202.67 Tentoonstelling Brouwershaven 500 jaar stad, 5 augustus - 2 september 1977 ( Zeeuws Archief )
202.67
Tentoonstelling Brouwershaven 500 jaar stad, 5 augustus - 2 september 1977
Inleiding
laatste wijziging 23-05-2023
180 beschreven archiefstukken
Catalogus
3. Het zakkendragersgilde
202.67 Tentoonstelling Brouwershaven 500 jaar stad, 5 augustus - 2 september 1977
Catalogus
3.
Het zakkendragersgilde
In de Middeleeuwen werden in steden van enige importantie zogenaamde ambachtsgilden opgericht. De doelstelling van een dergelijke vereniging was de behartiging van de belangen van de personen die eenzelfde of aanverwant beroep uitoefenden. De havenarbeiders of zakkendragers waren verenigd in het St. Jansgilde, genoemd naar hun patroon, de apostel Johannes. Hoewel het bij de meeste belangenverenigingen vereist werd een gildeproef af te leggen, was dat hier overbodig.
Voor de Reformatie was het algemeen gebruikelijk dat de gildeleden op 26 juni, de herdenkingsdag van de beschermheilige St. Jan, gezamenlijk ter kerke gingen waar voor hen een speciale mis werd gecelebreerd. Of er toen al een St. Jansgilde te Brouwershaven bestond is niet zeker. De vroedschapsnotulen uit 1579 vermelden wel vier zakkendragers, de broers Merten en Jacob Corneliszoon, Andries de Waal en een zekere Gerrit, maar over het bestaan van een gilde wordt niet gerept.
Op 28 maart 1599 werd een zeventien artikelen groot reglement opgesteld en wellicht is in dat jaar het St. Jansgilde definitief ontstaan. Het had een tweeledig doel want het werd opgericht 'tot decoratie en versieringhe van de stadt ende anderszins tot defentie, protectie ende voordeel van onse gemeene burgherie'.
Het gilde telde ongeveer dertig leden. Uit hun midden werd als dagelijks bestuur een deken (voorzitter) en twee onderdekens of bijzitters benoemd. De vroedschap stelde een overdeken aan, als supervisor en contactpersoon met het stadsbestuur. In het reglement van dit plaatselijke vakbondje werd bepaald dat de gildebroeders schepen met stenen, turf, enz. die in de haven afmeerden, moesten lossen.
Boeren uit de omgeving brachten hun produkten per landbouwwagen naar de haven waar deze door de gildeleden in een schip werden gedragen. Deze exportartikelen waren graansoorten, erwten, bonen, vlas en vooral ook meekrap. Er was een zoutziederij en een bierbrouwerij, zodat ook zout, bier en wijn werd verscheept en uiteraard ook vaten met haring.
Bij langdurige regenval, dus vooral in voor- en najaar, waren de onverharde wegen onbegaanbaar en stonden soms zelfs geheel onder water. Bewoners van afgelegen hofsteden konden dan alleen te voet, over 'kerkepadjes', hun dorpkernen bereiken. Landbouwprodukten uit verder af gelegen dorpen en boerderijen werden door het netwerk van vaarten in de polder Schouwen per kloetschuit aangevoerd en gelost aan de Schuithaven. Daar stond een 'wippe' (eenvoudige kraan) om vaten en zakken op de wal te brengen. Vandaar werden ze door de zakkendragers over de dijk in de schepen in de haven gedragen.
laatste wijziging 23-05-2023
180 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Datering:
5 augustus - 2 september 1977
Toegankelijk:
Tentoonstellingscatalogus
Jaar bewerking:
1977
Opmerking:
De documenten die in deze tentoonstellingscatalogus worden beschreven kunnen niet via deze catalogus worden aangevraagd. Ze bevinden zich in andere archieven en verzamelingen, soms zelfs buiten het Zeeuws Archief. Ze moeten via de nummers uit de betreffende inventarissen van die archieven en verzamelingen worden aangevraagd of bij de andere instellingen ter inzage worden gevraagd. Meer informatie hierover is bij iedere beschrijving van een document te vinden in het detailscherm.
Beschrijving:
Catalogus van de tentoonstelling Brouwershaven 500 jaar stad in het Rijksarchief in Zeeland van 5 augustus tot en met 2 september 1977
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Rijksarchief in Zeeland
Categorie:
laatste wijziging 23-05-2023
180 beschreven archiefstukken