Uw zoekacties: Hervormde Gemeente IJmond te Velsen

3962 Hervormde Gemeente IJmond te Velsen ( Noord-Hollands Archief )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Gedurende de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog werd de behoefte gevoeld om tot een nauwere samenwerking te komen tussen de tot dan toe zelfstandig handelende hervormde gemeenten in het gebied rond het westelijk deel van het Noordzeekanaal. Men meende daarmee beter het hoofd te kunnen bieden aan de oplossing van de maatschappelijke problemen van die tijd, ook al omdat de directies van Hoogovens en Van Gelder Papierfabrieken bereid bleken gezamenlijke initiatieven op dit gebied financieel te ondersteunen. Deze directies zagen hierin tevens een mogelijkheid om het communisme te bestrijden; men bevond zich immers aan het begin van de Koude Oorlog.
De eerste poging tot samengaan werd gedaan in 1949, toen getracht werd om de hervormde gemeenten van Beverwijk en die van de burgerlijke gemeente Velsen (met uitzondering van Santpoort) samen te voegen. Dit lukte evenwel niet en in 1953 werd het opnieuw geprobeerd, nu door een Commissie van Acht uit Beverwijk samen met alle hervormde gemeenten uit Velsen, wederom zonder het gewenste resultaat.
In februari 1955 werd er tenslotte een werkcommissie benoemd, die een aantal regelingen moest voorbereiden, welke in maart 1956 ter goedkeuring aan een vergadering van ambtsdragers uit de deelnemende kerkenraden werd voorgelegd. Op 20 mei 1956 waren alle voorstellen aangenomen, welke per 1 januari 1957 van kracht zouden worden. Voor de tussenliggende periode golden overgangsbepalingen. Het betrof evenwel uitsluitend de hervormde gemeenten Velsen met de Engelmunduskerk en de Noorderkerk, IJmuiden-Oost met de Goede Herderkerk, met twee predikantsplaatsen, en IJmuiden met de Nieuwe Kerk en de in aanbouw zijnde Bethlehemkerk. Santpoort deed niet mee evenmin als Beverwijk. Bij het gezamenlijk uit te geven kerkblad zou er voor Santpoort wel ruimte gereserveerd worden. Behalve de Centrale Kerkenraad trad er ook een College van Diakenen en een College van Kerkvoogden in functie. In alle centrale organen zaten afgevaardigden van elk der aangesloten wijkgemeenten, zoals de nieuwe naam voor de verschillende gemeenten luidde. Voor het vele werk dat er op organisatorisch gebied moest worden verricht, werd besloten te trachten een extra predikant te beroepen voor Velsen-Noord, zodat de toenmalige predikant van Velsen-Noord, Ds. H.P. Huisman, die een der gangmakers achter het project was, zich geheel aan het werk in de centrale gemeente zou kunnen wijden.
Binnen de kerkvoogdijen van enkele aldus gevormde wijkgemeenten bestonden er evenwel bezwaren tegen deze regeling, voornamelijk uit financiële overwegingen. Ds. Huisman meende toen niet op voldoende vertrouwen en medewerking te kunnen rekenen en besloot zich niet beschikbaar te stellen. In 1961 werd Ds. N.O. Steenbeek benoemd, om te trachten de bestuurlijke problemen, die ontstaan waren door onderling wantrouwen en verschillen in opvattingen, o.a. over de integratie van de Vereniging voor Vrijzinnig Hervormden in Velsen, op te lossen. Ook de instelling van een Regionale Kerkelijke Commissie zou hieraan een bijdrage moeten leveren. De leden van de wijkkerkenraden bleven evenwel van mening dat de hogere kerkelijke organen te weinig initiatief aan de dag legden om de problemen uit de weg te ruimen en soms zelfs oplossingen in de weg stonden. Ook verstrekte de Wijkgemeente Noorderkerk gedurende enige tijd geen jaarcijfers aan de Centrale Kerkenraad. Als gevolg hiervan konden geen b
egrotingen worden ingediend bij de desbetreffende hogere kerkelijke instanties. Het gevolg was, dat de toestemming tot het beroepen van een predikant in een vacature ernstig werd bemoeilijkt.
Uiteindelijk werd in 1965 op landelijk niveau besloten de gedachte aan een centrale gemeente in het IJmondgebied te laten varen. Elke wijkgemeente werd daarop een zelfstandige hervormde gemeente. De financiële afwikkeling nam daarop nog geruime tijd in beslag.
Eén van de organisaties, waarin ook met de noordelijke partners werd samengewerkt, was de Stichting Evangelie en Industrie IJmond. Deze stichting was in het leven geroepen door de Hervormde Gemeenten, de Gereformeerde Kerken, de Oud-Katholieke Kerk, de Evangelisch Lutherse Gemeente, de Remonstrantse Broederschap en het Leger des Heils in de IJmond. "Zij stelt zich ten doel bezinning op de vragen, waarvoor de industrie mens en samenleving stelt, te stimuleren en te helpen richten. Met name streeft zij ernaar, dat de christenen, die in de industrie werkzaam zijn, zichzelf en anderen ten aanzien van deze vragen rekenschap zullen geven van hun geloof en daaruit ook zullen leven. Zij doet dat naast incidentele voorlichting, vooral door het vormen van kernen, die tegelijk gespreks- en werkgroep zijn. De meeste van deze kernen zijn samengesteld uit mensen, die in dezelfde afdeling van het bedrijf werkzaam zijn." Door de Rooms-Katholieke Kerk werd het Bedrijfsapostolaat (BA) opgericht, dat een zelfde doel nastreefde. Beide organisaties zijn later samengegaan in de EIBA.
Binnen de kerken werd niet altijd positief gereageerd op het werk van de stichting. Men vond dat de maatschappijkritiek, die veelvuldig werd uitgedragen, vaak haaks stond op het binnen de kerken levende gedachtegoed.
1. Aanwijzingen voor de gebruiker
Inventaris
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1955-1971
Omvang in meters:
0,50
Periode documenten:
1955-1971
Openbaarheid:
gedeeltelijk openbaar
Opheffing openbaarheidsbeperking:
toestemming gemeentearchivaris
Raadpleegmogelijkheid:
Gebruiksinformatie:
Inventaris in band 703.1 inv. nrs. 1-39. Zie ook het archief van de Kerkenraad van de Nederlands-Hervormde Gemeente (Goede Herderkerk) te IJmuiden-Oost, 1927-1972, inv. nrs. 151-163 (stukken betreffende de Hervormde Gemeente IJmond, 1954-1971). Stukken jonger dan 50 jaar zijn niet openbaar.
Gemeente:
Velsen