Uw zoekacties: Tentoonstelling Zeeland en België, 29 oktober 2005

202.90 Tentoonstelling Zeeland en België, 29 oktober 2005 ( Zeeuws Archief )

Hulp bij uw onderzoek.
De informatie in deze website is zeer divers en bedoeld voor mensen met een belangstelling voor historisch of genealogisch onderzoek.
Wij trachten de informatie zo eenvoudig mogelijk te houden, maar beseffen ook dat de aard van de informatie soms wel enige studie of historische inzicht vereist.

Zoeken en bladeren

  • Bladeren
    De meest eenvoudige manier van werken is het zoeken te starten zonder zoekterm. U kunt dan bladeren door alle aanwezige toegangen.
  • Eenvoudig zoeken
    Wilt u een specifieker resultaat dan adviseren wij u te starten met één zoekterm. Het resultaat dat u krijgt voldoet aan de zoekterm. U kunt het resultaat verder verkleinen door meerdere zoektermen op te geven.
  • Uitgebreid zoeken
    Kiest u voor uitgebreid zoeken dan kunt u afhankelijk van de situatie meerdere zoekvelden invullen, waarna het resultaat zal voldoen aan de specifieke zoekactie. In iedere veld kunnen meerdere zoektermen worden ingevuld.
  • Zoektermen combineren
    Zoektermen worden gecombineerd De zoekfunctie voegt automatisch "en" toe tussen de verschillende zoekmogelijkheden die worden gebruikt. Zo kunnen 'zoeken met alle woorden' en 'zoeken met één van de woorden' worden gecombineerd.
  • Booleaanse operatoren
    Normaal worden meerdere zoektermen altijd gecombineerd met AND. U kunt bij het zoeken in een zoekveld ook gebruik maken van de Booleaanse operatoren: NOT en OR. De zoekacties met NOT beperken het zoekresultaat, terwijl OR veel meer resultaten oplevert.
    OR wordt vooral geadviseerd bij een bekende variatie op de schrijfwijze, bijvoorbeeld:
    - Den Haag OR ’s-Gravenhage
    - Vereeniging OR Vereniging
  • Woordcombinatie
    Wilt u zoeken met een woordcombinatie in een vaste volgorde (bijv. Vereniging tot behoud van natuurmonumenten), zet deze woorden dan "tussen aanhalingstekens".

Verfijnen
In de meeste gevallen zal naast het zoekresultaat een mogelijkheid tot verfijnen worden aangeboden. Verfijnen kan bijvoorbeeld op materiaalsoort, maar in andere gevallen op plaats en straat. Dit is afhankelijk van het archiefmateriaal dat geselecteerd is.

Sorteren
De resultaten staan gesorteerd in een standaard sortering. Dit kan per toegang verschillend zijn. In de meeste gevallen kan voor een andere sortering worden gekozen.

Digitaliseren op verzoek
Zie http://www.zeeuwsarchief.nl/over-ons/tarieven

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
202.90   Tentoonstelling Zeeland en België, 29 oktober 2005
Toelichting
Zeeuwse bronnen over België, 175 jaar geleden
175 jaar geleden werd op 4 oktober de Belgische onafhankelijkheid uitgeroepen. De maand daarvoor was het zuidelijke deel van de Nederlanden in opstand gekomen tegen koning Willem I. Toen het leger en de politie de orde niet meer konden handhaven, greep de koning in en in de Staatscourant verscheen de oproep 'Te Wapen!'. Voor wie historisch onderzoek of stamboomonderzoek wil doen naar deze tijd heeft het Zeeuws Archief een aantal uitstekende bronnen.
Na de oproep van de koning meldden zich in Middelburg veel vrijwilligers aan voor de Mobiele Schutterij. Dit was een afdeling van de gewone schutterij die speciaal was opgericht om het leger bij de onlusten bij te staan. Alle leden van de Zeeuwse Mobiele Schutterij zijn - met vermelding van hun functie - terug te vinden in het personenzoeksysteem Zeeuwen Gezocht van het Zeeuws Archief. Wie vervolgens in de studiezaal de controle- en administratieboeken van het archief Zeeuwse Mobiele Schutterij (1830-1839) opvraagt, kan de geboortedatum en -plaats vinden, de namen van de ouders, de laatste woonplaats en vaak ook een signalement. Daarnaast zijn er gegevens over de 'bewegingen' van de militairen: data van aankomst, verlof, overplaatsing, groot verlof, enzovoorts.
-
Erfgoedstuk
De opstand speelde zich niet alleen in de zuidelijke Nederlanden zelf af. Half oktober trokken gewapende benden plunderend Zeeuws-Vlaanderen binnen. Het leger werd in paraatheid gebracht, het Zeeuwse hoofdkwartier werd in Middelburg gevestigd. Compagnieën van de schutterij vertrokken naar het zuiden, oorlogsschepen voeren richting Antwerpen. Langs de kust werden wachthuizen ingericht, forten werden bewapend en veerdiensten nauwlettend in het oog gehouden. Over het leger en de verdediging van de kust is veel te vinden in de archieven Eerstaanwezend Ingenieur (EAI) Vlissingen, inv.nrs 415-440, 2784, 2785 en het archief Opperbevelhebber Vesting Vlissingen, inv.nrs 9-53. Ook de Middelburgsche Courant, van augustus 1830 tot en met maart 1833 is een goede informatiebron.
In westelijk Zeeuws-Vlaanderen werd in 1830 en 1831 strijd gevoerd tussen het Nederlandse leger en Belgische aanvallers. Luitenant-kolonel J. Ledel voerde het commando. Zijn naam is nog terug te vinden in het Ledeltheater in Oostburg. Een belangrijke rol was weggelegd voor het fort Frederik Hendrik in Breskens, waar drie- tot vierhonderd militairen waren gelegerd. Meer hierover is te vinden in de Archieven Commandant troepen 4e en 5e district Zeeland.
De Schoondijkse notaris Abraham de Smidt beleefde de gebeurtenissen van dichtbij en schreef er naderhand een verslag over. Het werd honderd jaar later uitgegeven door J. de Hullu onder de titel Kort verhaal van de krijgsbedrijven in westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen in de jaren 1830 en 1831 (Middelburg 1936). Daarin beschrijft De Smidt bijvoorbeeld de bezetting van IJzendijke en de strijd om Aardenburg. Voor de Belgen had hij geen goed woord over: 'Het ondankbaarste volk der aarde', 'een verbasterd menschenras, wuft, wispelturig, slaafsch'.
Koning Willem I slaagde er niet om de Belgische opstand te onderdrukken. Op 21 juli 1831 werd Leopold I tot koning van het onafhankelijke België gekroond. Een laatste poging van Willem I tot militair ingrijpen, de Tiendaagse Veldtocht (2-12 augustus 1831), leidde ook niet tot hereniging. Op 19 april 1839 erkende Nederland eindelijk officieel zijn zuiderbuur.
laatste wijziging 23-05-2023
21 beschreven archiefstukken
19 gedigitaliseerd
totaal 19 bestanden
Catalogus
1. 1304: Het beleg van Zierikzee door de Vlamingen
2. 1583: De Leo Belgicus
3. 1585: Val van Antwerpen
202.90 Tentoonstelling Zeeland en België, 29 oktober 2005
Catalogus
3.
1585: Val van Antwerpen
Organisatie: Zeeuws Archief
laatste wijziging 30-05-2016
Antwerpen was in de zestiende eeuw uitgegroeid tot de belangrijkste handelsstad van Europa. Deze periode van glorie en rijkdom zou echter van korte duur blijken. In de strijd tegen de Spanjaarden vormde Antwerpen het belangrijkste calvinistische bolwerk van de zuidelijke Nederlanden en liep daardoor groot gevaar.
De stad was sterk verdedigd. Een rechtstreekse aanval door de Spanjaarden was dan ook geen optie. De hertog van Parma besloot Antwerpen op een andere manier ten val te brengen; door de bewoners uit te hongeren. Via de landzijde konden de Spaanse troepen de stad goed blokkeren, maar de Schelde vormde een probleem, omdat de rivier als vluchtweg naar Zeeland zou kunnen dienen.
Hoewel de strijd zich voornamelijk afspeelde in het noordelijk deel van Antwerpen, langs de Schelde en in de onder water gezette polders, wilde de hertog van Parma de Schelde toch afsluiten, om de bevoorrading door de Zeeuwse en Hollandse vloot een halt toe te roepen. Hij besloot een schipbrug over de rivier te bouwen, die hij vervolgens sterk bewapende. Zo werd Antwerpen aan het einde van 1584 van de buitenwereld afgesloten.
Om capitulatie te voorkomen, probeerden de Antwerpenaren met schepen vol explosieven de brug op te blazen. De steun die de Hollanders daarbij hadden toegezegd bleef echter uit (ze kwamen niet opdagen), waardoor de aanval strandde. Na een mislukte poging om een belangrijke dijk in te nemen, capituleerde Antwerpen op 17 augustus 1585.
De Val van Antwerpen veroorzaakte een uittocht naar de noordelijke Nederlanden, waarbij meer dan de helft van de Antwerpenaren de stad verliet. Eén van hen was Mr. Jan van den Warck. Hij bekleedde op het moment van de capitulatie de functie van pensionaris (stadsadvocaat) van Antwerpen. Voorafgaand aan deze betrekking was Van den Warck onder andere actief geweest als pensionaris van Middelburg. In deze hoedanigheid werd hij tussen 1577 en 1579 door de Staten van Zeeland en Holland afgevaardigd naar de Staten-Generaal. Kort na zijn terugkeer in Middelburg kreeg hij een door de Prins van Oranje ondersteund verzoek om pensionaris van Antwerpen te worden.
Met de Val van Antwerpen was de functie van pensionaris vervallen. Van den Warck keerde terug naar Holland en kreeg al snel het verzoek om pensionaris van Amsterdam te worden. Tot zijn overlijden in 1615 bekleedde hij nog tal van andere hoge ambten in onder meer de Staten. De grote hoeveelheid 'stucken ende papieren' die hij tijdens zijn leven had opgebouwd, liet hij na aan het 'landt van Zeelant'.
4 Brieven in geheimschrift, gesmokkeld uit Antwerpen, 1585
4. 1664: Akkoord over de grens tussen Staats- en Spaans-Vlaanderen
5. 1702: Hulst bevrijd van de Fransen
6. 1785: Kapers in dienst van Zeeland
7. 1830: België onafhankelijk
8. Tweede helft 19e eeuw: Verbetering Kanaal van Gent naar Terneuzen
9. Eind 19e eeuw: Grensoverschrijdend kusttoerisme
10. 1914: Belgische vluchtelingen
laatste wijziging 23-05-2023
21 beschreven archiefstukken
19 gedigitaliseerd
totaal 19 bestanden

Kenmerken

Datering:
29 oktober 2005
Toegankelijk:
Tentoonstellingscatalogus
Jaar bewerking:
2005
Opmerking:
De documenten die in deze tentoonstellingscatalogus worden beschreven kunnen niet via deze catalogus worden aangevraagd. Ze bevinden zich in andere archieven en verzamelingen, soms zelfs buiten het Zeeuws Archief. Ze moeten via de nummers uit de betreffende inventarissen van die archieven en verzamelingen worden aangevraagd of bij de andere instellingen ter inzage worden gevraagd. Meer informatie hierover is bij iedere beschrijving van een document te vinden in het detailscherm.
Beschrijving:
Catalogus van de eendags-tentoonstelling Zeeland en België in het Zeeuws Archief op 29 oktober 2005
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Rijksarchief in Zeeland
Categorie:
laatste wijziging 23-05-2023
21 beschreven archiefstukken
19 gedigitaliseerd
totaal 19 bestanden