Uw zoekacties: Dorpsbestuur St. Agatha, 1700-1810

7017 Dorpsbestuur St. Agatha, 1700-1810 ( Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Historisch overzicht
7017 Dorpsbestuur St. Agatha, 1700-1810
Inleiding
Historisch overzicht
De gemeente Cuijk & Sint Agatha is ontstaan uit twee dorpen, te weten Cuijk en Sint Agatha. Onder het dorp Cuijk ressorteerde ook nog het gehucht Heeswijk. Op een deel van het territoir van het gehucht Heeswijk is het huidige kerkdorp Vianen ontstaan. In oude archiefstukken komt men de naam Vianen niet tegen maar steeds Heeswijk of de Cuijkse heide. Pas in het begin van de vorige eeuw begint de naam Vianen, aanvankelijk nog als Fianen gespeld, ietwat "schuchter" in de stukken op te duiken. Terzijnertijd hopen wij nog eens in staat te zijn de verandering van Heeswijk in Vianen te onderzoeken. De naam Heeswijk hoort men tegenwoordig praktisch niet meer vernoemen.
De schepenen van het dorp Cuijk vormden met schepenen uit de dorpen Sint Agatha, Haps en Linden de zogenaamde hoofdbank van Cuijk. De hoofdbank van Cuijk - tegenwoordig zou men kunnen spreken van de agglomeratie Cuijk - vormde een bestuurlijke en een juridische eenheid.
De dorpen Cuijk, Sint Agatha, Haps en Linden bedisselden vroeger heel wat zaken gezamenlijk onder één gemeenschappelijk bestuur, daarnaast kenden deze dorpen ook een eigen afzonderlijk bestuur. Met uitzondering van het dorp Sint Agatha ontwikkelden de dorpen Haps en Linden zich tot gemeenten in onze tegenwoordige betekenis. Het dorp Sint Agatha daarentegen ging met het dorp Cuijk samen één gemeente vormen en nog lang hebben in de gemeente Cuijk & Sint Agatha de afdelingen Cuijk en Sint Agatha er een eigen financiële huishouding op na gehouden om van afzonderlijke bezittingen niet te spreken. De gemeente Linden werd in 1942 opgeheven. Een deel van Linden, namelijk Groot- Linden kwam bij de gemeente Beers en de rest kwam bij de gemeente Cuijk & Sint Agatha.
In administratief en juridisch opzicht ressorteerden dus de ingezetenen van de dorpen Cuijk, Sint Agatha, Haps en Linden onder de zogenaamde hoofdbank van Cuijk. De schepenen van de hoofdbank van Cuijk vormden ook een rechtscollege voor de civiele en voluntaire rechtspraak. En wel het hoogste rechtscollege in het Land van Cuijk. Voor criminele zaken moest men in het Land van Cuijk bij de schepenbank van de stad Grave terecht.
Het dorp Cuijk was niet alleen het voornaamste dorp in het territoir van de hoofdbank, doch ook het voornaamste dorp in het Land van Cuijk. In Cuijk resideerde de scholtis van het Land van Cuijk, daarnaast ook de landschrijver van het Land van Cuijk. De scholtis was een soortement "burgemeester" en officier van justitie. Hij was de onmiddellijke ondergeschikte van de ambtman van de Stad Grave en het Land van Cuijk, die in Grave zijn standplaats had. De landschrijver was niet alleen secretaris voor het Land van Cuijk, maar ook secretaris voor de hoofdbank van Cuijk en voor alle dorpen van het Land van Cuijk afzonderlijk.
Het archief
Aanwijzingen voor de gebruiker

Kenmerken

Datering:
1700-1810
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch