Al tijdens de Tweede Wereldoorlog bestonden er twee organisatie die zich tot doel stelden de zorg op zich te nemen voor de nabestaanden van hen die door oorlogsgeweld waren omgekomen, dan wel zij die invalide waren geworden. Het waren het Comité Eereschuld en Dankbaarheid en de Stichting 1940-'45. Naast het gemeenschappelijk doel van de beide organisaties bestaat er ook een kenmerkend onderscheid. De Stichting, opgericht in 1944, nam de zorg op zich voor allen, die in de strijd der illegaliteit slachtoffer werden, en hun nabestaanden. Het Comité dat reeds in 1940 op voorzichtige en bescheiden wijze zijn werk begon, moest dit onder de ogen van de bezettende macht in het geheim doen. Het doel, zoals geformuleerd in de statuten, was:
a) Het verlenen van steun of bijstand, waaronder mede begrepen geldelijke steun of verlenen van steun en bijstand, aan hen die sinds 10 mei 1940 deel uit maken of deel uitgemaakt hebben van de Koninklijke Landmacht en uit dien hoofde ten gevolge van oorlogshandelingen gewond, ziek of in moeilijkheden geraakten, dan wel dreigen te geraken.
b) Het verlenen van alle mogelijke hulp en bijstand, zulks in de meest ruime zin des woords, aan de nabestaanden van de onder a. bedoelde personen, voor zover dezen tengevolge van handelingen uit bovenvermelde hoofde mochten zijn komen te overlijden.

De woorden, kort na de oprichting, van de oud-kolonel van Leger en Vloot, predikant in Algemene Dienst W.G. Harrenstein, benadrukte een sociaal maatschappelijke context: 'Het Comité vraagt niet naar kerkelijke gezindte of politieke richting. Het ziet zijn enige en grote taak het Nederlandse volk te wijzen op zijn ereschuld tegenover de invaliden en de weduwen en wezen, die slachtoffers werden van het oorlogsgeweld. Het wil de hand zijn van het Nederlandse volk, dat zijn dankbaarheid in daden wil omzetten tegenover hen, die als militairen invalide werden en als militairen vielen, vrouw en kinderen achterlatende als weduwe en wezen'. Vooral in de eerste decennia na de oorlog heeft de stichting grote betekenis gehad, maar ook later werd er veel sociaal-maatschappelijk werk verricht. De geschiedenis van deze organisatie werd beschreven in een brochure van de auteur Jan Schulten. *