Uw zoekacties: Toneelvereniging Varia te IJmuiden

3368 Toneelvereniging Varia te IJmuiden ( Noord-Hollands Archief )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
De vereniging wordt opgericht op 22 november 1902 en geeft haar eerste officiële uitvoering op 22 november 1903, een blijspel in vier bedrijven: 'Voor een liefdadig doel'. "Wij hebben onze kunstminnende leden een genoeglijke avond bezorgd", stelt men tevreden vast. Er waren aparte plaatsen voor doven en bijzienden gereserveerd. Maakt men aanvankelijk gebruik van De Kleine Willem Barendz aan de Kanaalstraat voor de repetities en uitvoeringen, na een dispuut met de eigenaar verhuist men in 1906 naar de bovenzaal van Café Cycloop en na het gereedkomen van de Schouwburg Thalia aan het begin van de jaren twintig, blijft dit gebouw het vaste onderkomen.
Maar men neemt ook deel aan toernooien door heel Nederland, van Hoogeveen tot Breda, en - dicht bij huis - in Haarlem. Ook wordt men uitgenodigd om bij een jubileum de feestelijkheden met een toneelstuk te komen opluisteren. Zo vertrekt de vereniging in 1906 per boot naar Velsen-Noord (toen nog Wijkeroog geheten) om in Gebouw Concordia een uitvoering te geven voor Het Witte Kruis. Ook juffrouw Enschedé uit Santpoort roept de medewerking van de vereniging in om het jubileum van haar tuinbaas enige luister bij te zetten. Een uitvoering in het Provinciaal Ziekenhuis Meer en Berg levert veel reacties op van de patiënten. Zelf noemt men het 'het grote huis der verschrikkingen' en ziet men er met gemengde gevoelens op terug.
In 1914 ziet men geen kans om een uitvoering te geven, omdat de mannelijke werkende leden onder de wapenen geroepen zijn. Naast het bestuur, dat niet altijd een aandeel heeft in de voorstellingen, kent men werkende leden, die wel deelneemt aan de voorstellingen en kunstminnende of kunstlievende leden, die komen om te zien en te luisteren. Het aantal van de laatstgenoemden bedraagt aanvankelijk ca. 100, na de Tweede Wereldoorlog enige tijd een veelvoud daarvan, daarna treedt een gestage daling in. Het is de taak van een van de bestuursleden om met de regisseur en een werkend lid de keuze van het uit te voeren stuk te bepalen. Dat betekent, bij drie uitvoeringen per jaar, veel leeswerk. Mocht het op de een of andere wijze niet lukken een voorstelling te geven, dan zorgt het bestuur voor een cabaretavond, waartoe een andere groep wordt ingehuurd. Stukken met een boodschap worden niet geschuwd, maar achteraf moet men wel eens vaststellen, dat de mensen liever komen om te lachen.
Perioden van voor- en tegenspoed wisselen elkaar af; bestuursleden zijn soms moeilijk te krijgen en ook sommige nieuwe werkende leden houden het na enkele voorstellingen alweer voor gezien. Eén van de toneelmeesters is Sam Vlessing, die zijn twaalfeneenhalfjarig jubileum bij de vereniging viert en zichzelf meer een manusje van alles wil noemen. Hij verzorgt indien nodig met zijn Kunstkringensemble het muzikale gedeelte. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wenst men zich als vereniging niet aan te sluiten bij de Kulturkammer en wordt de vereniging, op een vriendschappelijke (zonder entreegelden) voorstelling voor de Velser Zwemvereniging na, slapend gehouden.
Na de bevrijding wordt de draad weer opgepakt. Theater Thalia wordt na enige tijd ingeruild voor Theater Rex, de latere Stadsschouwburg. Ook treedt men op in het Hervormd Jeugdgebouw aan de Rembrandtlaan. Met groot succes worden weer voorstellingen gegeven, met als hoogtepunt de organisatie van het toernooi ter gelegenheid van de viering van het 75-jarig bestaan van IJmuiden en het Noordzeekanaal, waarbij men de eerste prijs won. 'Varia wordt als de beste toneelvereniging van Kennemerland beschouwd' leest men in de pers; in een andere recensie wordt de vereniging als enigszins elitair beschouwd.
Het 50-jarig bestaan in 1952 wordt nog groots gevierd; daarna wordt het langzamerhand minder. Minder animo onder de spelers, minder animo onder de bezoekers. De komst van de televisie en een kleiner wordend saamhorigheidsgevoel doet veel verenigingswerk de das om. Men besluit tenslotte om noodgedwongen de vereniging op te heffen. Wanneer en onder welke omstandigheden is niet bekend.
Inventaris
21 Entreebewijzen en programma's, 1936-1940, 1946, 1948-1956
3368 Toneelvereniging Varia te IJmuiden
Inventaris
21
Entreebewijzen en programma's, 1936-1940, 1946, 1948-1956
Omvang:
1 omslag
Organisatie: Noord-Hollands Archief
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1904-1956
Omvang in meters:
0,40
Periode documenten:
1904-1956
Openbaarheid:
openbaar
Raadpleegmogelijkheid:
Gebruiksinformatie:
Plaatsingslijst nrs. 1-29.
Gemeente:
Velsen