Het eigenlijke archief van de voormalige havezate De Gelder was niet zeer groot, maar is in het midden van de vorige eeuw aanzienlijk uitgebreid doordat Vrouwe Philippina H. baronesse van Dedem (1772-1860), echtgenote van Friedrich W.E. Freiherr von Knobelsdorff, als erfgename van haar oom mr. Reynt Wolter baron Sloet van Marxvelt, de archieven Sloet van Lindenhorst en Sloet van Kersenberg verworven heeft.
Reeds in 1861 heeft haar zoon mr. F.W.A.K. baron van Knobelsdorff handschriften, die op De Gelder berustten, aan de Vereniging tot beoefening van Overijsselsch Regt en Geschiedenis geschonken. Het zijn een stadrecht van Deventer, een vijftal dijk- en landrechten rakende Drente, Gelderland en Overijssel, en een hofboek rakende Colmschate. *  Naar het oordeel van de schenker zullen het handschriften geweest zijn, die niet in de eerste plaats in een familie-archief thuis horen. Ze zijn daarom deel blijven uitmaken van de verzamelingen handschriften van vorengenoemde vereniging, die in 1954 aan het Rijksarchief in Overijssel zijn overgedragen. * 

Kort vóór 1884 heeft de heer Van Knobelsdorff een aanzienlijk deel van het archief, n.l. in hoofdzaak de stukken Sloet, aan de Vereeniging Overijsselsch Regt en Geschiedenis overgedragen. *  Een ander gedeelte, dat voornamelijk de familie van Dedem raakt, is toen gekomen in het huisarchief van de voormalige havezate De Berg bij Dalfsen. In 1958 heeft mr. A. baron van Dedem deze bescheiden aan het Rijksarchief in Overijssel in bewaring gegeven, en eerst tengevolge van deze overdracht kon het samenstellen van een beschrijving van het huisarchief van de havezate De Gelder in overweging worden genomen.
Erg systematisch is men in de 19e eeuw bij die verdeling van het huisarchief van De Gelder niet tewerk gegaan; veel stukken betreffende de familie Sloet bevonden zich op huize De Berg of zijn op De Gelder blijven rusten. Aan de andere kant waren er in het bezit der Vereeniging Overijsselsch Regt en Geschiedenis ook archivalia, die men eerder op De Berg zou verwachten. Men kan dus zeker niet zeggen dat de bescheiden, die vóór 1842 in het bezit van mr. Reynt Wolter baron Sloet geweest zijn en die nadien deel hebben uitgemaakt van het huisarchief De Gelder, omstreeks 1884 in hun geheel aan Overijsselsch Regt en Geschiedenis geschonken zijn.
Mr. Frederik W.A.K. baron van Knobelsdorff is 3 Januari 1894 overleden; zijn zoon Hendrik Antonie Zwier 24 Februari 1905. Het archief der Van Dedem's, voorzover dat op De Gelder was blijven berusten, kwam toen aan Werner Karel baron van Pallandt en zijn vrouw Adolphine Wernardine Charlotte Wilhelmine barones van Knobelsdorff, dochter van Hendrik Antonie Zwier voornoemd. Zijn zijn resp. in 1937 en 1945 op huize Rozenheuvel bij Rozendaal overleden.

In 1945 is, wat er nog aan archiefstukken op huize Rozenheuvel was, door de goede zorgen van mijn ambtgenoot in Gelderland aan het Rijksarchief in Overijssel overgedragen. Dat was niet zo heel veel meer, want dertig jaar tevoren had W.K. baron van Pallandt het archief van Frederik Gijsbert van Dedem, de ambassadeur bij de Porte, reeds aan het Algemeen Rijksarchief te 's-Gravenhage aangeboden.
Die archivalia bevinden zich daar nog steeds en zijn in deze inventaris alleen in zoverre verwerkt, dat daarmee bij de nummering der stukken rekening is gehouden. Ze zijn in 1913 en 1917 in de Verslagen van 's Rijks Oude Archieven afzonderlijk beschreven. * 
Afgezien van dit Ambassade-archief is het huisarchief De Gelder dus uit vier verschillende bestanddelen gereconstrueerd; bij ieder nummer is daarom aangegeven, wat de herkomst van de charters en stukken is. De toevoeging van de letter A bij een stuk betekent, dat het in 1945 van het Rijksarchief in Arnhem ontvangen is; van de letter B, dat het in 1958 uit het huisarchief van De Berg ontvangen is. De toevoeging van de letter O geeft aan dat de stukken in 1954 uit het bezit der Vereniging Overijsselsch Regt en Geschiedenis aan het Rijksarchief gekomen zijn, tenminste voorzover ze behoorden tot de Coll. Van Dedem. *  Wanneer een nadere aanduiding ontbreekt, wijst dat op stukken die bij een andere gelegenheid door voornamelijk de vereeniging aan het Rijk zijn overgedragen.

In de 19e eeuw moeten particuliere personen veel zorg aan hun archieven hebben besteed. Daarop wijst bij deze stukken het feit, dat men veel charters, die in slechte staat verkeerden, al vroeg met goed bedoelde maar niet altijd doeltreffende middelen heeft pogen te herstellen. Een ander gevolg van die zorg voor oude documenten is geweest, dat men bij veel charters waarvan de tekst verbleekt was, met behulp van moderne inkt die tekst zo goed mogelijk heeft pogen op te halen. Ook dit is een wijze van handelen waarvoor latere archiefbeheerders niet steeds de volle waardering kunnen hebben.

Juli 1959, G.J. ter Kuile