Uw zoekacties: Nederlands-Hervormde gemeente te Wesepe

1443.1 Nederlands-Hervormde gemeente te Wesepe ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
1443.1   Nederlands-Hervormde gemeente te Wesepe
Inleiding
1. Inleiding
2. De geschiedenis
3. De kerkenraad
4. De kerkvoogdij
5. De diaconie
6. Het kerkgebouw
7. De begraafplaats
8. Restauraties
9. De gebrandschilderde ramen
10. Het kerkinterieur
11. De predikant en de pastorie
1443.1 Nederlands-Hervormde gemeente te Wesepe
Inleiding
11.
De predikant en de pastorie
Organisatie: Collectie Overijssel locatie Zwolle
laatste wijziging 25-08-2015
Tot het begin van de 17e eeuw had het kapittel van Deventer de zeggenschap over de kerk; het benoemde ook de priesters. Volgens de geschriften van het Bisdom Deventer werd in 1571 de kerk gediend door pastoor Hermannus Lijssinx. De laatste pastoor was Bartholomaeus Jansz. Hij wilde zich niet omscholen tot dominee en daarom werd een pastoor uit Markelo, die dit wel wilde, de eerste predikant van Wesepe. Johannes Hardenack werd bevestigd in 1603. Na de reformatie kregen de goedsheren en geërfden van Wesepe en Averlo het collatierecht: het recht om een geestelijke voor te dragen ter benoeming. Het recht van collatie was verhandelbaar en vererfbaar. De ouderlingen en de diaken dienden gehoord te worden, maar dit gebeurde niet altijd. De drost van Salland keurde nadat de classis van Deventer gekend was, de akte van benoeming goed. In 1810 kreeg in Wesepe een kerkelijke commissie (de latere kerkvoogdij) het beroepingsrecht.
Van de pastorie van vlak na de reformatie zijn geen gegevens meer aanwezig maar het is wel bekend dat er ten tijde van de hervorming in Wesepe (1596-1603) een pastorie stond bij de kerk. In de geschriften staat namelijk vermeld dat de laatste pastoor van Wesepe, Bartholomaeus Jansz, van zijn pastorie was verjaagd in april 1603. Hij bleef nog jaren zijn geloof verkondigen in schuilkerken (boerderijen) in de omgeving. In 1784 vermeldde koster Peter van Sichem in de doopboeken, dat bij de watersnoodramp alleen het achterhuis van het predikantenhuis onder water had gestaan. De eerste archiefstukken met betrekking tot de pastorie zijn de verbouwingstukken van 1827/1828. In de jaren 1892/1893 werd een nieuwe pastorie gebouwd. Deze werd aan het eind van de vorige eeuw verkocht. Toen werd ook de huidige domineeswoning gebouwd.
Het salaris van de predikant, door de overheid betaald, was niet toereikend. De gemeente vulde het tekort dan ook aan. Naast gratis huisvesting en een stuk land om vee op te houden, kreeg de dominee ook loon in goederen zoals koren en kippen uitbetaald. Ondanks het feit dat de dominees Joannes Michaëlis (1630-1671) en Johannes Ballot (1791-1831) klaagden over hun lage inkomen, zijn zij ongeveer veertig jaar in Wesepe gebleven. Blijkbaar werd hun lage salaris gecompenseerd door een fijne werk/woonomgeving. Andere langblijvers zijn Jacobus Hoogklimmer ( 1716-1749), Nicolaas van Hummel (1758-1793), Egbert Kreiken (1832-1875) en Cornelis Haas (1898-1938).
Uit de notulen van de kerkenraad van 1876 blijkt dat de gemeente behoefte had aan een predikant met een 'evangelische' denkwijze. Blijkbaar paste dit goed bij de aard van de bevolking. In 2010 werd een dominee gezocht die volgens de profielschets in het brede spectrum van de Protestantse Kerk in Nederland de middenorthodoxie vertegenwoordigt, en openstaat voor meerdere gezichtspunten in het vertalen van het Evangelie naar de praktijk. Tevens dient de dominee de oecumenische gedachte een warm hart toe te dragen, en de invulling van het pastoraat af te stemmen op de sociale en maatschappelijke realiteit van de dorpsgemeenschap met een agrarische achtergrond. Dominee Reinier Gosker heeft op 6 maart 2011 deze uitdaging aanvaard. De huidige predikant heeft een deeltijdbaan voor 60% van de werktijd. Dit is voornamelijk vanwege financiële redenen.
12. De koster en het kostershuis
13. Het archief
14. Verantwoording
15. Bijlagen
laatste wijziging 12-05-2022
257 beschreven archiefstukken

Kenmerken

Datering:
1907 - 2004 (2009)
Omvang archiefblok:
5 m
Voorwaarden voor raadpleging:
De inv.nrs. 1, 20, 44, 98, 99, 123, 127, 171, 173 en 176 zijn gedurende 30 jaar alleen ter inzage met schriftelijke toestemming van de kerkenraad van de Protestantse Gemeente Wesepe
Toegang:
Broek, E.G. van den; Roesink-Knopert, H. D. J.; Schoneveld, H.; Seekles, J.J., Inventaris van de archieven van de Hervormde Gemeente Wesepe, 1907 - 2004 (2009), Zwolle (2013).
Openbaarheid:
De inv.nrs. 1, 20, 44, 98, 99, 123, 127, 171, 173 en 176 zijn gedurende 30 jaar alleen ter inzage met schriftelijke toestemming van de kerkenraad van de Protestantse Gemeente Wesepe.
Categorie:
laatste wijziging 12-05-2022
257 beschreven archiefstukken