Wij ouderen mopperen wel eens op en over de jongeren. Ze hebben geen verantwoordelijkheidsgevoel, ze doen maar wat, ze zijn niet degelijk, niet tot in de puntjes. Maar uit het archief blijkt dat ze er vroeger ook wat van konden. De predikanten bijvoorbeeld gingen lang niet altijd zorgvuldig om met de oude kerkelijke stukken en ook ambtsdragers waren niet altijd verantwoord bezig met het vormen van het archief. Hele stukken uit het archief zijn zoek geweest en sommige stukken die nog op de inventarislijst uit bijvoorbeeld 1898 of 1923 staan, zijn er niet meer. Andere stukken kwamen plotseling (tot onze blijdschap) weer boven water. Zo zijn we de kerkenraadhandelingen van 1745-1750 kwijt. In die woelige tijd waarin Fledderus werd vermoord door ophanging, door nota bene de magistraat, zijn zaken vermeld in het notulenboek die achteraf bezwaarlijk zouden kunnen blijken, dus het boek is verdwenen. Verder zijn de kerkenraadhandelingen uit de Tweede Wereldoorlog niet in het archief aanwezig. Alleen van deze twee periodes missen de kerkenraadnotulen, verder zijn deze compleet vanaf 1592 tot heden. Dit is toch wel uniek.
Verscheiden keren hebben we een oproep gedaan in het "Hervormd Zondagsblad" en in "De Medeklincker" om archiefspullen die nog thuis liggen bij ons te brengen. Ook hebben we wel gevraagd om specifieke zaken; soms heeft een dergelijke oproep succes, gelukkig!

Dat archiefstukken verdwijnen heeft soms hoogst onwaarschijnlijke oorzaken. Zo was er eens een onderzoeker die de stukken vernietigde, nadat hij ze had ingezien en van de inhoud kennis had genomen. Om de simpele, doch domme reden dat als hij ze gezien had en verwerkt de stukken verder geen nut meer hadden.
Eind 2007 kreeg ik een boekje in handen uit 1894; gedrukt op de sneldrukpers van A. Smit in Steenwijk. Het boekje behelst een inventaris van alle roerende en onroerende eigendommen van Hervormde Gemeente in die tijd, daarbij een overzicht van archiefstukken en een lijst met nog bestaande pachten en uitgangen. Als onroerend goed werden genoemd 4 gebouwen en 41 stukken land in de regio. Als roerend goed de meest onwaarschijnlijke zaken zoals bijvoorbeeld ladders voor het leidekken of kleden om over de banken te leggen bij het witten van de kerk. Het archiefoverzicht van de kerkvoogdij vermeldt 54 stukken, niet meer. In 1923 is een soortgelijk boekwerkje gemaakt, weer gedrukt bij Smit (inventarisnummer 372). Extra worden vermeld twee woonkamers (achter de kaarke), die voor f 1 per week werden verhuurd, en het lokaal aan de Scholestraat. Nu waren er nog maar 34 stukken land, maar wel extra 15 obligaties van elk f 1000, een verleende hypotheek van f 5000 aan de Vereniging voor Christelijk Volksonderwijs en een hypotheek van f 1000 aan de Christelijke Jongelings Vereniging. Er zijn dan 34 pachten en uitgangen minder dan in 1898.

Graag wil ik nog van de gelegenheid gebruik maken om iedereen die ons geholpen heeft daarvoor te bedanken. In het bijzonder wil ik toch wel graag noemen de heren C. van Heel en J.G.J. van Booma, die mij erg goed op weg geholpen hebben. Ook van de kerkvoogdij kreeg ik altijd de nodige ruimte. Ik heb in de loop der jaren nogal wat kerkvoogden/kerkrentmeesters "versleten". Van hen wil ik noemen Luc. Treur en Cor de Boer. Daarnaast wil ik ook mijn vrouw bedanken voor de ruimte die ze mij gunde om het archiefwerk te doen. Dagenlang weg naar de kerk en daarnaast ook dagenlang weg "achter de computer".

Steenwijk, november 2010
L. de Jonge