd, zie de inventaris van het archief van de Thoornpolder.
In maart 1970 werd dit gedeelte aan het waterschap Noord-Beveland overgedragen en verenigd met het gedeelte van het archief van de Sophiapolder dat zich bij het waterschap bevond.
Voor de Nol van Ouwelek, die door de Sophia- en Thoornpolder onderhouden werd, zie de inventaris van het archief van de Thoornpolder.
laatste wijziging 11-11-2021
38 beschreven archiefstukken
Inventaris
3. Kaarten en technische tekeningen
K-8 Dwarsprofiel van het ontwerp van de buitenberm, 1878. 1 blad.
Schaal niet opgegeven, 33 x 20 cm, tekening.
Zie inv. nr. 17
Schaal niet opgegeven, 33 x 20 cm, tekening.
Zie inv. nr. 17
3233 Sophiapolder, 1774-1895 (1925)
Inventaris
3. Kaarten en technische tekeningen
K-8
Dwarsprofiel van het ontwerp van de buitenberm, 1878. 1 blad.
Schaal niet opgegeven, 33 x 20 cm, tekening.
Zie inv. nr. 17
Schaal niet opgegeven, 33 x 20 cm, tekening.
Zie inv. nr. 17
Beschrijving:
Dwarsprofiel van het ontwerp van de buitenberm, 1878. 1 blad.
Schaal niet opgegeven, 33 x 20 cm, tekening.
Zie inv. nr. 17
Schaal niet opgegeven, 33 x 20 cm, tekening.
Zie inv. nr. 17
Bronvermelding:
Zeeuws Archief, Sophiapolder, nr K-8
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Organisatie: Zeeuws Archief
laatste wijziging 12-07-2017
laatste wijziging 11-11-2021
38 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
1774-1895 (1925)
Andere namen:
Polder Sophia
Regio:
Noord-Beveland
Opheffing:
31-12-1958, opgegaan in Waterschap Noord-Beveland (toegang 3101)
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1970
Titel publicatie:
J.P.B. Zuurdeeg, Gebundelde inventarissen van de oude archieven van het Waterschap Noord-Beveland. Deel I: Polders en waterschappen (z.p. 1970) 262-270
Inzage:
Studiezaal, in origineel
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Waterschap Scheldestromen
Categorie:
laatste wijziging 11-11-2021
38 beschreven archiefstukken