Uw zoekacties: Oude archieven Oldemarkt, De Hare, Paaslo en IJsselham 1341-1913

72 Oude archieven Oldemarkt, De Hare, Paaslo en IJsselham 1341-1913 ( Gemeentearchief Steenwijkerland )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1.1. Oldemarkt
1.2. De Hare
72 Oude archieven Oldemarkt, De Hare, Paaslo en IJsselham 1341-1913
1. Inleiding
1.2.
De Hare
Het "kerspel" de Hare, een tamelijk hoog gelegen gebied onmiddellijk ten zuiden van Oldemarkt, was geen echt kerspel, aangezien er voor zover bekend nooit een kerk of zelfs maar een kapel heeft gestaan. De inwoners van de Hare gingen oorspronkelijk te Paaslo, na 1489 te Oldemarkt ter kerke en werden daar begraven. *  De naam kerspel is misschien ontstaan naar analogie van het kerspel Paaslo, dat na het verleggen van de parochiale rechten naar Oldemarkt ook de naam kerspel bleef voeren.
In feite was de Hare een buurschap, ressorterend onder het kerspel Oldemarkt, met daarin een geringe medezeggenschap. Er stonden nog geen 10 huizen en er woonden circa 35 personen. *  Uit de vermeende status van kerspel is het bestaan van een erfgenamencollege te verklaren, dat vanzelfsprekend slechts beperkte bevoegdheden had: het afhoren van de rekeningen van de collecteur der verponding en andere in redemptie genomen penningen, het onderhoud van de Haarsloot en enige pompen en een sluis daarin. * 
De erfgenamen kozen eenmaal per twee jaar in december, samen met de scholtus, een volmacht die de Hare moest vertegenwoordigen bij de volmachtenvergaderingen in Oldemarkt. Deze was herkiesbaar. Vanaf 1772 werden er echter twee volmachten gekozen, van wie er elk jaar één aftrad, die dan wel herkiesbaar was *  .
De vergaderingen van de erfgenamen vonden plaats op de waag te Oldemarkt, bij een volmacht thuis of bij de collecteur van de verponding.
In 1795 koos ook de Hare zijn eigen municipaliteit, bestaande uit één persoon. Op de bezigheden van de erfgenamen had dit echter geen gevolgen; misschien was er daardoor in december 1797 niemand meer te vinden die als nieuw municipaliteitslid wilde fungeren.
Na 1810 bleef het kerspel, dat ingedeeld was bij de gemeente Oldemarkt, bestaan. Met belastingen hadden de erfgenamen natuurlijk geen bemoeienis meer. De taken waren gereduceerd tot het onderhoud van de Haarsloot met sluis en pompen, waarvoor dan een geringe omslag geheven werd over de erfgenamen. In 1839, op 24 oktober, kwamen de erfgenamen voor de laatste maal bijeen. Zij besloten, aan de erfgenamen van de Harekampen - vermoedelijk een later opgeheven poldertje - de onderhoudswerkzaamheden over te dragen. Diezelfde dag werd, in tegenwoordigheid van de burgemeester van Oldemarkt en twee getuigen, het kerspel de Hare door de erfgenamen opgeheven. * 
1.3. Paaslo
1.4. IJsselham
1.5. De Broeklanden
1.6. De diaconie van Oldemarkt
1.7. De archieven

Kenmerken

Auteur:
W.J. Formsma, A.J. de Raat-Giljam, C. van Heel (redactie)