Uw zoekacties: Familie Van Heusden, 1711 - 1980

325 Familie Van Heusden, 1711 - 1980 ( Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
Historisch overzicht
325 Familie Van Heusden, 1711 - 1980
Inleiding
Historisch overzicht
Op 12 december 1716 werd te Oisterwijk Cornelis van Heusden geboren. Zijn vader was Walraven van Heusden en zijn moeder Maria van Kerkwijk. Cornelis zou zijn vader als vorster in Oisterwijk opvolgen. Later werd Cornelis notaris te Hilvarenbeek. In 1740 trad hij in het huwelijk met Johanna Cornelia van de Plas. *  Zij was een dochter van Jan van de Plas, collecteur van de verpondingen in Oisterwijk, en Maria van Opstal. Het echtpaar Van Heusden-van de Plas liet zes kinderen na. Van drie kinderen en twee schoondochters berusten er archivalia in het familie-archief. Daarvan zijn de meeste stukken van Jacob van Heusden en zijn echtgenote Wilhelmina Cornelia de Bruijn.
Jacob werd geboren op 30 januari 1757 te Hilvarenbeek, waar zijn vader notaris was. Hij bezocht de latijnse school te 's-Hertogenbosch. In 1772 begon hij aan de studie theologie in Leiden. In 1783 werd hij beroepen tot predikant in St. Oedenrode. Hij huwde in 1790 met de uit Middelburg afkomstige Cornelia de Bruijn. Haar vader, Pieter de Bruijn, dreef handel met produkten uit West-Indië. In 1792 werd Jacob beroepen in zijn geboorteplaats Hilvarenbeek.
Met de komst van de Fransen in 1794 braken er voor de leden van de bevoorrechte hervormde kerk moeilijke tijden aan. In de Bataafse Republiek werden veel kerkgebouwen, die bij de hervormden in gebruik waren, genaast door de katholieken. In Hilvarenbeek kwam op 22 augustus 1799 de grote kerk in handen van de katholieken. De hervormden gingen tijdelijk kerken in het koetshuis van mevrouw Van der Burgh-Keuchenius. *  Op 19 november 1809 kon dominee Van Heusden een nieuw kerkje in Hilvarenbeek inwijden. * 
Protestanten werden in Bataafs Brabant steeds meer geweerd uit de openbare bestuurscolleges en de ambtelijke functies, waarin zij anderhalve eeuw praktisch het alleenvertoningsrecht hadden gehad.
Verscheidene families zochten nu hun heil in de noordelijke provincies. Sommigen probeerden in de handel of de nijverheid aan de slag te komen. Een aantal hervormden werd schoenmaker. Dominee Jacob van Heusden kwam met het plan de protestanten bijna letterlijk meer aan de Brabantse grond te binden. Samen met een aantal familieleden en enkele andere personen die zich zorgen maakten over het verdwijnen van de protestanten in Brabant richtte hij op 18 juli 1822 de 'Protestantsche Maatschappij ter bevordering van Welstand door ondersteuning en voorlichting' op. *  Dominee Volkom werd voorzitter. Mr C.J. van Heusden, de oudste zoon van Jacob van Heusden, werd secretaris. Tot penningmeester werd Kuyck van Houweningen benoemd. *  Protestanten, niet alleen hervormden, konden lid worden van de Maatschappij. Deze organisatie wilde protestanten helpen een bestaan op te bouwen, vooral in de landbouw, door het aankopen van landerijen en het verstrekken van geldleningen. *  In 1830 veranderde de naam in 'Maatschappij tot bevordering van Welstand, voornamelijk onder landlieden'.
Dominee J. van Heusden en zijn vrouw W.C. de Bruijn kregen acht kinderen die volwassen werden. Van hun zoon Cornelis Johannes treffen we de meeste stukken aan in het archief. Hij werd in 1815 advocaat te 's-Hertogenbosch. Drie jaar later werd hij substituut-officier bij de rechtbank in Breda en in 1832 president van de rechtbank. In 1832 volgde zijn benoeming tot vice-president van het gerechtshof in 's-Hertogenbosch. In 1866 werd hij president van het hof. *  Omdat hij jurist was werd hij vaak executeur-testamentair van nalatenschappen van familieleden. Ook trad hij op als beheerder van bezittingen van diverse personen.
Dominee Jacob van Heusden was vanaf 1832 tot aan zijn dood in 1841 lid van het Provinciaal College van Toezicht op het beheer der goederen van de hervormde gemeenten in Noord-Brabant. Hij werd opgevolgd door zijn zoon C.J. van Heusden. Ruim 25 jaar zou deze lid van het College van Toezicht blijven. Lange tijd was hij ook president van het College. *  C.J. van Heusden was sterk geïnteresseerd in de relatie kerk en politiek. Hij schreef verhandelingen over het onderwijs. In 1848 verscheen van zijn hand het werkje 'Eenige bedenkingen op het ontwerp van gewijzigde grondwet van het koningrijk der Nederlanden'. * 
Ook voor de ontwikkelingen op technisch gebied heeft hij belangstelling gehad. Samen met zijn broer, Reinart Adriaan, richtte hij in 1840 de firma Gebroeders van Heusden op. De firma vroeg octrooi aan op de uitvinding van een snelloper. Het apparaat werd omschreven als een werktuig 'om personen en goederen met voldoende snelheid over ijzeren-, spoor-, straat- en klinkerwegen te vervoeren, zonder gebruik van stoom- of paardenkracht. In het archief berusten tekeningen en een kleine maquette van deze voorloper van de fiets.
Mr C.J. van Heusden huwde drie maal. Zijn eerste en tweede vrouw stierven respectievelijk in de leeftijd van 32 en 42 jaar. Zijn laatste vrouw overleefde hem anderhalf jaar. Uit alle drie huwelijken werden kinderen geboren. Uit het eerste huwelijk stamde Jacob van Heusden. Hij was de grootvader van Ammerentia Adriane van Heusden. Van deze kleindochter heeft het Brabants Historisch Informatie Centrum het familiearchief ontvangen.

Het archief is in 1986 aan het Rijksarchief in Noord-Brabant overgedragen.

Rijksarchief in Noord-Brabant, 1999
Aanwijzingen voor de gebruiker
Bijlage: stamboom familie Van Heusden i

Kenmerken

Datering:
1711-20E EEUW
Vindplaats origineel:
BHIC 's-Hertogenbosch