Uw zoekacties: Heerlijkheid Ruinen

1159 Heerlijkheid Ruinen ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiƫrarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiƫrarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
De heerlijkheid Ruinen lag in het zuidwesten van Drenthe. De heren van Ruinen hielden zich bezig met het beheer en de uitbreiding van hun esgronden en het in cultuur brengen van hoogveengebieden.In de politiek van hun bisschoppelijke landsheren, aan wie ze leenroerig waren, hebben ze geen grote rol gespeeld. Ze onderhielden steeds een goede relatie met de bisschoppen.Verwikkelingen deden zich pas voor in de 16e eeuw, toen het landsheerlijk gezag van Philips (II) werd afgezworen. De Ruinense heren zagen hierin een mogelijkheid tot meer zelfstandigheid ten opzichte van de Drentse overheid, immers de leenheerschappij was in handen gekomen van de Staten van Overijssel. Hieraan kwam een eind toen in 1795 Drenthe de jurisdictie over Ruinen verkreeg.
De omvang van de heerlijkheid en de oude grenzen zijn niet met zekerheid aan te geven. Er is wel een oude uit 1382 daterende beschrijving van de bisschoppelijke lenen, toen Arend Huijs met de heerlijkheid werd beleend. Deze omschrijving van de bezittingen van de heerlijkheid zien we ook in andere beleningen (1550 en 1590) terugkomen.
Uit deze beleningen komt een beeld naar boven van een heerlijkheid, die zich van oost naar west heeft uitgestrekt van de Echtener hoogvenen (i.c. het huidige Hoogeveen) tot in het laagveen gebied van Noordwest-Overijssel.
De heerlijkheidsrechten van Ruinen en Ruinerwolt lagen decennia lang bij leden van het ministerialen-geslacht Van Ruinen, later het geslacht Huijs, die zich overigens van Ruinen gingen noemen. De laatste erfdochter Van Ruinen was de rond 1404 geboren Johanna van Ruinen, die op 10 februari 1425 trouwde met Berend van Munster. Johanna bracht de heerlijkheid Ruinen in, terwijl Berend van zijn vader 24 erven in Bentheim, enig land in Otmarbocholt en zijn aandeel in de Vrije Stoel en het voorvaderlijke slot Botzlar ontving. Als nieuwe heren van Ruinen namen de Van Munster's noch de naam noch het wapen van de oorspronkelijke heren over. * 
1. Het archief
1159 Heerlijkheid Ruinen
Inleiding
1.
Het archief
De 14 charters die betrekking hebben op de heerlijkheid Ruinen lopen over de jaren 1458-1768. Ze zijn door drs. F.C. Berkenvelder in regestvorm beschreven en in de chartercollectie opgenomen. Onderzoek naar de herkomst is niet verricht. De charters hebben oorspronkelijk waarschijnlijk deel uitgemaakt van het oude stadsarchief of het oud-rechterlijk archief.

Kenmerken

Datering:
1485 - 1768
Voorwaarden voor raadpleging:
Het archief is openbaar.
Toegang:
Berkenvelder, F.C., Seekles, J.J., Lijst van regesten betreffende de heerlijkheid Ruinen (Drenthe), 1485 - 1768, Zwolle (1999).
Bijzonderheden:
Oud: HA002.
Openbaarheid:
Het archief is openbaar.
Omvang:
14 charters.
Archiefvormer(s):