Uw zoekacties: Balletschool ten Berge te Zwolle

1659 Balletschool ten Berge te Zwolle ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Historische toelichting
Chronologie van de Balletschool in Zwolle van 1957-1968.

1957/1958.
In de zomer van 1957 begon ik met dec voorbereiding voor de start van een ballettschool in Zwolle. Waarom ik Zwolle koos kan ik mij niet herinneren. Mijn vader hielp mij met de opzet: kosten voor grammofoon, tape-recorder, post, papier, adverteren etc. IK had zelf geen auto dus in het begin reisde ik met de trein heen en weer vanuit Amersfoort. In Zwolle maakte ik gebruik van de taxi van "Van Marle" in de Diezerstraat. Toen mijnheer van Marle van mijn plannen hoorde gaf hij meteen zijn kleine dochtertje Margriet op als eerste leerling van de school.Zij is alle elf jaren een trouwe leerling gebleven en ik heb nog steeds haar afscheidsbrief in mijn archief die zij schreef toen ik in 1968 de school moest opheffen.

Ik kon een zaal huren aan de achterkant van dee Buitensocieteit aan de Potgietersingel en ik vond een huurkamer in de Diezerstraat 106/108 bij drogisterij Beekman.Zij hadden achter de winkel een enorm groot pand met vele kamers, die zij verhuurden.

Gelukkig kreeg ik medewerking van de katholieke scholen in Zwolle. Ze gaven mijn pamfletten mee aan de leerlingen en verzamelden ook de door de ouders ingevulde aanmeldingen voor mijn school in.Dat gaf mij een goede start. In de vijftiger jaren waren balletlessen voor kinderen nog niet zo bekend en zeker in een provinciale stad als Zwolle niet. Ik had vaak veel bekijks omdat ik nogal artistiek gekleed ging met fel gekleurde maillots aan. De mensen vonden het allemaal heel interessant en ik werd altijd heel vriendelijk behandeld.

Op een van de kamers in het pand van Beekman woonde ook Frits Bertram, die in de Diezerstraat werkte bij een elegante en dure modezaak, waarvan ik de naam vergeten ben. Daar werkte ook de talentvolle en zeer artistieke Dick Nijzink als etaleur. Frits en Dich waren zeer geïnteresseerd in mijn balletschool en mijn plannen voor een grote avonduitvoering van mijn school in de Buitensociëteit.
Al zeer snel boden zij hun medewerking aan en vanaf dat moment tot aan de laatste grote uitvoering 10 jaar later had Dick Nijzink de artistieke touwtjes in handen voor wat betreft de decors en kostuums. Ook heeft hij talloze malen opgetreden als Prins! Vrij snel had ik zo'n honderd leerlingen verzameld en ik was druk met een sprookjes avond te organiseren voor alle leerlingen. het heeft mij altijd veel geluk gegeven om groepen kinderen groot en klein zich geheel in een fantasie te laten inleven. Die eerste uitvoering was ik zo enthousiast dat ik eindelijk mijn droom kon waarmaken, dat de uitvoering tot na 12 uur 's nachts duurde!! Die fout heb ik daarna nooit meer gemaakt.

1958/1959.
Dit jaar gaf ik nog steeds les op de Potgietersingel, maar na de uitvoering had ik een hoop kostuums, die tijdelijk aan lange waslijnen in mijn kamer hingen. Gelukkig hadden deze oude panden hoge plafonds, maar ik moest toch langzamerhand naar een andere ruimte zoeken.

Voor de uitvoering in dit jaar had ik niet een groot sprookje, maar verschillende kortere nummers uitgezocht. Ik had een klein aantal wat oudere leerlingen met veel enthousiasme en aanleg en ik begon de fundamenten te leggen voor een "solistenklas" waar ik wat meer mee kon doen dan met de rest van de school. We kregen uitnodigingen om hier en daar met hen op te treden en zo gaven wij dit jaar onze medewerking aan de Operette Vereniging Assendorp.

Ik gaf ook les aan de Quakerschool in Ommen, een internationale school. Ballet was een onderdeel van een wat uitgebreidere cursus in "Maintien", die ik op deze school gaf. De balletleerlingen uit Ommen deden ook mee aan de uitvoering in Zwolle. Vanaf het begin gaf ik ook ritmische gymnastiek aan huisvrouwen en dit is tot aan het eind populair gebleven.

1959/1960.
Dit jaar deden we een grote stap voorwaarts, ik kreeg mijn eigen studio! In de Diezerstraat was een grote groentenzaak van de familie Meyer, die aan de achterkant in de Spoelstraat een groot pakhuis hadden.
Boven dit pakhuis lag een even grote ruimte. Het had een kamer om in te wonen en in de hal was ruimte voor een kleedkamer voor de leerlingen. Dan was er een grotere ruimte die geschikt was voor het geven van balletlessen en een zolder voor alle kostuums. Iedereen hielp schoonmaken en verven. We brachten en balletbarre aan en we kregen de beschikking over een piano.

In plaats van een grote uitvoering hielden wij een leerlingenavond in de Buitensocieteit waar ik liet zien wat alle kinderen op ballet leren en ook deden de solisten een paar speciale dansen. Of het aan de verhuizing gelegen heeft weet ik niet, maar 1960 is het enige jaar dat we op een enkele uitzondering na helemaal geen foto's hebben van dit gebeuren en ook geen programma. Gelukkig wel een krantenrecensie en dat heeft mij geholpen toch een lijst van wat we op toneel brachten samen te stellen.

De programma's van alle andere jaren hebben er toe bijgedragen dat ik een leerlingenlijst heb kunnen maken van alle leerlingen die over de jaren balletles kregen. Behalve natuurlijk van 1960. De damesklassen die ritmische gymnastiek deden werkten nooit mee aan de uitvoeringen dus van hen heb ik geen ledenlijst meer. Dit jaar werkten we ook weer mee aan een operette.

1960/1961.
Het feit dat ik nu mijn eigen studio had, maakte dat ik veel meer vrijheid had om wat extra lessen te geven. Dat kwam vooral de enthousiaste leerlingen ten goede. Dit jaar vroeg ik aan de solistenklas om een verhaaltje te bedenken om een ballet van te maken voor de komende uitvoering. Ik koos drie uit die het beste geschikt waren en maakte daar een choreografie voor waar de hele school aan kon meewerken. Iedereen was erg enthousiast over de bijdragen van de leerlingen zelf. Jammer genoeg zijn deze verhalen verloren geraakt. Maar van het programma en de foto's is toch wel te zien waar de verhalen over gingen.
1961/1962.
Dit jaar vierden we ons eerste lustrum met een avondvullende uitvoering van "Cinderella". Een enorm werk waar alle leerlingen enthousiast aan werkten en die we ten tonele brachten in een volle Buitensocieteit met o.a. de burgemeester van Zwolle en zijn vrouw.

1962/1963.
Na het succes van Cinderella kozen we voor dit nieuwe lesjaar voor "Doornroosje". Maar ook zag ik dit jaar voor het eerst de film "Westside Story", wat op mij een diepe indruk maakte. Niet zo zeer het verhaal maar de dansstijl in deze film was helemaal nieuw en sprak vooral jonge mensen heel erg aan.Ik wou graag iets met deze dansstijl en ook het verhaal doen. De film werd nog niet vertoond in Zwolle, dus nam ik de hele solistenklas mee naar Amsterdam om de film te gaan zien. Het resultaat was een openbaring voor mij. Iedereen was zo onder de indruk van de film, dat ik de hele weg terug in de trein huilende leerlingen moest troosten, maar ook was iedereen wild enthousiast over het idee om ook zo iets te doen.

Wat ik wilde uitbeelden waren de moeilijkheden en de problemen van de jeugd om mij heen in de zestiger jaren. Ik zocht en vond een aantal teksten en gedichten die goed bij het onderwerp pasten. Daarbij koos ik een aantal van de songs van de film met de muziek die ons zo aansprak. Maar ik had een groot probleem. Ik had geen groep jongens, want in die tijd was dansen en zeker ballet niet erg populair onder jongens, maar zonder een groep jongens was mijn verhaal niet erg sterk. Dus deed ik een beroep op mijn solistenklas: "Vraag je broers, vraag je broers's vrienden, vraag de vrienden van de vrienden, want ik heb jongens nodig! Ze presteerden het om zo'n twaalf jongens naar de studio te krijgen. De meeste hadden de film gezien en alhoewel niet iedereen even enthousiast was wilden de meesten het toch een kans geven.
Het werd een inspirerende tijd want hoe verder we kwamen met de repetities hoe groter het aandeel werd dat vooral de jongens inbrachten. Voor de dansen die speciaal voor jongens waren, bedachten we zelf stappen en bewegingen die hun aanspraken. Tegen de tijd dat we klaar waren voor de uitvoering had ik een bezielende groep jonge mensen die zich met hart en ziel inleefden in het moment en in het overbrengen van het onderwerp.

We brachten "onze Westside Story" als laatste nummer op de avond van de uitvoering. Het geheel duurde zo'n 30 minuten en aan het einde was het doodstil in de zaal. Mijn eerste gedachte was: "Ze vinden het niet mooi"., maar toen brak het applaus los en kregen we een staande ovatie. Later hoorde ik van mijn moeder dat sommige mensen om haar heen huilden van ontroering. De teksten zijn gelukkig bewaard gebleven want drie van de jongens maakten ee4n plakboek met foto's en alle teksten en gedichten. Dat boden ze me na afloop aan.

1963/1964.
In september 1963 vierde ik mijn verloving in Amersfoort en de hele solistenklas was van de partij en droeg bij tot de festiviteiten met een speciale dans. Met mijn plannen voor mijn persoonlijke toekomst in gedachten besloot ik dit jaar mej. Alie van Eck als extra balletlerares aan te nemen, want in mei 1964 trouwde ik en verhuisde naar Moordrecht bij Gouda. De tweede grote verandering was dat we dit jaar voor het eerst de kinderballet-examens van de Royal Academy of Dancing in Londen lieten afnemen. Elk jaar reizen een aantal examinatoren van de Academy naar verschillende landen in de wereld voor dit examen. Het zijn eenvoudige examens speciaal ontworpen voor jonge kinderen die één keer in de week les hebben. Op de uitvoering dit jaar lieten wij aan ouders en belangstellenden zien wat de kinderen leren voor deze examens. Ook gaven wij een demonstratie op de Suikerberg waar we al vaker medewerking verleenden aan festiviteiten.
1964/1965.
Dit jaar hielden we vroeg in het jaar de uitvoering. WE deden "Het Meisje met de zwavelstokjes" met de hele school en Alie van Eck en enkele leerlingen van de solistenklas deden de tweede akte van Coppelia. Daarna werd er gewerkt aan de examens. In oktober verwachtte ik mijn eerste kind.

1965/1966.
Dit jaar had ik het voorrecht om drie van mijn leerlingen naar een vakopleiding te zien gaan. Daar was ik erg trots op. Dorothee de Vries ging in Amsterdam studeren, Jet Anthoni in Delft en Leen Koning in Den Haag. We kregen ook aan aanvraag om balletlessen te doen in Weesp en Jet Anthoni begon daar les te geven. Voor de uitvoering gaven Alie van Eck en ik weer een demonstratie-avond van het examenwerk waar alle leerlingen dit jaar zo hard aan gewerkt hebben en de leerlingen van Weesp gaven hun eerste sprookjesballet onder leiding van Jet Anthoni.

1966/1967.
Het tienjarig bestaan van de balletschool! De school ging "in overdrive"! W#ij studeerden een groot onderwaterballet in. Floor Anthoni ontwierp allerlei technische effecten, Dick Nijzink werkte aan de decors en ontwierp fantastische kostuums genaaid door mevrouw Anthoni-van Helsdingen en haar helpers. Leen Koning, Jet Anthoni en Dorothee de Vries namen hun oude plaatsen weer in in de school en deden ook ieder de choreografie van hun eigen solo's. Het werd een fantastisch en feestelijk jaar.

1967/1968.
We begonnen het jaar vol goede moed maar met een hoop problemen. De laatste twee jaar wilde mijn huisbaas zijn pand gaan verkopen en dus moesten wij eruit. Wat we ook probeerden een geschikt pand konden we niet vinden. Vooral ook omdat we door de jaren heen een enorme collectie kostuums en decors hadden verzameld. Ook de gemeente hielp mee en bood ons een paar keer een pand aan, maar die bleken toch niet geschikt te zijn. Maar dit jaar hadden zij de oude H.Hartschool gekocht en wij konden een paar leslokalen huren en kregen genoeg ruimte om ook de kostuums op te slaan.
Wij lieten spiegels aanbrengen in het leslokaal en begonnen aan het nieuwe schooljaar. Maar Alie van Eck ging trouwen en kon geen lessen meer geven en ik was in verwachting van mijn tweede kind. Gelukkig namen Jet Anthoni en Dorothee de Vries de lessen over. Gedurende dit schooljaar bleek toch wel dat ik dit niet kon blijven doen. Al hoewel ik veel hulp van mijn ouders had wat de opvang van mijn kinderen betrof, het elke week heen en weer reizen van Moordrecht naar Zwolle met twee kleine kinderen werd me toch te zwaar. Ik deed er alles aan om de balletschool te verkopen, maar ik kon niemand vinden die het wou overnemen. Aan het eind van het schooljaar heb ik dus de school moeten sluiten. Al de kostuums en de spiegelwand heb ik geschonken aan de ballet- en muziekschool in Moordrecht, die er hopelijk nog jaren plezier van heeft gehad.

Wellington (NZ), 2018
Maria Hedwig ten Berge
Plaatsingslijst
13 Stukken betreffende de beëindiging van de balletschool, 1968.
1659 Balletschool ten Berge te Zwolle
Plaatsingslijst
13
Stukken betreffende de beëindiging van de balletschool, 1968.
Datering:
1968.
Omvang:
1 omslag

Kenmerken

Datering:
1957 - 1968
Voorwaarden voor raadpleging:
Het archief is openbaar.
Omvang archiefblok:
0,36
Toegang:
Seekles, J.J., Inventaris van het archief van Balletschool ten Berge te Zwolle, 1957 - 1968, Zwolle (2018).
Openbaarheid:
Het archief is openbaar.
Categorie: