Uw zoekacties: Godshuizen Middelburg 1811-1948, 1811-1948 (1958)

24.3 Godshuizen Middelburg 1811-1948, 1811-1948 (1958) ( Zeeuws Archief )

Hulp bij uw onderzoek.
De informatie in deze website is zeer divers en bedoeld voor mensen met een belangstelling voor historisch of genealogisch onderzoek.
Wij trachten de informatie zo eenvoudig mogelijk te houden, maar beseffen ook dat de aard van de informatie soms wel enige studie of historische inzicht vereist.

Zoeken en bladeren

  • Bladeren
    De meest eenvoudige manier van werken is het zoeken te starten zonder zoekterm. U kunt dan bladeren door alle aanwezige toegangen.
  • Eenvoudig zoeken
    Wilt u een specifieker resultaat dan adviseren wij u te starten met één zoekterm. Het resultaat dat u krijgt voldoet aan de zoekterm. U kunt het resultaat verder verkleinen door meerdere zoektermen op te geven.
  • Uitgebreid zoeken
    Kiest u voor uitgebreid zoeken dan kunt u afhankelijk van de situatie meerdere zoekvelden invullen, waarna het resultaat zal voldoen aan de specifieke zoekactie. In iedere veld kunnen meerdere zoektermen worden ingevuld.
  • Zoektermen combineren
    Zoektermen worden gecombineerd De zoekfunctie voegt automatisch "en" toe tussen de verschillende zoekmogelijkheden die worden gebruikt. Zo kunnen 'zoeken met alle woorden' en 'zoeken met één van de woorden' worden gecombineerd.
  • Booleaanse operatoren
    Normaal worden meerdere zoektermen altijd gecombineerd met AND. U kunt bij het zoeken in een zoekveld ook gebruik maken van de Booleaanse operatoren: NOT en OR. De zoekacties met NOT beperken het zoekresultaat, terwijl OR veel meer resultaten oplevert.
    OR wordt vooral geadviseerd bij een bekende variatie op de schrijfwijze, bijvoorbeeld:
    - Den Haag OR ’s-Gravenhage
    - Vereeniging OR Vereniging
  • Woordcombinatie
    Wilt u zoeken met een woordcombinatie in een vaste volgorde (bijv. Vereniging tot behoud van natuurmonumenten), zet deze woorden dan "tussen aanhalingstekens".

Verfijnen
In de meeste gevallen zal naast het zoekresultaat een mogelijkheid tot verfijnen worden aangeboden. Verfijnen kan bijvoorbeeld op materiaalsoort, maar in andere gevallen op plaats en straat. Dit is afhankelijk van het archiefmateriaal dat geselecteerd is.

Sorteren
De resultaten staan gesorteerd in een standaard sortering. Dit kan per toegang verschillend zijn. In de meeste gevallen kan voor een andere sortering worden gekozen.

Digitaliseren op verzoek
Zie http://www.zeeuwsarchief.nl/over-ons/tarieven

beacon
 
 
Inleiding
1. Organisatie
2. Doelstelling
3. Gebouwen
4. Directies
5. Lotgevallen van het archief
24.3 Godshuizen Middelburg 1811-1948, 1811-1948 (1958)
Inleiding
5.
Lotgevallen van het archief
Organisatie: Zeeuws Archief
Het archief van de Godshuizen bevond zich tot 1866 in het oude Gasthuis aan de Lange Delft te Middelburg, gelegen naast de voormalige Gasthuiskerk, nu gebruikt door de Christelijke Gereformeerde Kerk. De overwelfde bewaarplaats, een klein kamertje genaamd 'de Hel', was afgesloten met een ijzeren deur en als tamelijk veilig te betitelen. De toegankelijkheid van zowel het nieuwe als het oude archief liet echter veel te wensen over. Daarom gaf het bestuur in 1827 de amanuensis (secretaris-penningmeester) opdracht om een algemene inventaris van het archief aan te leggen, 'bij den dag bij te houden'. *  Bovendien diende toen een register op de notulen samengesteld te worden. In november van genoemd jaar verzochten Burgemeester en Wethouders, in opdracht van de gouverneur van Zeeland, een proces-verbaal op te maken van de toestand van de oude archieven van de oude Godshuizen. *  In dit proces-verbaal gaf de amanuensis in een aparte inventaris tevens een opsomming van het in het Gasthuis aanwezige archief van ná 1811. * 
Deze inventaris werd later bijgewerkt tot 1839 in verband met de overdracht van de stukken van de scheidende amanuensis aan zijn opvolger. Nog latere aanvullingen tot ca. 1859 op het nieuwe archief werden beschreven in een nieuwe inventaris. *  In verband met de naderende sloop van het Gasthuisgebouw in de Lange Delft werd in 1864 een nieuwe ruimte voor de bewaring van het archief gebouwd in het Burgerweeshuis aan het Molenwater. In mei 1903, voor de afronding van de inventarisatie van de oude archieven vroeg het bestuur aan de inventarisator, C. de Waard, werkzaam op het rijksarchief, een globale beschrijving te maken van de archieven na 1812. De Waard voltooide deze manuscriptinventaris in hetzelfde jaar. In deze toegang werden tevens archieven opgenomen van opgeheven armeninrichtingen, te weten:
a. het Fabriekshuis, periode 1781-1825;
b. het Werkhuis, periode 1817-1825;
c. Armeninrichtingen en armenscholen, periode 1825-1852.
De functies van de Commissie van bestuur over de armeninrichtingen en armenscholen, die 1825 het bestuur verkreeg over het Fabrieks- en Werkhuis, gingen namelijk in 1853 over op het college van regenten over de Godshuizen.
In de vergadering van 23 oktober 1923 werd de archivaris van de Godshuizen verzocht aan te vangen met de inventarisatie van het archief na 1812. Het archief werd een jaar later overgebracht naar één van de bovenlokalen van het Burgerweeshuis, omdat de toenmalige kamer achter het kantoor van de secretaris-penningmeester niet meer voldeed. Eveneens in 1924 werden archiefstukken van het voormalige Oude Mannen- en Vrouwenhuis (ontruimd in 1809), dat nooit onder het bestuur der Godshuizen had gestaan, geruild met archiefstukken van het Armziekenhuis (het latere Oude Mannen- en Vrouwenhuis), die zich bevonden in het archief van de gemeente Middelburg. In 1926 volgde de overdracht van archiefstukken van de Commission de Bienfaisance, het College van regenten over de Algemene Armen, de hierboven genoemde armeninrichtingen en de Commissie belast met de liquidatie der armenschulden aan het gemeentearchief van Middelburg. Deze stukken werden op advies van de archivaris der Godshuizen op grond van het bestemmingsbeginsel *  verenigd met de op het gemeentearchief reeds aanwezige stukken van dezelfde instellingen *  en gingen allemaal verloren bij het bombardement van Middelburg op 17 mei 1940.
In verband met de sluiting van het Burgerweeshuis werd het kantoor van de Godshuizen in oktober 1929 overgebracht naar het Gasthuis en begon voor het archief een lange weg van verschillende verhuizingen. Door ruimtegebrek kon slechts een gedeelte van het nieuwe archief geplaatst worden in het Gasthuis. De rest en het omvangrijke oud archief moesten tijdelijk elders ondergebracht worden. In het Rijksarchief in Zeeland te Middelburg bleek nog opslagruimte beschikbaar. Daar het rijksarchief een jaar later dringend deze ruimte nodig had voor andere doeleinden moest het archief verhuizen naar een andere lokatie, die werd gevonden in de regentenkamer van het Oude Mannen- en Vrouwenhuis. Een gedeelte van het archief bevond zich echter nog steeds op de zolder van het Gasthuis: vermoedelijk de archieven van de subdirecties van het Gasthuis, Zieken- en Simpelhuis en Weeshuis en het gedeelte van het archief van het centraal bestuur betreffende het (Burger-) weeshuis. * 
Aan deze verspreide bewaring kwam in 1931 een eind toen de kelder onder de neurologische afdeling van het Gasthuis na een aantal kleine aanpassingen geschikt werd bevonden als archiefbewaarplaats. Een verhuizing van het archief was weer noodzakelijk in 1936 toen het Gasthuis ingrijpend werd verbouwd. Voor de tweede maal stelde het Rijksarchief in Zeeland een van zijn lokalen beschikbaar. Het archief werd weer teruggebracht naar zijn oude bewaarplaats in het Gasthuis in 1939. Deze kelder moest in 1944 bij de inundatie van Walcheren worden ontruimd. Van waterschade aan het archief werd geen melding gemaakt in het jaarverslag van de Godshuizen van dat jaar. De eerste plannen tot inbewaargeving van het archief der Godshuizen aan het Rijksarchief in Zeeland dateren uit 1961. Toch zou het nog enige jaren duren voordat de archieven werkelijk overgebracht waren. In 1962 achtte de toenmalige rijksarchivaris P. Scherft het namelijk bij nader inzien verstandiger om de inbewaargeving uit te stellen in verband met 'het toenemen van de internationale spanning '. *  Scherft achtte het toenmalige archiefdepot niet brandveilig genoeg en onvoldoende beschermd tegen oorlogshandelingen. Bovendien was er in dat jaar een nijpend personeelsgebrek. De overeenkomst van inbewaargeving werd daarom pas gesloten na het gereedkomen van de nieuwbouw van het rijksarchief in 1966 en gold voor een periode van twintig jaar. Inmiddels is deze periode verlengd.
Aanvullingen op het archief werden ontvangen in 1979, 1981, 1985, 1987 en 1989. De totale lengte van het archief ná 1811 bedraagt nu 67,45 meter. Het gedeelte daterend van de periode na 1948 is beschreven in een afzonderlijke plaatsingslijst.
6. Verantwoording van de inventarisatie
7. Aanwijzingen voor de onderzoeker
8. Geraadpleegde literatuur
9. Bijlage: Naamlijsten van de presidenten/voorzitters, secretaris-penningmeesters, apothekers en directies van de gestichten, 1811-1948

Kenmerken

Datering:
1811-1948 (1958)
Andere namen:
Bestuur der Godshuizen te Middelburg, Commission des Hospices, College van Regenten over de Godshuizen, Armweeshuis, Gasthuis, Zieken- en Simpelhuis, Burgerweeshuis
Vestigingsplaats:
Middelburg
Omvang:
70 meter
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1990
Titel publicatie:
A.F. Franken, Archieven van de Commission des Hospices 1811-1815 en van de Godshuizen te Middelburg 1815-1948 (1958). Inventarisreeks Rijksarchief in Zeeland 9 (Middelburg 1990)
Inzage:
Studiezaal, in origineel
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Rijksarchief in Zeeland