1650 Sociëteit De Vergenoeging, Middelburg, 1795-2006 ( Zeeuws Archief )
1650
Sociëteit De Vergenoeging, Middelburg, 1795-2006
Inleiding
Geschiedenis van het archiefvormend orgaan
1650 Sociëteit De Vergenoeging, Middelburg, 1795-2006
Inleiding
Geschiedenis van het archiefvormend orgaan
In 1784 stichtten de Patriotten te Middelburg een sociëteit, die De Unie werd genoemd. Tengevolge van de gebeurtenissen in 1787 werd deze ontbonden, maar toen de Patriotten in 1795 achter de Franse troepen hun rentree in Middelburg maakten, hernieuwden zij hun streven. De Vaderlandsche Sociëteit, ook wel genoemd de Volkssociëteit, werd nu opgericht, die volgens artikel 1 van het reglement zou bestaan "uit die welmeenende burgers, die voor en na het jaar 1787 getoond hebben voorstanders der vrijheid en haters der dwingelandij en plundering te zijn". In juli 1798 werd - uitvloeisel van het totstandkomen der Staatsregeling - de naam veranderd in die van Constitutioneel Gezelschap; daar echter de volksvertegenwoordiging in 1799 plan maakte deze gezelschappen op te heffen, werd besloten de naam te veranderen in Burgergezelschap, tot dat in 1804 besloten werd een motto aan te nemen en de sociëteit De Vergenoeging werd genoemd, onder welke naam zij nog bestaat.
De zetel der Sociëteit was van maart tot 20 juli 1795 in het Middelburgsch Koffiehuis op de Balans (thans nr. 7/9), waar ook haar voorgangster gevestigd was geweest, van 20 juli 1795 tot 1 april 1803 in het Groot Huys in de Noordstraat (thans nr. 39), tot 1965 op het adres Markt 81.
Een brand, die omstreeks 1930 het laatstgenoemde gebouw verwoestte, deed ook het archief verloren gaan. Slechts een klein, maar belangrijk gedeelte bleef behouden: de ledenlijsten over de eerste vijf jaar, die in een ijzeren kistje waren geborgen dat de brand heeft overleefd. Het werd in 1953 door het bestuur der sociëteit aan het Rijksarchief in Zeeland geschonken (Aanwinst 1953.34, voorheen inv.nrs 2-6, thans inv.nr 13.1).
Het oudste notulenboek was reeds in 1907 door de heer J.A. Frederiks geschonken (Aanwinst 1907.16, thans inv.nr 1). Al hetgeen dus van deze sociëteit, die in haar eerste jaren in de geschiedenis van Middelburg zo’n belangrijke rol heeft gespeeld, over is, wordt thans hier bewaard.
W.S. Unger, 1953
Voor de verdere geschiedschrijving van de sociëteit wordt verwezen naar inv.nr 19 en het gedenkboek: M. Sanderse, 200 jaar Sociëteit 'De Vergenoeging' 1795-1995 ([Middelburg] 1995).
laatste wijziging 27-02-2021
153 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 71 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 27-02-2021
153 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 71 bestanden
Kenmerken
Datering:
1795-2006
Andere namen:
Volks-Sociëteit, Vaderlandsche Volks-Sociëteit, Vaderlandsche Sociëteit, Constitutioneel Gezelschap, Burgergezelschap
Vestigingsplaats:
Middelburg
Omvang:
2 meter
Openbaarheid:
Geen beperkingen
Toegankelijk:
Inventaris
Jaar bewerking:
1953, 2001, 2008
Inzage:
Studiezaal
Raadpleegvestiging:
Middelburg, Hofplein
Collectie:
Gemeente Middelburg
laatste wijziging 27-02-2021
153 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 71 bestanden