Uw zoekacties: Dienstdoende Schutterij

PA-0017 Dienstdoende Schutterij ( Gemeentearchief Zaanstad )

Uitleg bij archieftoegang

Een archieftoegang geeft uitgebreide informatie over een bepaald archief.

Een archieftoegang bestaat over het algemeen uit de navolgende onderdelen:

• Kenmerken van het archief
• Inleiding op het archief
• Inventaris of plaatsingslijst
• Eventueel bijlagen

De kenmerken van het archief zijn o.m. de omvang, vindplaats, beschikbaarheid, openbaarheid en andere.

De inleiding op het archief bevat interessante informatie over de geschiedenis van het archief, achtergronden van de archiefvormer en kan ook aanwijzingen voor het gebruik bevatten.

De inventaris of plaatsingslijst is een hiërarchisch opgebouwd overzicht van beschreven archiefstukken. De beschrijvingen zijn formeel en globaal. Het lezen en begrijpen van een inventaris behoeft enige oefening en ervaring.

Bij het zoeken in de inventaris wordt de hiërarchie gevolgd. De rubrieken in de inventaris maken deel uit van de beschrijving op een lager niveau. Komt de zoekterm in een hoger niveau voor, dan voldoen onderliggende niveaus ook aan de zoekvraag.

beacon
 
 
Inleiding
1. Geschiedenis van de archiefvormer
2. Geschiedenis van het archief
PA-0017 Dienstdoende Schutterij
Inleiding
2.
Geschiedenis van het archief
De archiefstukken zijn afkomstig uit de collectie van de ZOV, de Vereniging tot instandhouding en uitbreiding van de Zaanlandse oudheidkundige verzameling Jacob Honig Janszoon junior. Op 9 mei 1938 ontving de ZOV van de houthandel W. Aten te Zaandam het correspondentieboek (inventarisnummer 4), het bataljons-orderboek (inventarisnummer 7), twee notulenboeken (de inventarisnummers 2 en 3) en een bundel nota's en kwitanties betreffende de Officieren-Sociëteit, 1887-1897. De archiefstukken waren afkomstig uit de nalatenschap van Jacobus Lensselink. Behalve de archiefstukken bevatte de schenking ook het schuttersuniform van Lensselink (de pet ontbrak), de staf van de tamboer-majoor en een ereteken van Lensselink met diploma. * 
Jacobus Lensselink, eerste luitenant van de schutterij en koopman te Zaandam, schreef in 1911 een boekje over de geschiedenis van de schutterij: De Zaandamsche schutterij 1827-1907. Hij gebruikte voor zijn boek onder andere de papieren die hij ter inzage kreeg van J.A. Zaalberg, secretaris van de gemeente Zaandam en eveneens lid van de schutterij van Zaandam. Ook kreeg Lensselink 'eenige oude boeken der schutterij' ter inzage van D. Simonsz, de laatste majoor van de schutterij. *  Deze 'oude boeken' zijn waarschijnlijk de archiefstukken, die de ZOV ontving uit de nalatenschap van Lensselink.
In Lensselinks boekje over de schutterij zijn persoonlijke persoonlijke notities te vinden. Hij beschrijft bijvoorbeeld hoe hij deelnam aan de bewaking van het station en een deel van de spoorlijn in april 1903 en hoe hij het betreurde dat de schutterij werd opgeheven. Voor het tegengaan van plaatselijke onlusten was een plaatselijk corps immers geschikter dan 'een troep soldaten ... die, omdat zij geheel vreemd zijn, zeker met veel minder tact zullen optreden'. *  Lensselink sluit zijn boek af met overzichten van alle officieren (1827-1907) en van alle schutters die bijzondere onderscheidingen kregen (vijftien jaar trouwe dienst en het metalen kruis van 1832).
Op 1 december 1945 ontving de ZOV een aantal aanvullende archiefstukken van A.H. Verkade, fabrikant te Zaandam op de Westzijde 87. Verkade was de handschriften (de inventarisnummers 1, 5 en 6) tegengekomen bij 'het ordenen van oude papieren'. Onderdeel van de schenking waren ook twee foto's (het tachtigjarig bestaan van de schutterij en het station Zaandam tijdens de spoorwegstaking van 1903) en een brief met obligatie van de Zaandamse sociëteit Trouw aan Verbintenissen. Zowel A.H. Verkade als zijn vader waren lid van de schutterij geweest. De schenking aan de ZOV kwam tot stand door bemiddeling van mej. N. de Jager, 'privésecr.'. * 

De archiefstukken uit de collectie van de ZOV zijn in 1973 overgebracht naar het gemeentearchief. *  De bundel nota's en kwitanties van de Officieren-Sociëteit uit de nalatenschap van Jacobus Lensselink zijn niet meer aanwezig in het archief. Deze Officieren-Sociëteit werd opgericht op 22 december 1886 en was bedoeld 'om den dienst der schutterij zoo goed mogelijk te doen zijn en om de ambitie onder officieren en schutters zooveel mogelijk op te wekken en levendig te houden'. * 
Inventarisnummer 8 is rond 1987 in het bezit gekomen van het gemeentearchief. *  De meeste stukken uit inventarisnummer 10 zijn aangetroffen in de Collectie Aanwinsten van het gemeentearchief, toen deze collectie in 2011 werd omgepakt en hernummerd. * 
3. Openbaarheid
4. Verantwoording van de bewerking
5. Handleiding voor de gebruiker
6. Archiefvormer

Kenmerken

Datering:
1830 - 1907
Gemeente:
Zaandam
Omvang in meters:
0,16
Toegang:
Inventaris
Openbaar:
Ja
Citeerinstructie:
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld.
Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Gemeentearchief Zaanstad. Toegang PA-0017 Dienstdoende Schutterij
VERKORT:
NL-ZdGAZPA-0017