456 Kabinet van de Commissaris van de Koningin voor de provincie Noord-Holland te Haarlem ( Noord-Hollands Archief )
456
Kabinet van de Commissaris van de Koningin voor de provincie Noord-Holland te Haarlem
Inleiding
1. Introductie
456 Kabinet van de Commissaris van de Koningin voor de provincie Noord-Holland te Haarlem
Inleiding
1.
Introductie
De grondwet van 1814 had het ambt van commissaris van de Soevereine Vorst (gouverneur geheten) geïntroduceerd. Deze gouverneurs hadden zodanige instructie meegekregen als hij (Koning Willem I) bij de uitvoering van hun taak, binnen het kader van de grondwet nodig oordeelde; bovendien zouden zij voorzitten in de Staten en Gedeputeerde Staten * . In wekelijkse of halfmaandelijkse rapporten hield de gouverneur de koning persoonlijk op de hoogte, soms buiten de verantwoordelijke minister om, van wat zich allemaal in de provincie afspeelde. Thorbecke wilde met de grondwet van 1848 het ambt een andere inhoud geven. Hij wilde af van de gouverneur die primair was aangesteld als uitvoerder van 's konings bevelen en een meer toeziende functie creëren. Mede door het voorzitterschap van Provinciale en Gedeputeerde Staten bleef het echter een besturende functie maar niet meer in centralistische zin zoals voorheen maar meer in provinciale zin * .
Door de grondwet van 1848 kregen de Staten in de provincie meer vrijheid en konden zij zich zelfstandiger opstellen tegenover de commissaris des Konings nieuwe stijl (de nieuwe benaming voor het ambt). Pas met de grondwetswijziging van 1956 is de redactie van het uit 1848 daterende grondwetsartikel, dat de positie van de commissaris der Koningin regelt, enigszins gewijzigd.Juridisch veranderde er dus in deze eeuw nauwelijks iets. Het ambt van commissaris is van 1848 tot honderd jaar later wel geëvolueerd. Van een functie met hoofdzakelijk een rijkstaak werd het primair een provinciale functie. Deze verschuiving van taken heeft mede onder invloed van de veranderende maatschappelijke verhoudingen gestalte gekregen.
In de hier behandelde periode van afbraak en wederopbouw, van 1943 tot 1976, zijn er 4 commissarissen in Noord-Holland geweest. Drie van hen voerden de titel Commissaris der Koningin; een van hen was Commissaris in de Provincie.
Deze inventaris bevat de stukken die ambtshalve door hen in de genoemde periode zijn ontvangen of opgemaakt. Hoewel een commissaris volgens zijn instructie enkel de aan hem als commissaris-rijksambtenaar gerichte stukken apart moet registreren en bewaren, wijkt de praktijk af van de theorie. Er bevinden zich in het kabinetsarchief ook veel stukken die weliswaar ambtshalve zijn opgemaakt maar dan in zijn positie als provinciaal bestuurder. Aangeboden ter inventarisatie werd ca. 50 m kabinetsarchief.
Een apart deel vormt het archief betreffende de zuivering van Burgemeesters en andere ambtsdragers in de provincie Noord-Holland. Op dit archief zijn beperkende bepalingen van openbaarheid van kracht. Inzage hiervan is slechts mogelijk na voorafgaande toestemming van de huidige commissaris der Koningin.
laatste wijziging 28-09-2022
511 beschreven archiefstukken
15 gedigitaliseerd
totaal 1.943 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 28-09-2022
511 beschreven archiefstukken
15 gedigitaliseerd
totaal 1.943 bestanden
Kenmerken
Datering:
1943-1976
Omvang in meters:
11,50
Periode documenten:
(1918) 1943-1976
Openbaarheid:
gedeeltelijk openbaar
Opheffing openbaarheidsbeperking:
toestemming archiefvormer
Raadpleegmogelijkheid:
Haarlem, Jansstraat, raadpleging mogelijk na transport
Gebruiksinformatie:
Inventaris inv.nrs. 1-500. Inv.nrs. 18-21 en 25 zijn nog niet overgebracht. Inv.nrs. 180a, 181a, 207a-207e ontbreken. Bij inv.nrs. 36-118, 120-148 (Stukken betreffende de benoeming, herbenoeming en ontslag van burgemeesters) en inv.nrs. 460-500 (Stukken betreffende de zuivering van overheidspersoneel) zijn beperkende bepalingen ten aanzien van de openbaarheid gesteld. Inv.nr. 124 openbaar in 2023, inv.nr. 89 in 2025, inv.nr. 128 in 2028, inv.nrs. 38, 62 in 2029, inv.nr. 148 in 2030, inv.nrs. 107, 460-500 in 2031, inv.nr. 100 in 2032, inv.nrs. 57, 74, 76 in 2033, inv.nr. 96 in 2034, inv.nrs. 86, 102-103, 132 in 2035, inv.nr. 64 in 2036, inv.nrs. 47, 110, 136 in 2037, inv.nr. 45 in 2038, inv.nr. 95 in 2039, inv.nrs. 127, 141, 146-147 in 2040, inv.nrs. 55-56, 97, 106 in 2041, inv.nrs. 46, 92, 105, 121, 130, 137, 139, 145 in 2042, inv.nrs. 41, 48, 68, 83, 120, 143 in 2043, inv.nrs. 60, 63, 91, 113, 134 in 2044, inv.nr. 117 in 2045, inv.nrs. 73, 88, 101, 112, 114-115 in 2046, inv.nrs. 36, 40, 50, 72, 80, 94, 144 in 2047, inv.nrs. 70-71, 75, 79, 81, 84, 98-99, 122, 133 in 2048, inv.nrs. 44, 53, 61, 65, 82, 111, 125-126, 138 in 2049, inv.nrs. 85, 87, 90, 93, 118, 142 in 2050, inv.nrs. 42, 49, 51-52, 58, 66, 116, 123, 129, 131, 135 in 2051, inv.nrs. 39, 43, 54, 59, 67, 69, 77, 104, 109 in 2052. Inv.nr. 495 is vanwege slechte materiële staat niet raadpleegbaar. Lijst van benoeming, herbenoeming en ontslag van burgemeesters per gemeente op naam en datum, (1918) 1922-1976, in de inventaris.
Gemeente:
Provincie Noord-Holland
Categorie:
laatste wijziging 28-09-2022
511 beschreven archiefstukken
15 gedigitaliseerd
totaal 1.943 bestanden