3417 Nederlands Israëlitische Gemeente te Haarlem ( Noord-Hollands Archief )
3417
Nederlands Israëlitische Gemeente te Haarlem
Inleiding
11. De Stichting Nederlands Israëlitisch Joles-ziekenhuis
3417 Nederlands Israëlitische Gemeente te Haarlem
Inleiding
11.
De Stichting Nederlands Israëlitisch Joles-ziekenhuis
Mozes Joles, een rijke Haarlemse zakenman die in 1927 overleed, had in zijn testament bepaald dat zijn vermogen moest worden aangewend voor de oprichting en instandhouding van een Joods ziekenhuis te Haarlem. Om dit te verwezenlijken werd de stichting Het Nederlands Israëlitische Joles-ziekenhuis opgericht. Het bestuur hiervan werd volgens de wens van Joles gevormd door de leden van de kerkenraad.
Om de exploitatie van het ziekenhuis te vergemakkelijken ging men een samenwerkingsverband aan met het Sint Elisabeths Gasthuis, reden om het Jolesziekenhuis te plannen naast het gebouw van het E.G. Dit was mogelijk doordat men toestemming verkreeg om grond aan te kopen naast het E.G. en de daarop staande huizen te slopen. Wegens bezwaren van gemeentewege tegen het eerste ingediende bouwplan kon pas in de zomer van 1930 met de bouw begonnen worden. Haast was toen geboden omdat Joles bepaald had dat het ziekenhuis binnen drie jaar na zijn overlijden gereed moest zijn.
Het Joles-ziekenhuis had eigen verplegend personeel in dienst en verschafte kosjer voedsel aan de patiënten. De medische behandeling geschiedde door de artsen van het E.G.
In de oorlog werd het gebouw van het Joles-ziekenhuis bij het Elisabeths Gasthuis gevoegd. Na de oorlog bleek de Joodse gemeenschap in Haarlem te klein om een eigen ziekenhuis rendabel te maken. Mede vanwege onwil bij de regenten van het Elisabeths Gasthuis om tot de vroegere samenwerking terug te keren, werd na moeizame onderhandelingen in 1949 besloten om het gebouw aan de gemeente Haarlem te verkopen en de opbrengst mede te gebruiken voor de bouw van een bejaardenhuis in Israël.
Dit bejaardentehuis kwam in 1956 gereed. Het kreeg de naam Beth Joles (huis van Joles) en was gelegen in Achuza bij Haifa. Bestemd voor Joodse ouderen uit Nederland wier kinderen naar Israël geëmigreerd waren, voorzag het tehuis in een behoefte: reeds tien jaar na de opening was een uitbreiding noodzakelijk. Om de belangen van de inwoners te behartigen werd in 1966 een aparte stichting opgericht: de Stichting Beth Joles (Nederlandse Belangen). Drie jaar later werd met kapitaal uit de nalatenschap van Rachel Sara de Vries (1885-1966), weduwe van Meyer van Esso, de M. en R. van Esso-de Vries Stichting opgericht. De rente hiervan moet, volgens de wil van de testatrice, worden aangewend tot exploitatie van het Beth Joles.
In 1967 nam de Stichting Nederlands Israëlitisch Joles-ziekenhuis het initiatief tot de oprichting van een bejaardentehuis in Haarlem. Hiervoor werd een herenhuis aan de Verspronkweg aangekocht en verbouwd. In 1970 kon dit Rabbijn de Vrieshuis geopend worden.
laatste wijziging 04-10-2023
717 beschreven archiefstukken
29 gedigitaliseerd
totaal 2.633 bestanden
Inventaris
laatste wijziging 04-10-2023
717 beschreven archiefstukken
29 gedigitaliseerd
totaal 2.633 bestanden
Kenmerken
Datering:
1792-1980
Omvang in meters:
16,80
Periode documenten:
(1765) 1795-1980 (1983)
Openbaarheid:
gedeeltelijk openbaar
Opheffing openbaarheidsbeperking:
toestemming gemeentearchivaris
Raadpleegmogelijkheid:
Haarlem, Jansstraat, raadpleging mogelijk binnen 30 minuten
Gebruiksinformatie:
Inventaris inv.nrs. 1-712. Inv.nr. 350 ('Ketubbot', huwelijksakten, 19e eeuw-1942) is alleen als kopie te raadplegen, zie inv.nr. 709. Het origineel is niet raadpleegbaar. De akten zijn in het Aramees in Hebreeuws schrift. Index op inv.nr. 350 - voorzover de namen leesbaar zijn - in de inventaris, zie rubriek 17. Het sterfregister, 1887-1996 is nog bij de Nederlands Israëlitische Gemeente zelf. De gegevens uit het sterfregister, 1887-1974, zijn door J. Kesnar toegankelijk gemaakt en gepubliceerd door de Nederlandse Kring voor Joods Genealogie, Baarn 1999. Bij een aantal inv.nrs. zijn beperkende bepalingen ten aanzien van de openbaarheid gesteld. Inv.nrs. 354-356 openbaar in 2045, inv.nr. 357 in 2027, inv.nrs. 358-360 in 2035, inv.nr. 366 in 2049, inv.nrs. 367-368 in 2025, inv.nr. 369 in 2042, inv.nr. 370 in 2027, inv.nr. 472 in 2029, inv.nr. 473 in 2038, inv.nr. 474 in 2042, inv.nr. 475 in 2046, inv.nr. 476 in 2032, inv.nr. 558 in 2046 en inv.nr. 559 in 2048.
Gemeente:
Haarlem
Categorie:
laatste wijziging 04-10-2023
717 beschreven archiefstukken
29 gedigitaliseerd
totaal 2.633 bestanden