Uw zoekacties: Stadsarmenkamer te Zwolle

0741 Stadsarmenkamer te Zwolle ( Collectie Overijssel locatie Zwolle )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Ontstaan van de geregelde armbedeling te Zwolle
2. Het rentambt van de armenkamer
3. Het college van eleëmosenieren
4. Lotgevallen van de archieven
0741 Stadsarmenkamer te Zwolle
Inleiding
4.
Lotgevallen van de archieven
De rentmeester van het rentambt van de armenkamer werd benoemd door de stedelijke overheid; hij was verantwoording schuldig aan de magistraat. Het archief dat deze functionaris gevormd heeft, is bewaard gebleven in het oud archief van de stad. Het college van eleëmosenieren vergaderde in de armenkamer, een optrek tussen de Bethlehemkerk en het bijbehorende refter. De ingang was aan de Nieuwe Markt; men keek echter uit op het Bethlehemkerkplein.
Het archief van het college is in dit "kantoor" bewaard; in 1899 bevond het merendeel van de archiefstukken zich nog in deze armenkamer (Zie V.R.O.A., 1899, blz. 607-617). In dit vertrek heeft na 1832 het gemengd armbestuur "Den gereformeerden armenstaat", later de Diaconie van de Nederlands hervormde kerk, vergaderd.
Op 25 maart 1912 besloot de raad van de gemeente Zwolle de armenkamer af te laten breken. Het maakte toen plaats voor de tegenwoordige doorgang tussen Bethlehemkerkplein en de Nieuwe Markt. Hieruit is te concluderen dat het archief van het college van eleëmosenieren tussen 1899 en 1912 overgebracht is naar een andere bewaarplaats. In deze tijd was het stadsarchief (sinds 6-6-1898) in de rijksarchiefbewaarplaats in de Sassenpoort ondergebracht. De toenmalige rijksarchivaris in de provincie Overijssel was tevens onbezoldigd gemeente-archivaris van Zwolle met een door de gemeente aan hem toegevoegde klerk. De opvolgende rijksarchivaris ambieerde de functie van onbezoldigd gemeentearchivaris niet; hij weigerde in 1908 aan de klerk van de gmeente Zwolle de toegang tot de Sassenpoort. Het Zwolse stadsarchief werd daarom per 1 juli 1912 weer teruggebracht naar zijn oorspronkelijke plaats in het stadhuis.
In deze turbulente periode is het archief van het college van eleëmosenieren overgebracht naar de gemeenschappelijke archiefbewaarplaats in de Sassenpoort. De juiste datum van overdracht is niet bekend. Ook valt niet te achterhalen aan welke instelling het is overgedragen. Dat het archief beschouwd werd als een kerkelijk archief of als een onderdeel van het diaconie-archief van de Nederlandse hervormde kerk (Zie V.R.O.A., 1899, blz. 607-617), is waarschijnlijk de reden geweest waarom het bij de verhuizing van het stadsarchief in 1912 niet mee overgebracht is naar het stadhuis. Tot 1973 heeft het archief van het college van eleëmosenieren berust in de Sassenpoort. In dat jaar vond de overdracht plaats aan de Hervormde kerkvoogdij onder de titel: "Het archief van de diaconie der Nederlands hervormde kerk te Zwolle, benevens de daarbij gedeponeerde archieven, 1645- 1837". (Zie: Jaarverslag van de Rijksarchiefdienst over 1973, blz. 65). Aangezien sinds 1972 de archieven van de Nederlandse hervormde kerk te Zwolle overgedragen zijn aan de gemeentelijke archiefdienst van Zwolle, is genoemde overdracht van de Rijksarchiefdienst in Overijssel aan de kerkvoogdij geëffectueerd in een overdracht aan de gemeentelijke archiefdienst van Zwolle. Sinds 1973 is derhalve het grootste gedeelte van de archieven van de Nederlandse hervormde kerk te Zwolle aanwezig in het gemeentearchief. Dit gaf de mogelijkheid om het archief van het college van eleëmosenieren als archief van een stedelijke instelling te reconstrueren.
5. Verantwoording van de inventarisatie
6. Literatuur

Kenmerken

Datering:
1604 - 1832 (1887)
Omvang archiefblok:
23 m
Voorwaarden voor raadpleging:
Het archief is openbaar.
Toegang:
Borst, J.F. en Seekles, J.J., Inventaris van de archieven van de Stadsarmenkamer te Zwolle, 1604 - 1832 (1887), Zwolle (1995).
Bijzonderheden:
Oud: IA025. Let op: de inv.nrs. 1-58 zijn opgenomen in toegang 700, Stadsarchief.
Archiefvormer(s):