3125 Waterschap 's-Gravenpolder, 1809-1958 (1962) ( Zeeuws Archief )
3125
Waterschap 's-Gravenpolder, 1809-1958 (1962)
Inleiding
Dit waterschap, groot 322.06.81 ha met 319.27.92 ha belastbare oppervlakte omvat behalve de polder van die naam, die 260 ha groot is, nog de Heer Geertsen het Korenpoldertje * . De hoofdpolder is ontstaan tussen de jaren 1317-1340 door de bedijking van enige schorren, gelegen tegen de dijk van De Breede watering bij de grensscheiding der heerlijkheden van 's-Heer Abtskerke en Kloetinge * . Dit is ook de plaats waar men vermoedt dat het oude Fortrapa of Voirtrappe gelegen was, waarvan in de giftbrief der landen, behorend tot het bezit van de kerk van Egmond, welke op 15 juni 922 aan graaf Dirk I geschonken werden, sprake is. Het gebied van de graaf werd daarbij aangewezen zich uit te strekken tot "Fortrapa et Kinhem" * . Uit de posten der grafelijkheidsrekeningen is het mogelijk de gang der bedijking van het land van 's-Gravenpolder nauwkeurig na te gaan. In 1317 wordt verteld dat het "Nieweland van Vortrap" bezaaid geweest is en de pacht wordt aan de graaf verantwoorde In 1325 stelt de graaf pachtvoorwaarden vast voor "denghenen, die gedyct hebben ant niwe lant, dat nu bedyct es an onser polre van Vortrappe". Het nieuwe land van 1317, aangeduid als "de polre van Voirtrappe", wordt in de rekening van 1330/31 reeds genoemd de "oude polre van Voirtrappe", terwijl het tegen 1325 aangewonnen land de "niewe polre van Vortrappe" heet. De oude polder is volgens de rekening van 1331/32 groot 644 1/2 gemet (= ca. 252,9 ha), de nieuwe nog maar 134 gemet "die mijn heren te graven sijn". Tussen 1330 en 1332 worden nog twee andere stukken drooggelegd.
Weldra kregen de polders een eigen kerk: in 1395 komt in de kerklijsten der Utrechtse Domfabriek geregeld een kerk van Voertrappe voor, sedert 1489 als die van "Voertrappe alias 's-Gravenpolre", welke laatste naam gebleven is * . Het bleef een grafelijke bezitting tot 1430 in welk jaar vrouw Jacoba deze heerlijkheid aan haar hofmeester Willem de Bije schonk * . Vóór 1833 loosde het waterschap zijn opperwater op de sluis van ter Lucht aan de noordzijde van het waterschap De Breede Watering bewesten Yerseke. Door de dichtslibbing der suatiekil werd deze sluis echter onbruikbaar en berichtte het bestuur van De Breede watering in 1831 aan het dijkbestuur van 's-Gravenpolder, dat het moest uitzien naar een andere suatiemogelijkheid * . In het
jaar 1833 werd met de waterschappen Ooster- en Middel-Zwake een suatiecontract gesloten op grond waarvan het waterschap 's-Gravenpolder zijn opperwater met dat van de beide Zwake's door de zeesluis van de Boonepolder kon lozen op de Westerschelde. Dit bracht echter wel de verplichting mee om naar evenredigheid van schotbare oppervlakte tezamen met de beide Zwake's bij te dragen in de kosten van het onderhoud van de gemeenschappelijke suatiewerken, waaronder de zeesluis in de Boonepolder, en in de kosten van het onderhoud van de zeedijk en de oeververdediging van laatstgenoemde polder * . De reeks ingekomen stukken, welke in 1809 oen aanvang neemt, is vanaf 1 juni 1941 geordend volgens dienstjaar, reden waarom vanaf dat tijdstip in de inventaris ook andere tot een serie behorende bescheiden, zoals rekeningen, afzonderlijk volgens dienstjaar geordend zijn.
jaar 1833 werd met de waterschappen Ooster- en Middel-Zwake een suatiecontract gesloten op grond waarvan het waterschap 's-Gravenpolder zijn opperwater met dat van de beide Zwake's door de zeesluis van de Boonepolder kon lozen op de Westerschelde. Dit bracht echter wel de verplichting mee om naar evenredigheid van schotbare oppervlakte tezamen met de beide Zwake's bij te dragen in de kosten van het onderhoud van de gemeenschappelijke suatiewerken, waaronder de zeesluis in de Boonepolder, en in de kosten van het onderhoud van de zeedijk en de oeververdediging van laatstgenoemde polder * . De reeks ingekomen stukken, welke in 1809 oen aanvang neemt, is vanaf 1 juni 1941 geordend volgens dienstjaar, reden waarom vanaf dat tijdstip in de inventaris ook andere tot een serie behorende bescheiden, zoals rekeningen, afzonderlijk volgens dienstjaar geordend zijn.
Het oudste gedeelte van het archief - vanaf 1648 - bevindt zich in het oudarchief der gemeente 's-Gravenpolder. Zie hiervoor de bijlage bij de hiernavolgende inventaris.
laatste wijziging 15-07-2023
162 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 19 bestanden
Inventaris
4. Geldmiddelen
3125 Waterschap 's-Gravenpolder, 1809-1958 (1962)
Inventaris
4.
Geldmiddelen
laatste wijziging 15-07-2023
162 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 19 bestanden
Kaartenlijst
laatste wijziging 15-07-2023
162 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 19 bestanden
Kenmerken
Datering:
1809-1958 (1962)
Andere namen:
Polder 's-Gravenpolder, 's-Gravenpolder
Regio:
Zuid-Beveland
Opheffing:
31-12-1958, opgegaan in Waterschap De Brede Watering van Zuid-Beveland (toegang 3100)
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1963
Titel publicatie:
W.L.A. Roessingh, Inventaris van het archief van het waterschap 's-Gravenpolder 1809-1958 (1962) ([Goes 1963?])
Inzage:
Studiezaal, in origineel
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Waterschap Scheldestromen
Categorie:
laatste wijziging 15-07-2023
162 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 19 bestanden