3028 Vijfhuizerpolder onder Haarlem en Haarlemmerliede en Spaarnwoude ( Noord-Hollands Archief )
3028
Vijfhuizerpolder onder Haarlem en Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Inleiding
Door vereniging van een aantal kleine poldertjes ontstond op 17 augustus 1649 de Vijfhuizerpolder. * Deze was gelegen in de tegenwoordige gemeenten Haarlem en Haarlemmerliede en Spaarnwoude. In 1858 werd het eerste Bijzonder Reglement vastgesteld * , dat bepaalde dat het bestuur uit drie leden zou bestaan met inbegrip van de voorzitter. Dezen werden voor drie jaar gekozen door de stemgerechtigde ingelanden. Vóór 1858 had de burgemeester van Zuid-Schalkwijk, toen nog een aparte gemeente, met drie poldermeesters het bestuur gevormd. *
De begrenzing van de polder staat vermeld in de Bijzondere Reglementen van 1858 en 1932. * Vanouds werd het gebied bemalen door een wipvijzelmolen aan het Haarlemmermeer, na de drooglegging daarvan aan de Ringvaart. * In 1860 werd, eveneens aan de Ringvaart, een soortgelijk molentje bijgebouwd. * Deze beide werden in 1873 vervangen door een grotere vijzelmolen * waarvoor men in 1938 een elektrische hulpaandrijving aanschafte. * Tijdens de oorlog nam de Vijfhuizerpolder de bemaling van de Poelpolder, waarvan het gemaal alleen elektrisch werd aangedreven, over. *
In samenwerking met en op advies van de Vereniging De Hollandsche Molen werd de molen tussen 1955 en 1959 gerestaureerd, met subsidie van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude, de Rijkscommissie voor Monumentenzorg en de provincie Noord-Holland, samen voor 90%, zodat het waterschap zelf slechts een klein deel hoefde te betalen. *
Bijna de gehele oppervlakte van de polder, die ruim 129 ha bedroeg, was belast. * In de 19de eeuw steeg de omslag per ha van fl. 2,- naar fl. 7,50; tot c. 1940 bleef dit bedrag ongeveer gelijk, maar na de oorlog steeg het sterk, van fl. 15,- in 1950 tot fl. 35,- in 1967. * Vanaf 1929 onderhield het bestuur de polderkaden, waarvoor door de vroegere onderhoudsplichtigen, de betreffende ingelanden, jaarlijks een klein bedrag moest worden betaald. Deze last werd door allen spoedig afgekocht. * De Vijfhuizerpolder is met ingang van 1 augustus 1968 opgeheven. *
laatste wijziging 25-07-2023
117 beschreven archiefstukken
3 gedigitaliseerd
totaal 105 bestanden
Inventaris
2. Stukken van bijzondere aard
3028 Vijfhuizerpolder onder Haarlem en Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Inventaris
2.
Stukken van bijzondere aard
Organisatie: Noord-Hollands Archief
laatste wijziging 21-04-2023
3 gedigitaliseerd
totaal 105 bestanden
laatste wijziging 25-07-2023
117 beschreven archiefstukken
3 gedigitaliseerd
totaal 105 bestanden
Kenmerken
Datering:
1816-1968
Omvang in meters:
1,65
Periode documenten:
1816-1968 (1969)
Openbaarheid:
openbaar
Raadpleegmogelijkheid:
Haarlem, Jansstraat, raadpleging mogelijk binnen 30 minuten
Gebruiksinformatie:
Inventaris inv. nrs. 1-116. Inv. nr. 95 is in de Kennemer Atlas geplaatst: nr. 14611. Lijsten van secretaris-penningmeesters, 1858-1968, en tekeningen en kaarten met verwijzing naar de inventarisnummers in de inventaris.
Gemeente:
Haarlem
Categorie:
laatste wijziging 25-07-2023
117 beschreven archiefstukken
3 gedigitaliseerd
totaal 105 bestanden