Uw zoekacties: BBA (Brabantse Buurtspoorwegen en Auto-diensten), 1880 - ca. 1980

544 BBA (Brabantse Buurtspoorwegen en Auto-diensten), 1880 - ca. 1980 ( Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
De 28e september 1880 was voor de provincie Noord-Brabant een belangrijke dag. Op die dag was de plechtige opening van de stoomtramweg Breda - Oosterhout. Door de ingebruik stelling van deze eerste tramweg in Noord-Brabant werd de eerste stoot gegeven tot de aanleg van een aaneengesloten net van tramlijnen, waaruit in later jaren, het uitgestrekte net van autobus- en vrachtautodiensten zou ontstaan van de NV Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten (B.B.A.).
Hoe zat het destijds met de spoorwegen? Roosendaal en Breda hadden reeds in 1855 een aansluiting op het Belgische spoorwegnet, maar de aansluiting op het Nederlandse spoorwegnet kwam eerst in 1870 tot stand, na het gereedkomen der Staatsspoorwegen Moerdijk-Breda-Tilburg-Boxtel en Eindhoven-'s-Hertogenbosch-Utrecht.
[bron: jubileumnummer BBA-Nieuws bgv het 75-jarig bestaan, Breda sep/okt 1955, hfdst. 1]
Vanaf 1881 reden er in de provincie Noord-Brabant een aantal stoomtrammaatschappijen, waarvan er in 1934 zes maatschappijen fuseerden tot de N.V. Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten (afgekort tot BBA). De maatschappijen die een fusie aangingen waren: Stoomtramweg-Maatschappij Antwerpen - Bergen op Zoom - Tholen (ABT), Zuid-Nederlandsche Stoomtramweg-Maatschappij (ZNSM), Zuider Stoomtramweg-Maatschappij (ZSM), Hollandsche Buurtspoorwegen (HB), Tramweg-Maatschappij "De Meijerij" (TM) en NV Stoomtram 's-Hertogenbosch - Helmond - Veghel - Oss (HHVO).
Zo vervoerden de tramwegen in 1896 in Noord-Brabant 1.740.450 reizigers.
In 1934 werd de exploitatie van de lijnen overgedragen aan de BBA en in 1935 volgden alle eigendommen. De netlengte bedroeg 387 km.
In 1935 werd door de B.B.A. vervoerd in Noord-Brabant: 2.545.135 reizigers.
De BBA werd gevestigd te 's-Hertogenbosch en verhuisde in 1937 naar Breda. De aandelen werden gelijk verdeeld over het Rijk, de provincie Noord-Brabant en de zes voormalige tramwegmaatschappijen (elk een derde).
De BBA ging geleidelijk over op gebruik van autobussen. In 1937 werd het personenvervoer per tram gestaakt. Tot 1939 reden er nog trams voor goederenvervoer, maar op 15 november 1939 werd de laatste rit gereden (tussen Veghel en Oss). Het goederenvervoer werd per vrachtwagen voortgezet. De BBA nam de vergunningen van enkele kleine vervoerders over.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bleef de BBA haar werkzaamheden voortzetten, maar de omstandigheden waren moeilijk door gebrek aan materieel, meer reizigers en brandstofschaarste. De BBA kreeg in de oorlogsjaren de vergunningen van bijna alle buslijnen van de Algemeene Transport Onderneming in Noord-Brabant.
[bron: Wikipedia]
Na de Tweede Wereldoorlog begon de wederopbouw. Er waren na de oorlog slechts wrakken overgebleven. Met noodwagens werden opnieuw busdiensten opgezet. In 's-Hertogenbosch, Breda en Tilburg werden stadsdiensten opgezet of overgenomen. Het wagenpark werd vernieuwd en nieuwe stallingen werden gebouwd in 's-Hertogenbosch, Tilburg en Breda.
In 1948 was de oorlogsschade compleet hersteld. In dat jaar vervoerde de BBA 27 miljoen reizigers. Vanaf 1950 beleefde de BBA een periode van groei.

Op 22 oktober 1959 werd het nieuwe hoofdkantoor in Breda geopend en werd de BBA daar gevestigd. In 1960 zette de BBA een stadsdienst in Helmond op. De BBA consolideerde zich in Brabant door andere vervoerders op te kopen. Vanaf 1945 was het bedrijf flink gegroeid en beleefde in 1963 zijn topjaar met 45 miljoen vervoerde reizigers. Hierna liep het aantal reizigers terug. Door de stijgende welvaart pakten meer mensen de auto. Ook tariefverhogingen om de steeds verder oplopende kosten te dekken droegen bij aan het afnemen van het reizigersaantal. In 1968 beschikte de BBA over 260 bussen en 760 medewerkers. Over het lijnennet van meer van dan 1000 kilometer vervoerde de BBA in dat jaar 38 miljoen reizigers. De omzet in dat jaar bedroeg 19 miljoen gulden. De daling in het aantal reizigers kwam vooral tot stand op interlokale lijnen. In het stadsvervoer had de BBA relatief weinig verlies geleden.

De BBA nam maatregelen om te teruggang in reizigers te compenseren. In 1968 stopte de BBA met het goederenvervoer. Dit werd overgedragen aan N.V. Bernaards Transport Onderneming (BTO) en Van Gend & Loos.

In 1971 verenigde de BBA zich in Eindhoven met Zuidooster en de Eerste Meierijsche Autobedrijf (EMA) tot NV Openbaar Vervoer Eindhoven (OVE).
In 1977 begon de BBA een samenwerking met de Zuidooster.

Met de nota Op weg van '80 naar '80 formuleerde de BBA in 1968 plannen voor de komende tien jaar om het openbaar vervoer weer kostendekkend te maken en meer reizigers in de bus te krijgen en in te spelen op verandering bij de Nederlandse Spoorwegen die toen bezig waren met het opstellen van Spoor naar '75, waarvan Spoorslag '70 onderdeel van uitmaakte.
Uiteindelijk werd de BBA onderdeel van de VSN-Groep.
Verenigd Streekvervoer Nederland (VSN) werd in 1989 opgericht uit ESO (Vereniging Exploitatieve Samenwerking Openbaarvervoerbedrijven) en de ABS (NV Aandelenbezit Streekvervoer). In ABS NV waren alle aandelen van de Nederlandse spoorwegen in de Nederlandse busmaatschappijen ondergebracht. In 1992 werd de naam Verenigd Streekvervoer Nederland veranderd in VSN-Groep.
In 1998 stapte de BBA uit de VSN-Groep en ging zelfstandig als provinciaal bedrijf verder.
VSN en later Connexxion Holding behield wel een minderheidsaandeel van 45,7%, en de rest ging naar de provincie Noord-Brabant (voor 47,6%) en van een aantal Brabantse gemeenten (verenigd in de BV Stadsvervoer) een kleine 6,7%.
In oktober 2001 werden de aandelen van de BBA verkocht aan Connex, onderdeel van het Franse Vivendi Environnement. De naam Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten verviel en Connex ging BBA (zonder de) als handelsnaam gebruiken.
Uiteindelijk besloot Vivendi Environnment na omstandigheden met dochter Vivendi Universal haar naam te wijzigen in Veolia Environnment.
Het vervoer in Midden- en West-Brabant ging per 1 januari 2007 met een nieuwe dienstregeling verder onder de naam Veolia Transport Brabant, waardoor de naam BBA in deze gebieden is vervallen.
De inventaris van dit archief is geheel overgenomen volgens het oorspronkelijke ordeningsplan.
Bronnen:
BBA (1968) Op weg van '80 naar '80. De taak van BBA in heden en toekomst in de openbare vervoersvoorziening van Noord-Brabant. Breda: Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten N.V. "BBA".
Leideritz, W.J.M, Schellinger G.S., Siebenga, L.G.E. (1971) BBA: Oorsprong en ontwikkeling van een Brabants bedrijf. Breda: Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten N.V. "BBA".
Leideritz, W.J.M, Schellinger G.S., Siebenga, L.G.E. (1984) BBA: 1934-1984. De BBA 50 jaar. Breda: Brabantsche Buurtspoorwegen en Autodiensten N.V. "BBA".
Bosman, F. (1994) Zuidooster 1949-1994. Bedrijf in beweging. Een terugblik in de tijd. Weert: Hermes Groep NV.
Meer, P. van der (2004) De Gele Rijders - De standaardstreekbus in Nederland, bouwjaar 1967-1988 Alkmaar: De Alk BV. ISBN 90-6013-257-2
Wikipedia
Zie verder ook de bibliotheek van het BHIC, waar talloze boeken en andere publicaties over dit onderwerp zijn ondergebracht.

Brabants Historisch Informatie Centrum
Aanwijzingen voor de gebruiker
Inventaris
INHOUDSOPGAVE
544 BBA (Brabantse Buurtspoorwegen en Auto-diensten), 1880 - ca. 1980
Inventaris
INHOUDSOPGAVE
AANWIJZINGEN VOOR HET GEBRUIK
De archivalia zijn voorzien van en ingedeeld volgens een codenummer. Dit nummer is opgebouwd uit drie groepen cijfers, gescheiden door een punt.
GROEP 1: indeling per bedrijf (1, 2 of 3 cijfers)
GROEP 2: indeling naar rubriek (2 cijfers)
GROEP 3: volgnummer binnen een rubriek (3 cijfers)

AD GROEP 1: INDELING PER BEDRIJF (Zie bijlage 1)
CODE BEDRIJF
-De indeling per bedrijf gaat ervan uit dat de BBA is ontstaan uit zes tramwegmaatschappijen. Deze maatschappijen bezitten de cijfers 1 - 6 als code.
De voorgangers van deze zes maatschappijen bezitten eveneens de cijfers 1 - 6 als code, echter met toevoeging van het cijfer 1, 2 of 3.
Voorbeeld: de maatschappij met code 6 is ontstaan uit de maatschappijen met de codes 61 en 62.
-De BBA zelf bezit het cijfer 7 als code.
-De niet met de BBA gefuseerde bedrijven bezitten de cijfers 8 en 9 als code.
PROJECTEN
Projecten bezitten het cijfer 0 als code. Indien het een project betreft van een bestaand of bestaan hebbend bedrijf komt het cijfer 0 voor het bedrijfscijfer.
Voorbeeld: 06 is de code voor een project van het bedrijf met code 6.
De inventaris is ingedeeld volgens de rubrieken van groep 2 (dus naar onderwerp), en bedrijfsnummers. (Zie bijlage 2.)
Aanvragen van stukken geschiedt op doosnummer.

VOORBEELD: CODE 1.01.001
Het eerste cijfer (1) betreft de maatschappij, in dit geval de ZSM (Zuider Stoomtramweg Maatschappij). (Zie bijlage 1)
De tweede groep cijfers (01) betreft de rubriek. De rubriek 01 betreft administratie, tractie en rollend materieel. (Zie bijlage 2)
De derde groep cijfers (001) is het volgnummer binnen deze rubriek.
Indien u dit dossier wilt inzien, moet u het doosnummer (in dit geval 21) aanvragen.
BIJLAGE 1: INDELING PER MAATSCHAPPIJ

1. ZUIDER STOOMTRAMWEG MAATSCHAPPIJ (ZSM)
2. HOLLANDSCHE BUURTSPOORWEGEN (HB)
21. Noord-Brabantsche Stoomtramweg Maatschappij (NBSM)
22. Stoomtramweg Tilburg-Waalwijk (TW)
3. STOOMTRAMWEG MAATSCHAPPIJ ANTWERPEN-BERGEN/ZOOM-THOLEN (ABT)
31. Stoomtramweg Maatschappij Bergen op Zoom-Tholen (BT)
32. Syndicat Antwerpen-Sandvliet-Lilloo (ASL)
4. STOOMTRAM 'S-HERTOGENBOSCH-HELMOND-VEGHEL-OSS (HHVO)
41. Stoomtramweg Maatschappij 's-Hertogenbosch-Helmond (SBH)
42. Compagnie Belge des Chemins de Fer Provincaux Neêrlandais (CFPN)
5. ZUID-NEDERLANDSCHE STOOMTRAMWEG MAATSCHAPPIJ (ZNSM)
51. Maatschappij tot aanleg en exploitatie van Buurtspoorwegen in Nederland (EBN)
6. TRAMWEG MAATSCHAPPIJ DE MEIJERIJ (TM)
61. Tramweg Maatschappij Eindhoven-Geldrop (EG)
62. Tramweg Maatschappij St. Oedenrode-'s-Hertogenbosch (OH)
7. N.V. BRABANTSE BUURTSPOORWEGEN & AUTODIENSTEN
8. GEMEENTETRAM BREDA (GTB)
81. Ginnekensche Tramweg Maatschappij (GiTM)
82. Tramweg Maatschappij Breda-Mastbosch (BM)
83. Autobusbedrijven R.A.P. en MONOPOL
9. N.V. 's-HERTOGENBOSCH-VUGHT-VOORBURG (HVV)
BIJLAGE 2: INDELING IN RUBRIEKEN

RUBRIEKEN

01 - 09 Administratie
10 - 19 Niet toegekend
20 - 29 Tekeningen onderdelen Autobussen
30 - 39 Foto's Materieel
40 - 49 Foto's Stations, gebouwen, kunstwerken, bovenbouw, ongevallen, personeel, etc.
50 - 59 Tekeningen Bovenbouw
60 - 69 Tekeningen Onderdelen Bovenbouw
70 - 79 Tekeningen Onroerende Goederen
80 - 89 Tekeningen Onderdelen Materieel
90 - 99 Tekeningen Materieel (Ensembles)

Kenmerken

Datering:
1880 - ca. 1980
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch