Uw zoekacties: Bieslandse Bovenpolder, 1776-1973

14 Bieslandse Bovenpolder, 1776-1973 ( Hoogheemraadschap van Delfland )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
De Bieslandse Bovenpolder 1), tot 1833 behorend tot de gemeente Biesland, vanaf dat jaar tot 1921 tot de gemeente Vrijenban en sindsdien gelegen in de gemeenten Delft en Pijnacker, werd begrensd ten noorden door de Tweemolentjesvaart, ten oosten door de Loetwatering en de Bieslandse weg, ten zuiden door het Delfgauwse laantje en boezemgronden en ten westen door de Oostsingel te Delft. Ten noordwesten lag de voormalige Polder Klein-Vrijenban, ten noordoosten de Polder van Biesland, ten zuiden en zuidoosten de Noordpolder van Delfgauw en ten westender stad Delft. Het ontstaan van de Bieslandse Polder, waarvan in het einde van de 18e eeuw het oostelijk gedeelte werd drooggemalen, dat onder de naam polder van Biesland zelfstandig werd, terwijl het overige gedeelte Bieslandse Bovenpolder ging heten 2), is aan de hand van Delflands archief vrij nauwkeurig te reconstrueren. In 1450 gaven de hoogheemraden van Delfland opdracht tot het leggen van de z.g. Noordkade, gelegen in het noorden van "Delfgawy in 't Bieslant" 3). Met deze kade werd bedoeld de scheikade tussen de Noordpolder van Delfgauw en de Bieslandse Polder. De Rijskade, de oostelijke kade, die dit gebied van Pijnacker scheidde, werd omstreeks 1451 aangelegd 4). Hoewel pas in 1525 de kade langs de Tweemolentjesvaart, de Bieslandse kade, voor het eerst vermeld wordt, moet deze toen toch al geruime tijd het Nootdorpse water, dat door de Tweemolentjesvaart werd afgevoerd, gekeerd hebben. Aan de andere kant van deze vaart werd namelijk reeds in 1457 de Vrijenbanse kade aangelegd, nadat de hoogheemraden ernstige klachten over wateroverlast ter ore waren gekomen 5).
De Bieslandse Bovenpolder bezat een eigen molen en waterde af op de stadsvest van Delft: de Oostsingel. In 1914 werd op de plaats van de molen een elektrisch gemaal gebouwd 6). De reeds genoemde afscheiding van de Polder van Biesland kwam in 1801 tot stand 7). Deze werd noodzakelijk omdat de landen in dit drooggemaakte gebied beneden die van de oude polder, die voortaan Bieslandse Bovenpolder ging heten, gelegen waren. Het octrooi tot het droogmaken werd reeds in 1778 verleend 8). De nieuwe Polder van Biesland bleef van de Bovenpolder afhankelijk; door middel van een vijzelmolen waterde hij af op de Bovenpolder 9). In 1858 werd een in de Bovenpolder gelegen plas drooggemaakt. De eigenaar van de plas, Jan Donisius Viruly, later voorzitter van de Bovenpolder, gaf zijn naam aan het nieuwe poldertje. Het "poldertje van Viruly" had zijn afwatering via de Polder van Biesland in de Bieslandse Bovenpolder; de Polder van Biesland kreeg het recht dit poldertje als bergboezem te gebruiken 10). De inspanningen, die Viruly zich getroost heeft om de polder droog te maken, werden in de zestiger jaren van de 20e eeuw teniet gedaan: toen werd van het eens zo moeizaam verkregen land ten behoeve van de recreatie weer water gemaakt 11). Op grond van een overeenkomst met de Noordpolder van Delfland werd sinds 1874 water uit deze polder door de Bieslandse Bovenpolder overgenomen 12). Het Bijzonder Reglement van de polder dateerde van 1861, en werd herzien in 1907 en 1953. Het bestuur van de polder bestond uit een voorzitter en twee leden. In 1950 werd een begin gemaakt met de ontpoldering: het agrarisch gebeid ten westen van de rijksweg 13 moest plaats maken voor de stedelijke bebouwing van Delft. Op 1 april 1971 besloot de vergadering van stemgerechtigde ingelanden met de gemeente Delft een oontpolderingsovereenkomst aan te gaan. De provinciale staten namen op 19 mei 1972 het besluit tot opheffing en ontpoldering van de polder, welk besluit op 1 juni 1973 in werking trad.
Ingevolge artikel 1 van het Besluit tot opheffing en ontpoldering droeg de secretaris van de polder op 7 februari 1972 het grootste gedeelte van zijn archief aan Delfland over. Na de afwikkeling van de ontpoldering volgde de rest in januari 1974. Daar de Polder van Biesdland een afsplitsing is van de Bieslandse Polder zijn de archivalia van vóór de scheiding van 1801 bij die van de Bovenpolder gebleven
Delft, augustus 1974.
Noten
Naamlijst van voorzitters, bestuursleden, secretarissen-penningmeesters
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1776-1973
Auteur:
M.C. van Leeuwen-Canneman
Periode orgaan:
c. 1440-1973
Beschrijving:
Inventaris van het archief van de Bieslandse Bovenpolder. -M.C. van Leeuwen-Canneman. -Hoogheemraadschap van Delfland Delft, 1974
Rechtsvoorganger:
Bieslandse Polder (bestond vóór de gedeeltelijke droogmaking, c. 1800, uit de latere Bieslandse Bovenpolder en Polder van Biesland)
Rechtsopvolger:
Hoogheemraadschap van Delfland
Titel inventaris:
Inventaris van het archief van de Bieslandse Bovenpolder. -M.C. van Leeuwen-Canneman. -Delft 1974
Openbaarheid:
ja
Omvang:
32 archiefdozen
Andere toegang:
nee
Elders opgeslagen:
nee
Gerelateerd archief:
Archieven Hoogheemraadschap van Delfland, 1319-
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld.Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Hoogheemraadschap van Delfland, Delft. Toegang 14 Bieslandse Bovenpolder, 1776-1973 1776-1973
VERKORT:
NL-DtHHD-14
Trefwoorden:
Geografische namen:
Categorie:
  • Zonder categorie