Uw zoekacties: Feestcommissie ter gelegenheid van het vijfentwintigjarig re...

PA-0095 Feestcommissie ter gelegenheid van het vijfentwintigjarig regeringsjubileum van Koning Willem III ( Gemeentearchief Zaanstad )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Geschiedenis van de archiefvormer
PA-0095 Feestcommissie ter gelegenheid van het vijfentwintigjarig regeringsjubileum van Koning Willem III
Inleiding
1.
Geschiedenis van de archiefvormer
Op 12 mei 1874 vierde Koning Willem III zijn vijfentwintigjarig (zilveren) regeringsjubileum. Overal in het land en in de koloniën werden festiviteiten georganiseerd en werd geld ingezameld voor een nationaal geschenk. De Koning en zijn vrouw, Koningin Sophie, brachten een bezoek aan Amsterdam. Het nationaal geschenk bestond uit een geldbedrag van ruim fl. 196.469,-. Willem III stelde dit geld ter beschikking van het Fonds 1815, dat (oud-)militairen en hun verwanten ondersteunt. * 
Voor de viering in Koog aan de Zaan zocht burgemeester J.S. Duyvis contact met de feestcommissie, die in 1872 de herdenking van de inname van Den Briel (1572) had verzorgd. Niet iedereen was in de gelegenheid om mee te doen. In de nieuwe feestcommissie kregen onder anderen zitting: de nieuwe burgemeester F.W. Smit, voorzitter; P.A. van de Stadt, ondervoorzitter; E.G. Duijvis Tz., secretaris; en Jacobus Honig, penningmeester. E. Bruins werd benoemd tot erelid. * 
Voor de financiering van het feest en voor de bijdrage aan het nationale geschenk ging men met twee lijsten en twee zakken langs de huizen. De opbrengst was fl. 104,78 voor het nationale geschenk en fl. 618,44 voor het feest. Burgemeester en wethouders van Koog aan de Zaan stelden een bedrag van fl. 150,- ter beschikking. Aan dit bedrag was wel de voorwaarde verbonden dat de feestcommissie ook zou zorgen voor de festiviteiten voor de inwijding van de nieuwe school. * 
Het feest begon op zondag 10 mei met een tentoonstelling van de prijzen, die waren te winnen met de tombola. Op donderdag 14 mei (hemelvaartsdag) volgde de rest van het programma. De kinderen gingen in optocht naar de oude school en naar de nieuwe school. In het afscheidslied aan de oude school zongen ze: '... ons wacht een beter oord, waar frisscher lucht en zonneschijn ons welkom, welkom zullen zijn'. Ze kregen boeken en herinneringsplaten (litho's) cadeau. Andere programmaonderdelen waren een concert van het derde bataljon regiment grenadiers en jagers uit Den Haag en diverse bals, onder andere in de loods bij het station. * 
Het vijfentwintigjarig regeringsjubileum van Willem III vond plaats in een periode dat men op zoek was naar een nationale feestdag. Zo'n feestdag, die de Nederlandse bevolking met elkaar zou moeten verbinden, was niet eenvoudig te vinden. De herdenkingen die verband hielden met de Nederlandse Opstand tegen Spanje - zoals de inname van Den Briel (1572) en de moord op Willem van Oranje (1584) - lagen gevoelig voor de rooms-katholieken. Zij waren als gevolg van de Opstand hun kerken en hun priesters kwijtgeraakt. Ook de feesten rondom Willem III kregen niet de rol van een nationale feestdag. In Zaandijk ging een circulaire rond, waarin Willem III werd omschreven als een vorst 'die verordende en handhaafde wat vrijheid, vrede en welvaart bevestigde en uitbreidde; die als mensch dáár, waar hulp noodig was, op de edelste wijze voorging, en die ontwikkeling van beschaving en kunstzin altijd vorstelijk beschermde en ondersteunde'. *  In de praktijk echter was Willem III een vorst, die zich steeds meer afzonderde van de bevolking en de politiek. Hij was grillig en driftig en had een moeizame verhouding met de opeenvolgende ministers en kabinetten.
Een nationale feestdag werd uiteindelijk gevonden in de viering van de verjaardag van Kroonprinses Wilhelmina, de dochter van Willem III en Koningin Emma. Zij was op 31 augustus 1880 geboren en haar verjaardag, Prinsessedag, werd in 1885 voor het eerst gevierd in Utrecht. In 1890 vond de viering van Prinsessedag in heel Nederland plaats. Na het overlijden van Koning Willem III op 23 november 1890 veranderde de naam van het feest in Koninginnedag. * 
2. Geschiedenis van het archief
3. Openbaarheid
4. Verantwoording van de bewerking
5. Handleiding voor de gebruiker
6. Archiefvormer

Kenmerken

Datering:
1874
Gemeente:
Koog aan de Zaan
Omvang in meters:
0,02
Toegang:
Inventaris
Openbaar:
Ja
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld.
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Gemeentearchief Zaanstad. Toegang PA-0095 Feestcommissie ter gelegenheid van het vijfentwintigjarig regeringsjubileum van Koning Willem III
VERKORT:
NL-ZdGAZPA-0095